من، «شایا گلدوست»، زن ترنس و کنشگر جامعه رنگینکمانی، هر هفته دوشنبه در اینستاگرام «ایرانوایر»، با یکی از اعضای جامعه رنگینکمانی درباره مسایل و مشکلات مربوط به این قشر گفتوگو میکنم. مهمانان این برنامه، «ارغوان شمسآرا»، «سعید قربانی» و «سبحان نوفر»، از اعضا هیاتمدیره کمیسیون «ایرانپراید» هستند و درباره تاریخچه ماه افتخار و رژه افتخار رنگینکمانیها صحبت کرده، و به بررسی اهمیت برگزاری آن برای جامعه رنگینکمانی ایرانی میپردازیم.
***
ماه ژوئن، ماه افتخار رنگینکمانیها است. در این ماه در اکثر نقاط دنیا، جامعه رنگینکمانی، کنشگران و فعالان حوزه جنسی و جنسیتی و برابریخواهان و حامیان آنها، جشنها، مراسم، رژهها و فستیوالهای افتخار متعددی را برگزار میکنند. البته این برنامهها در برخی از نقاط دنیا در تاریخهای مختلف و ماههای دیگر سال برگزار میشوند، با این حال، ماه ژوئن بهعنوان ماه افتخار رنگینکمانیها در سراسر دنیا شهرت دارد.
با نزدیک شدن به این ماه، ارغوان شمسآرا، سعید قربانی و سبحان نوفر، از اعضا هیاتمدیره کمیسیون جهانی «ایرانپراید»، که قصد دارند رژه افتخار جامعه رنگینکمانی ایرانی و فارسیزبان را در چند شهر مختلف دنیا برگزار کنند، بیشتر دراینباره توضیح میدهند.
در سال ۱۹۶۹، جامعه رنگینکمانی آمریکا بسیار تحت فشار نیروهای امنیتی قرار داشت. آن زمان رابطه جنسی رضایتمندانه بین مردان یا بین زنان در همه ایالتهای آمریکا جز ایلینوی، غیرقانونی بود. افراد همجنسگرا نمیتوانستند در دولت آمریکا یا ارتش استخدام شوند و افرادی که علنی اعلام میکردند همجنسگرا هستند، اجازه کسبوکار در بسیاری از مشاغل از جمله حقوق و پزشکی را دریافت نمیکردند.
قوانین محلی فروش مشروبات الکلی در نیویورک به این صورت بود که دادن مشروب به گیها و لزبینها میتوانست باعث بسته شدن فروشگاه یا میکده شود، با این توضیح که عامل «بینظمی» است. رقصیدن با یک همجنس هم میتوانست از دسته جرایم مرتبط با «فحشا» تفسیر شود.
متاسفانه گیبارها مورد حمله و خشونت پلیس و نیروهای امنیتی قرار میگرفتند و امنیت آنها را بهخطر میانداختند. یکی از معروفترین این بارها، باری به نام «استون وال»، در دهکده «گرینویچ» نیویورک بود که سه حمله پیاپی در یک زمان کوتاه توسط پلیس و نیروهای امنیتی باعث شد تا اعضای جامعه رنگینکمانی و حامیانشان، به این حملات اعتراض کنند و این اعتراضات بهسرعت تبدیل به یک جنبشی علیه این خشونتها و تبعیضها شد.
روز ۲۸ژوئن۱۹۶۹، حدود شش مامور پلیس وارد میکده استون وال شدند و نزدیک به ۲۰۰ مشتری از جمله افراد همجنسگرا، ترنسجندر، درگ کویینها و افراد دیگر را از میکده بیرون کردند و به خیابان فرستادند. دقایقی بعد، جمعیت برای تلافی به سوی پلیسها هجوم بردند و آنها هم برای امنیت خود به داخل میکده عقبنشینی کردند.
ابتدا به سمت پلیس سکه پرتاب میشد، اما به تدریج قطعههای پرتاب شده بزرگ و بزرگتر شد و کار به بطری شیشهای و آجر کشید. جنبش حقوق همجنسگرایان در آن شب شروع نشد، اما با اتفاقات ساعات و روزهای بعد از پرتاب اولین سکه، قدرت گرفت.
استون وال، بهسرعت تبدیل به نماد مقاومت برای حق زندگی برابر جامعه رنگینکمانی شد و الهامبخش جنبشهای مشابه در سرتاسر دنیا. در ۲۷جون۱۹۷۰، اولین رژه افتخار در لسآنجلس، شیکاگو و نیویورک برای یادبود استونوال برگزار و این موضوع دلیلی شد که این تاریخ و این ماه را، بهعنوان ماه افتخار برای جامعه رنگینکمانی جشن بگیرند و این رژهها نمادی باشد برای اعلام همبستگی و ادامه راه مبارزاتی که از گذشته تا به امروز ادامه داشتهاند.
