ماجرا بر سر پول است. فرقی نمی‌کند در یک جمع خودمانی و کوچک یا در یک گردهمایی بزرگ، حرف اول و آخر را پول می‌زند و میداندار است. در مقیاس کوچک، افراد درباره رقم‌های خرد صحبت می‌کنند، در مقیاس کشورها و قاره‌ها، ارقام نجومی است و گویندگان و شنوندگان مقامات رسمی آن سرزمین‌ها خواهند بود. در مهد تمدن دنیا، در پاریس هم بازی، بازی پول است.
هفته نخست، مذاکره‌کنندگان بر سر حل تغییرات اقلیمی در پایتخت فرانسه به توافقی رسیدند و آن را دستاوردی بزرگ خواندند. اما جزییات این توافق‌نامه ۴۸ صفحه‌ای را منتشر نکردند. رسانه‌ها گزارش دادند که لا به لای صفحات این توافق، پرانتزهای زیادی وجود دارد و هر پرانتز نشانه‌ای است از یک موضوع که باید تا قبل از پایان نشست درباره تک تک آنها صحبت شود.
جان کوئکتی، مدیر سیرا کلاب، یکی از مهم‌ترین تشکل‌های مردم‌نهاد امریکا به نشریه تایم گفته است: «مسائل مالی بسیاری باید خلال هفته جاری حل و فصل شود و هنوز جزییات امر برای کسانی که در جلسات حضور ندارند روشن نیست.»
بحث تخصیص منابع مالی و نحوه هزینه‌کرد آن، میراثی است که از کنفرانس کپنهاک باقی مانده است. آن زمان موضوع این بود که کشورهای توسعه یافته میزان ۱۰۰ میلیارد دلار در هر سال در اختیار کشورهای در حال توسعه و فقیر قرار دهند. این پول می‌بایست برای توسعه انرژی‌های تجدیدپذیر و به روز کردن تکنولوژی‌ها قدیمی مصرف می‌شد. اما در کپنهاک این بحث عقیم ماند.
با این حال به گزارش نشریه تایم، داده‌های سازمان همکاری‌های اقتصادی و توسعه نشان می‌دهد که ۶۲ میلیارد دلاردر سال ۲۰۱۴ گردآوری شده از بخش خصوصی و دولتیِ کشورهای صنعتی به کشورهای در حال توسعه اختصاص داده شده است. این رقم نسبت به سال پیش از آن ۱۰ میلیارد دلار بیشتر بوده است. اوایل سال جاری میلادی، ایالات متحده آمریکا اعلام کرد که برای این منظور سه میلیارد دلار اختصاص خواهد داد. کانادا نیز کمک دو و نیم میلیارد دلاری و ژاپن مشارکت یک و نیم میلیارد دلاری خود را اعلام کردند. نشریه تایم جزییات بیشتری در این ارتباط منتشر نکرده است.
کشورهایی که در معرض بیشترین تهدیدهای تغییرات اقلیمی هستند برای دستیابی به توافق و بهره‌مندی بیشتر از منابع مالی بیشترین تلاش‌ها را می‌کنند. این کشورها همچنین سعی دارند به جای محدودیت افزایش دما تا دو درجه سانتیگراد تا سال ۲۰۱۱ فقط یک و نیم درجه سانتیگراد دمای جو افزایش یابد. در همین ارتباط، کشورهای در حال توسعه ابراز کرده‌اند که غربی‌ها حق ندارند به بهانه تغییر اقلیمی جلوی پیشرفت آنها را بگیرند. کشورهای صنعتی ۱۵۰ سال از زغال‌سنگ و انرژی‌های ارزان استفاده کرده‌اند و اکنون می‌خواهند سدی باشند برابر کشورهای در حال توسعه. با این حال فرستاده ویژه تغییرات اقلیمی آمریکا، تاد سترن، حمایت همه‌جانبه خود را از توافق‌نامه نهایی نشان داده است (هر چند هنوز معلوم نشده محتوای این توافق‌نامه چیست).
