وضعیت کارگران در گروه ملی صنعتی فولاد خوزستان و اعتراضات آنها به این شرایط برای ماههای متمادی در صدر اخبار رسانه‌های ایران قرار داشت. اگر چه هم‌چنان صدای اعتراض کارگران این شرکت به وضعیت معیشت و سایر مطالبات صنفی‌شان شنیده می‌شود. درمان و مسکن‌های موقتی که تا این لحظه برای حل مسائل کارگران این شرکت تجویز شده نه تنها کافی نبوده که منجر به پیچیده‌تر شدن وضعیت آنها شده است.
«پیمان شجیراتی» کارگر سابق گروه ملی صنعتی فولاد خوزستان با انتشار روایت دو سال پیگیری مطالبات کارگران این شرکت در سال‌های ۱۳۹۵ تا ۱۳۹۷ به بررسی خواسته‌ها، مطالبات و پاسخهای دولت و کارفرمایان شرکت و برخورد نیروهای امنیتی و دستگاه قضایی پرداخته است. ایران وایر به سبب اهمیت این روایت و نکات آموزنده آن برای سایر کارگران، با کسب اجازه از وی، اقدام به بازنشر آن در روزهای آتی می‌نماید. سومین بخش آن را در ادامه بخوانید:
استفاده از ابزار شبکه‌های اجتماعی و پیام‌رسان‌ها در سازماندهی
اکنون دیگر اعتصاب کارگران «گروه ملی صنعتی فولاد ایران» شکل منسجم‌تر و سازمان یافته‌تری به خود گرفته بود. با این همه می‌بایست یک راه ارتباطی مستقیم بین سازمان‌دهندگان و سایر کارگران ایجاد می‌شد. علاوه بر این، نیاز به یک ارگان رسمی بود تا اطلاعیه‌ها و بیانیه‌های اعتصاب‌کنندگان را به بیرون صادر کنند. بنابراین، ایده ایجاد یک کانال تلگرامی از سوی یکی از همکاران مطرح و به سرعت این کانال به نام «کارگران فولاد» ایجاد و در بروشوری آدرس این کانال در بین جمعیت کارگران اعتصاب کننده توزیع شد.
یک گروه خصوصی و مخفی دیگر هم برای ارتباط بین سازمان‌دهندگان و ارتباط مستمر و امن به جای تماس تلفنی ایجاد شد. بیانیه‌ها، اطلاعیه‌ها و فراخوان‌ها قبل از انتشار در کانال کارگران فولاد، ابتدا در این گروه پیام‌رسان بررسی و سپس منتشر می‌شدند.
مشارکت داوطلبانه کارگران و خانواده‌ها در تدارک و تأمین مایحتاج‌ها
به موازات این اقدام، جهت جمع‌آوری کمک‌های مالی کارگران برای تهیه بنر، چاپ شعارها و تکثیر و توزیع مطالبات کارگران و نیز تأمین آب آشامیدنی و غذا، صندوقی تشکیل شد. با وجود تشکیل صندوق جمع‌آوری کمک‌های نقدی، بسیاری دیگر از همکاران به صورت داوطلبانه و خودجوش گروه‌هایی تشکیل داده بودند و اقدام به تهیه آب، چای، نان و غذا برای همکاران خود می‌کردند.
علاوه بر این، برخی دیگر از کارگران با کمک همسران و خانواده‌های خود در منازل‌شان روزانه و در حد بضاعت غذا می‌پختند و به توزیع آن در محل می‌پرداختند.
ذکر این نکته ضروری است که علاوه بر تجمع روزانه در محل ترمینال ورودی شرکت، کنترل و مراقبت از درهای مسدود شده شرکت به صورت شبانه‌روزی توسط کارگران انجام می‌شد؛ به این شکل که تمامی شیفت‌های کاری چهارگانه، خود را ملزم می‌دانستند در شیفت خود حاضر شوند و از ورود و خروج‌ها جلوگیری کنند.
شیوه اطلاع‌رسانی به مردم و رسانه‌ها
برای این که اعتراضات و اعتصاب ما و آن‌چه که به عنوان مطالبات ما مطرح بود، در سطحی وسیع‌تر از محل کارخانه نمود و بروز عینی‌تر بیابد و همه شهروندان و حتی رسانه‌ها از کاری که در حال انجام بود مطلع شوند، شعارنوشته‌هایی تهیه و بین کارگرانی که اتومبیل داشتند، برای الصاق بر روی شیشه اتومبیل‌ها توزیع شد. با این کار، طرح مطالبات و خواسته‌هایمان و خبر اعتصاب بزرگ ما از محل تجمع و کارخانه به خیابان‌ها و محلات شهر رفت.
در شرایطی که این اعتصاب رو به تداوم می‌رفت، طبیعی بود که توجه رسانه‌ها و خبرنگاران به آن جلب و در صدد تهیه خبر و گزارش از محل تجمع اعتصاب کنندگان برآیند. روزانه افراد زیادی تحت عنوان خبرنگار و عکاس در جمع ما حضور پیدا می‌کردند. در بین این افراد، ماموران امنیتی هم حضور داشتند که در پوشش خبرنگار ظاهر می‌شدند و می‌خواستند با کارگران ارتباط برقرار و سازمان‌دهندگان را شناسایی کنند.