در حالی که سرکوب افراد رنگینکمانی در برخی از جوامع همچنان ادامه دارد، راهپیمایی افتخار بهعنوان یک جنبش سیاسی، تلاش خود را برای برابریجویی و رفتار عادلانه با این جامعه در سراسر جهان ادامه میدهد.
رژههای افتخار در اعتراض به محو کردن و فشار برای پنهان شدن شروع، و رفتهرفته باعث شد تا رنگینکمانیها بتوانند به بسیاری از حقوقی که حق طبیعی آنها است، دست پیدا کنند. امروزه در بسیاری از کشورهای دنیا، این جشنها و رژههای افتخار با حمایت دولتها، سیاستمداران و سازمانهای حقوقبشری برگزار میشوند تا به همه نشان دهند که دنیا پر است از رنگها، و انسانها میتوانند از جنبههای مختلفی، از جمله هویت و بیان جنسیتی و جنس و گرایشهای جنسی، با هم متفاوت باشند.
کمیسیون جهانی ایرانپراید که مقدمات تشکیل آن همزمان با اعتراضات سراسری ۱۴۰۱ آغاز شد، امسال برای اولین بار در تلاش است تا رژه افتخار رنگینکمانیهای ایرانی و فارسیزبان را برگزار کند. در شرایطی که جامعه ایران با تحولات اجتماعی و سیاسی دستوپنجه نرم میکند، حضور جامعه رنگینکمانی و تداوم مبارزات آشکار آنها، بیش از پیش دارای اهمیت است.
این کمیسیون سعی دارد به پیگیری و حمایت از طرحهای اجتماعی و سیاسی جامعه الجیبیتیکیوپلاس ایرانی و فارسیزبان، و هماهنگی و تعامل بیشتر با سازمانها و کنشگران رنگینکمانی کمک کند.
رژه افتخار از آن جهت برای جامعه رنگینکمانی ایرانی دارای اهمیت است که اعضای این جامعه، روزانه برای حق حیات خود در حال مبارزه هستند. آنها بیشترین خشونتها و تبعیضها را از خانواده، در جامعه و از سوی قانون متحمل میشوند.
روابط جنسی رضایتمندانه بین افراد همجنس در قانون مجازات اسلامی، جرمانگاری شده و ممکن است به قیمت جان فرد و اعدام او تمام شود. انگانگاری، بیمارپنداری، شکنجه و خشونت با عنوان درمان اصلاحی، تنها گوشهای از تجربه زیسته این انسانهاست.
به همین دلیل، باوجودی که امروزه رژه افتخار در بسیاری از کشورها بهعنوان یک جشن یا فستیوال سالانه برگزار میشود، اما برای جامعه رنگینکمانی ایرانی همچنان نماد مبارزه برای رسیدن به حق زندگی برابر است.
پیشبینی میشود که این رژههای افتخار با استقبال جامعه رنگینکمانی ایرانی و افراد فارسیزبانی که در شهرهای لسآنجلس، آمستردام، تورنتو، ونکوور و پاریس هستند، روبهرو شوند.
این کمیسیون در تلاش است تا علاوهبر برپایی رژه افتخاری شاد همراه با نمادهای ایرانی، صدای اعتراض مردم ایران و جامعه رنگینکمانی ایرانی را نیز به گوش جامعه جهانی و رسانههای بینالمللی، و همچنین سازمانهای حقوقبشری برساند. شعار «زن، زندگی، آزادی»، یکی از شعارهایی است که امسال در رژه افتخار بر آن تاکید میشود.
علاوهبر این، جلب توجه دولتها و سازمانهای حقوقبشری و فعال در زمینه حقوق پناهجویان و پناهندگان نیز از دیگر اهدافی است که در رژه افتخار امسال، مخصوصا در شهرهای تورنتو و ونکوور کانادا بر آن تاکید میشود. پناهجویان و پناهندگان رنگینکمانی، سالهاست در کشورهایی مانند ترکیه، در انتظار رسیدن به مقصدی امن و آرام هستند.
لذا کمیسیون جهانی ایرانپراید، از تمام افراد و گروههای جامعه رنگینکمانی دعوت به همکاری کرده و بر حضور آنها برای برگزاری هرچه باشکوهتر رژه افتخار امسال، برای رسیدن به آزادی، با امید روزی که اولین رژه افتخار رنگینکمانیها در خاک ایران برگزار شود، تاکید میکند.
ثبت نظر