ولی مگر اولین بار است که در این کشور فیلمی کپی شده شده که عده ای وارد فاز «کشف و حیرت» شده و انگار بدعتی اتفاق افتاده باشد با «دلواپس»ی فریاد «وا کپی رایتا» سر می دهند؟ جهت اطلاع ایشان عرض می شود که این، روال متداول وزارت ارشاد ِ«آماده خر» و سیمای ِ«آماده خور» جمهوری اسلامی ایران است. خط قرمز آن وزارتخانه و این سازمان صرفا بر مدار مسائل مهمی چون حذف تماشاگران مسابقات ورزشی و پوشاندن موی بازیگران و امثالهم می گردد، و موارد بی اهمیتی چون رعایت حقوق مولف و ذکر منابع اقتباس در سیاست های مدبرانه ایشان محلی از اعراب ندارد.
وقتی رسانه ملی یک کشور حتی تصویر مسابقات فوتبال را از دیگر شبکه های ماهواره ای کِش می رود، انتظار این که در تولیدات فرهنگی خود حقوق مولف را رعایت کند و یا حداقل از نظر اخلاق حرفه ای ملزم به ذکر منابع اصلی باشد کمی زیادی به نظر می آید. نتیجه هم که معلوم است، بدون هیچ اغراق، اکثریت قریب به اتفاق از فیلم های سینمایی، تله فیلم ها، و مجموعه های تلویزیونی این پانزده ساله اخیر با تقلید از نمونه های خارجی ساخته شده اند بدون این که کوچکترین اشاره ای به آن ها کرده باشند.
فهرست زیر فارغ از بحث ِقوت و ضعف، و میزان موفقیت، فقط «مشت نمونه خروار»ی ست از کپی کاری ها، اقتباس های بدون اعلام و ایده برداری های این سال ها:
«مارمولک» کمال تبریزی، برداشت از «ما فرشته نیستیم» (که البته این موضوع قویا توسط کارگردان و پیمان قاسم خانی تکذیب می شود!)
و حتی فیلم های ایرانی که از همدیگر کپی می کنند مثل:
اقتباس از فیلم، نمایشنامه، سریال و داستان در همه جای دنیا باب است ولی به صورت کاملا قانونی و با ذکر منبع اصلی، ولی جالب این که در ایران نه فقط اشاره ای به منبع اقتباس نمی شود که معمولا نویسنده و کارگردان اصرار دارند در مقام یک «مولف» ظاهر شده و هرگونه برداشت و یا تاثیرپذیری را رد کنند.
نمونه سریال هایی که این سال ها از منابع دیگر و بدون ذکر آن ها ساخته شده اند:
«نون و ریحون» فرزاد مؤتمن از مجموعه «فرندز» (فرزاد موتمن تکذیب نکرد و گفت این کار ترکیب طنز گل آقایی با سریال های خارجی است)
«پژمان» سروش صحت از سریال «اپیزودز»
«پنجمین خورشید» علیرضا افخمی از مجموعه «لاست»
«شب می گذرد» راما قویدل از مجموعه «لاست»
(سیروس مقدم این تاثیرپذیری را تایید اما پیمان عباسی نویسنده مجموعه شدیدا تکذیب کرد!)
«شاید برای شما هم اتفاق بیافتد» از مجموعه ترکیه ای «کلید اسرار»
«شاهگوش» داوود میرباقری، برداشتی آزاد از مجموعه داستان کوتاه «داوودی آبی» کارل ایک، نویسنده چک تبار
کپی در عرصه موسیقی هم به شدت طرفدار دارد. به عنوان نمونه آهنگ معروف «ماه ِنو» محمد اصفهانی را ببینید و بشنوید که از «مشکلنی» راشد ماجد خواننده عربستانی «برداشت» شده ولی همه جا آهنگساز آن پدرام کشتکار معرفی می شود!
برای حسن ختام(!) این نوشته هم می توانید به مقایسه تیزر تلویزیونی بانک ملت با ویدئوکلیپ جنیفر لوپز نگاه کنید. این کپی نامربوط به خوبی نشان می دهد که چطور تقلید ِبدون پشتوانه همه منطق و زیبایی یک اثر را از بین می برد.
از بخش پاسخگویی دیدن کنید
در این بخش ایران وایر می‌توانید با مسوولان تماس بگیرید و کارزار خود را برای مشکلات مختلف راه‌اندازی کنید
ثبت نظر