برای جلوگیری از مخاطرات احتمالی و شناسایی نشدن کارگران پیش‌رو و هم‌چنین سازمان‌دهندگان اعتصاب و نیز هماهنگی در طرح مطالبات واحد به خبرنگاران واقعی، اطلاعیه‌ای از طریق کانال کارگران فولاد صادر شد. در این اطلاعیه از همه همکاران خواسته شده بود تا به هیچ عنوان در گفت‌وگو و مصاحبه با این افراد شرکت نکنند و در عوض از آنها خواسته شود برای اطلاع از خواسته‌های صنفی ما، به بیانیه‌های صادر شده در کانال تلگرام کارگران فولاد مراجعه کنند.
با این توضیحات، می‌توان گفت که حلقه سازمان‌ده که بالاتر شرح آن رفت، نقش یک کمیته نیمه علنی-نیمه مخفی را ایفا می‌کرد. به این معنا که فرآیند سازماندهی و تصمیم‌گیری را تا حد امکان درونی و دور از رصد نیروهای امنیتی و محدود به گروه‌های خصوصی نگه می‌داشت. در عوض، کانال نقش ویترینی عمومی برای بیان مواضع و بیانیه‌ها را داشت بدون آن که بی‌دلیل حساسیت امنیتی بر برخی چهره‌ها به وجود آورد.
هم‌چنین به دلیل ماهیت غیرعلنی، هر سازمان‌دهنده می‌توانست نقش خود را در آن انکار کند. ویژگی دیگر این نوع سازمان‌یابی این بود که در صورت سرکوب یا پایان اعتصاب، می‌توانست هم‌چنان به عنوان نهادی برای طرح مطالبات و هماهنگی اعتصابات آینده مورد استفاده قرار گیرد و به بقای خود ادامه دهد.
اتحاد، یک‌دلی و هم‌صدایی کارگران هر سدی را می‌شکند
در همه روزهای اعتصاب، نیروی انتظامی در محل کارخانه حضور داشت اما برخوردی رخ نداد. فرماندار اهواز به همراه فرمانده نیروی انتظامی، برخی مسوولان امنیتی و نماینده مجلس شورای اسلامی چندین نوبت به محل تجمع آمده و خواستار برچیده شدن اعتصاب، بازشدن درهای کارخانه و سپس مذاکره درباره مطالبات کارگران شده بودند. اما هر بار با پاسخ منفی و قاطع کارگران مواجه می‌شدند. هرگونه مذاکره با مسوولان به پرداخت یک‌جا و کامل حقوق‌های معوق و کناره‌گیری قوه قضاییه از شرکت منوط شده بود.
مقاومت و مداومت کارگران فولاد سبب شدند تا موضوع فراتر از سطح استانی برود و تصمیم‌گیری‌هایی از مرکز انجام شود. دبیرخانه «شورای امنیت ملی» برای حل فوری بحران، از استاندار خوزستان، امام جمعه اهواز و نماینده رهبر در استان، نمایندگان مجلس و دادستان کل کشور دعوت کرده بود تا در جلسه مشترکی موضوع را بررسی و به آن رسیدگی کنند. سه جلسه اضطراری با حضور افراد یادشده در تهران تشکیل شد.
روز پانزدهم اعتصاب، استانداری خوزستان اعلام کرد که قوه قضاییه گروه ملی صنعتی فولاد ایران را به «بانک ملی» واگذار می‌کند و از محل حساب‌های بلوکه شده شرکت فوری سه ماه حقوق معوقه و نیز عیدی کارگران پرداخت خواهد شد. پیگیری سایر مطالبات به بعد از واگذاری شرکت به بانک ملی ایران موکول شد.
در نهایت در هفدهمین روز اعتصاب، نیمی از مطالبات معوق به حساب کارگران واریز و در ادامه تصمیم به پایان اعتصاب گرفته شد.
قوه فاسد قضاییه که بیش از پنج سال بر اموال، دارایی‌ها و سرمایه‌های این شرکت که متعلق به صاحبان اصلی آن، یعنی کارگران بود، چنگ انداخته بود، به خاطر فشار مبارزه کارگران فولاد به ناچار عقب‌نشینی کرد. به گونه‌ای که دو ماه بعد، از دادستانی خلع ید و شرکت به بانک ملی واگذار شد اما حساب‌های بانکی بلوکه شده آزاد نشدند.
مطالب مرتبط:
روایتی از دوسال سازماندهی و مبارزه کارگری در گروه ملی صنعتی فولاد خوزستان - 1
روایتی از دوسال سازماندهی و مبارزه کارگری در گروه ملی صنعتی فولاد خوزستان - ۲
آینده مبهم گروه ملی صنعتی فولاد
روایت یک کارگر از اعتراضات گروه ملی فولاد ایران؛ مشکل ما معیشت بود، گفتند شما دشمن هستید
زندگی مخفی یک کارگر معترض؛ گفت‌و گو با میثم آل مهدی
محرومیت در جوار نفت؛ مرور اعتراضات کارگری استان خوزستان-بخش نخست
صدای اعتراض اسماعیل و همکارانش؛ مرور اعتراضات کارگری در استان خوزستان -بخش دوم
یورش شبانه نیروهای امنیتی به منزل کارگران گروه ملی فولاد اهواز
از بخش پاسخگویی دیدن کنید
در این بخش ایران وایر می‌توانید با مسوولان تماس بگیرید و کارزار خود را برای مشکلات مختلف راه‌اندازی کنید
ثبت نظر