نارندرا مودی نخست وزیر هندوستان در خلال نشست پاریس خطاب به کشورهای غربی گفت که بهتر است مراقب تولید دی‌اکسید کربن خود باشند و مجالی بدهند که کشورهای فقیر و در حال توسعه رشد کنند. به گفته او کشورهای مرفه جهان، همچنان بیشترین تولید کننده دی‌اکسید کربن هستند اما انتظار دارند کشورهای فقیر که در نخستین پله‌های رشد و توسعه دارند می‌خواهند محتاطانه‌تر گازهای گلخانه‌ای تولید کنند. نخست‌وزیر هند در سخنرانی هفته گذشته خود، سهم بیشتری از تولید دی‌اکسید کربن برای کشورش خواست. آمریکا به خوبی از نقش هند در زمینه افزایش تولید گازهای گلخانه‌ای مطلع است. از این رو چندی پیش فشار زیادی به دولت این کشور وارد کرده است.
در حالی که به عنوان مثال هندوستان علاقه اندکی به مذاکرات پاریس نشان داده است اما اوباما آن را فرصتی برای خود می‌داند که میراثی در این ارتباط از خود به جا بگذارد. رییس‌جمهوری آمریکا و دولت او در سال ۲۰۱۳ هندوستان را تحت فشار گذاشتند که سوبسید را از پنل‌های خورشیدی خانگی حذف کند با این شرط که یک قدم در پیوستن به سازمان تجارت جهانی نزدیک‌تر شود. آمارها نشان می‌دهد که یک چهارم جمعیت هندوستان دسترسی به الکتریسته ندارد. جالب اینجاست که دولت آمریکا هر سال مبلغ ۴۰ میلیارد دلار به مردمان سرزمین خود می‌پردازند برای توسعه انرژی‌های تجدیدپذیر، سوبسید پرداخت می‌کند.
چین در حد صحبت‌های دیپلماتیک موضع خود را نسبت به وضعیت تغییرات اقلیمی تغییر داده است. این کشور شش سال پیش شرایط و جایگاه امروز هند را داشت و حاضر نبود به هیچ وجه نسبت به کاهش سختگیرانه گازهای گلخانه‌ای اقدام کند. اکنون این کشور معتقد است انقلاب عظیمی در ارتباط با انرژی در شرف رخ دادند است و نمی‌خواهد از آن عقب بماند.
حذف کربن و کاهش تولید دی اکسید کربن الزاما به معنی کاهش تولید نیست. اما کشورها ناچارند بر روی مدل تولید کم‌کربن بیش از گذشته سرمایه‌گذاری کنند.
مرور رسانه‌های غربی موجی از خوش‌بینی و امیدواری را پیشاروی مخاطب قرار می‌دهد حال آن که رسانه‌های شرقی، به طور عمده هندی و چینی به نکات منفی مذاکرات تاکید دارند. به تفاوت زمانی توسعه در غرب و شرق می‌پردازند و روی این نکته پافشاری می‌کنند که غربی‌ها باید سهم بیشتری در کاهش گازهای گلخانه‌ای داشته باشند چون آنها این وضعیت را برای جهان ایجاد کردند. شبیه این استدلال‌ها را کم و یس عباس عباسی، نماینده متوفی مجلس پنجم شورای اسلامی از خود ابراز کرده بود. او یک بار در صحن مجلس، پشت میکروفن رفت و نظر خود را درباره پیوستن ایران به پروتکل حفاظت از لایه ازون ابراز کرد و گفت: «... اگر هم بناست ما [به پروتکل] بپیوندیم، اوّل آن کسانی که رفتند (به‌گفتهٔ دانشمندان خودشان) لایه را خراب کردند، بروند تصحیحش بکنند، ببافند، بدوزند قشنگ، مرتب، رفو بکنند، گچ و سیمان و بتون آرمه بکنند بعد برای تخریب بعدی بیایند از ما هم یا عضویت بخواهند یا ما داوطلب عضویت باشیم. این چه‌کاری است که ما را می‌خواهند در این چارچوبه‌ها قرار بدهند و ما عادت کرده‌ایم در هر مجمعی حاضر بشویم. در بسیاری از این مجامع نیازی نیست که ما حاضر باشیم. در این مجامع ما می‌خواهیم چکار بکنیم؟! بنابراین اصلاً هیچ ربطی به جمهوری اسلامی ایران و کشورهای در حال توسعه ندارد و من مخالفم. والسلام.»
از بخش پاسخگویی دیدن کنید
در این بخش ایران وایر می‌توانید با مسوولان تماس بگیرید و کارزار خود را برای مشکلات مختلف راه‌اندازی کنید
ثبت نظر