close button
آیا می‌خواهید به نسخه سبک ایران‌وایر بروید؟
به نظر می‌رسد برای بارگذاری محتوای این صفحه مشکل دارید. برای رفع آن به نسخه سبک ایران‌وایر بروید.
فرهنگ

«روزهای صفر»: گزارش یک حمله سایبری به ایران

۳۰ بهمن ۱۳۹۴
محمد عبدی
خواندن در ۵ دقیقه
تصاویری از فیلم «روزهای صفر» که در جشنواره فیلم برلین نمایش داده شده است
تصاویری از فیلم «روزهای صفر» که در جشنواره فیلم برلین نمایش داده شده است
تصاویری از فیلم «روزهای صفر» که در جشنواره فیلم برلین نمایش داده شده است
تصاویری از فیلم «روزهای صفر» که در جشنواره فیلم برلین نمایش داده شده است
تصاویری از فیلم «روزهای صفر» که در جشنواره فیلم برلین نمایش داده شده است
تصاویری از فیلم «روزهای صفر» که در جشنواره فیلم برلین نمایش داده شده است
تصاویری از فیلم «روزهای صفر» که در جشنواره فیلم برلین نمایش داده شده است
تصاویری از فیلم «روزهای صفر» که در جشنواره فیلم برلین نمایش داده شده است
تصاویری از فیلم «روزهای صفر» که در جشنواره فیلم برلین نمایش داده شده است
تصاویری از فیلم «روزهای صفر» که در جشنواره فیلم برلین نمایش داده شده است

جشنواره جهانی فیلم برلین، امسال میزبان یک فیلم جنجالی درباره ایران است: یک مستند سیاسی درباره فرستادن ویروس استاکس نت به نیروگاه نطنز برای از کار انداختن پروژه هسته ای ایران؛ فیلمی به نام "روزهای  صفر" (Zero Days) که به یکی از جنجالی ترین آثار جشنواره بدل شده و روزنامه نیویورک تایمز به نقل از این فیلم مقاله ای منتشر کرده که در آن ادعا دارد آمریکا قصد حمله سایبری گسترده به ایران را داشته است.

در فیلم گفته می شود در قرن نوزدهم- و پیش از آن- جنگ ها در دو جبهه جریان داشت: روی زمین و روی دریا؛ در قرن بیستم، جنگ های هوایی اضافه شد و حالا در قرن بیست و یکم، شکل چهارمی هم افزوده شده: جنگ سایبری. 

فیلم تصویر ترسناکی از جنگ سایبری ارائه می دهد؛ جنگی که همه به آن بی توجه اند اما خیلی زود می تواند به میدان اصلی نبرد در جهان بدل شود، چرا که از طریق ویروس می توان تمام سیستم های اداری و حتی آب و برق جهان را در معرض خطر جدی قرار داد. 

حالا در این جنگ سایبری ترسناک، ایران نقش مهمی ایفا می کند: فیلم از طریق گفت و گو با مسئول سابق سی آی ای و افراد مختلف(از جمله یک جاسوس موساد که چهره اش را نمی بینیم)، ادعا می کند که ویروس استاکس نت که در اصل "بازی های المپیک" نام داشته ( و کاشفان آن ویروس، نام استاکس نت را بر آن نهاده اند و نه خالقان آن) پروژه ای بوده که نیروهای امنیتی آمریکا و اسرائیل برای مقابله با برنامه های هسته ای ایران طراحی و به نیروگاه نطنز فرستاده اند، اما بعدتر کنترل این ویروس تا حدی از دست خارج شده و در تمام جهان گسترش یافته است. 

به این منظور تمام فیلم بر برنامه هسته ای ایران متمرکز می شود. حتی در میانه فیلم در یک بخش طولانی، مساله ویروس هم فراموش می شود و فیلم کاملاً تاریخچه برنامه هسته ای ایران را روایت می کند: با تصاویری از شاه که در آن جمله ای با این مضمون می گوید:« چطور آمریکا و بریتانیا و سایر کشورها می توانند از انرژی هسته ای استفاده کنند و ما نمی توانیم؟»

فیلم روند برنامه هسته ای ایران را در بعد از انقلاب دنبال می کند؛ این که بعد از حمله اول آمریکا به عراق، ایران به این نتیجه رسید که حتماً باید به سراغ سلاح هسته ای برود. پس از حمله دوم آمریکا و اشغال عراق، سردمداران ایران از بیم حمله آمریکا به ایران، فعالیت های هسته ای خود را کاهش دادند تا احتمال حمله را از بین ببرند (فیلم تصاویری از حسن روحانی به عنوان مذاکره کننده هسته ای ایران در آن دوران به نمایش می گذارد که در آن از کم کردن داوطلبانه سانتریفیوژها حرف می زند) و فیلم نتیجه گیری می کند که پس از "شکست آمریکا در افکار عمومی درباره حمله به افغانستان و عراق"، ایران خیالش از حمله نظامی آمریکا راحت شد و فعالیت های هسته ای خود را از سر گرفت.

از اینجا احمدی نژاد وارد ماجرا می شود و تصاویر مختلفی از او را در بخش های مختلف فیلم می بینیم. برخی از این تصاویر، عکس های بازدید او از نیروگاه نطنز است که ظاهراً در روز انرژی هسته ای در ایران توسط رسانه های داخلی منتشر شده اند. فیلم می گوید این تصاویر کاملاً به کمک طراحان ویروس آمده، چرا که از طریق تصویر رایانه ها در این عکس ها، اطلاعات لازم درباره آنها برای طراحی ویروس فراهم شده است. 

فیلم از ابتدا قصد افشاگری و جنجال سازی دارد و از همان ابتدا سعی دارد همه مشکلات را به گردن نیروهای امنیتی آمریکا و اسرائیل و محاسبات اشتباه آنها بیندازد؛ در حالی که تنها ایرانی- آمریکایی مصاحبه شده در فیلم، سعی دارد فعالیت های ایران را طبیعی جلوه دهد. از این جهت فیلم تقریباً به طور کامل می تواند مطلوب جمهوری اسلامی باشد و احتمالاً خیلی زود سر از سینماها و تلویزیون ایران درخواهد آورد ( احتمالاً با حذف چند جمله که صراحتاً تاکید دارد ایران قصد تولید سلاح اتمی داشته و دارد.)

فیلم می گوید کارشناسان امنیتی اسرائیل و آمریکا، زمانی که دیدند حمله نظامی به ایران میسر نیست، در آخرین روزهای ریاست جمهوری جرج بوش، طرح حمله سایبری به نیروگاه های هسته ای را روی میز او گذاشتند و طراحی آن آغاز شد. سازندگان فیلم ادعا می کنند اوباما هم پس از روی کار آمدن، با آن مخالفتی نکرد اما نگران بود و بالاخره هم در سال 2012 خواست که هرگونه حمله سایبری نیاز به امضای رئیس جمهور آمریکا داشته باشد.  

با اجرای این طرح ویروس طراحی شده مستقیماً به نیروگاه نطنز حمله می کند و سانتریفیوژهای این مرکز بسیار کند می شوند. فیلم می گوید ایران در ابتدا حتی متوجه نمی شود که چه اتفاقی افتاده و حتی چند دانشمند هسته ای خود را به دلیل مشکلات پیش آمده از کار اخراج می کند. 

اما فیلم می گوید ایران بعدتر انتقام می گیرد: با دو حمله سایبری کار یک شرکت بزرگ نفتی و یک بانک بزرگ آمریکایی را مختل می کند. فیلم نتیجه گیری می کند که این در واقع هشدار ایران بوده و نتیجه گیری بزرگ تر فیلم این است که "پس کاری که ما می توانیم با دیگران بکنیم، آنها هم می توانند با ما بکنند." از این رو تصویر ترسناکی ارائه می دهد که جنگ سایبری چطور می تواند زندگی عادی جهان را مختل کند. 

فیلم در پایان با نمایش دادن صورت کسی که اطلاعات محرمانه زیادی را از زبان او شنیده ایم، می گوید که او هنرپیشه است و در واقع نقش بسیاری از کارشناسانی را بازی کرده که حاضر نشده اند در جلوی دوربین ظاهر شوند. در یکی از این اطلاعات محرمانه که فیلم ادعا دارد، توضیح داده می شود که آمریکا طرح دیگری برای حمله سایبری وسیع به ایران تا حد قطع آب و برق و فلج کردن کشور داشته که با توافق هسته ای ایران و قدرت های جهانی کنار گذاشته شده است. همچنین از زبان این هنرپیشه گفته می شود که تمام ایمیل ها و تلفن ها و هر نوع وسیله ارتباطی دیگر در ایران، از سوی آمریکا کنترل می شود.

در نهایت اما فیلم لحن عصبی و پرخاشگرانه ای دارد و وجه جنجالی و افشاگر آن همه چیز را تحت تاثیر قرار می دهد؛ با همراهی یک موسیقی که از ابتدا تا انتها سعی دارد وجه هیجانی زیادی به ماجرا بدهد، و در عین حال سازندگان احتمالاً چپ گرای فیلم از هر ترفندی برای کوبیدن دولت آمریکا و اسرائیل استفاده می کنند، در نتیجه فیلم هم از پرداخت هنری ماندگار فاصله می گیرد و هم باور همه تئوری ها و اطلاعات طرح شده در فیلم مشکل تر می شود. 
 
 

ثبت نظر

صفحه‌های ویژه

هشدار رئیس دفتر سیاسی سپاه نسبت به «ورود اپوزیسیون رهبر» به مجلس...

۳۰ بهمن ۱۳۹۴
شهرام رفیع زاده
خواندن در ۲ دقیقه
هشدار رئیس دفتر سیاسی سپاه نسبت به «ورود اپوزیسیون رهبر» به مجلس خبرگان