هستی امیری، دانشجوی زندانی: اعدام چرخه خشونت را تداوم می‌دهد

«هستی امیری» از دانشجویان زندانی است که به خاطر شرکت در مراسم هشتم مارچ، «روز جهانی زن» و هم‌چنین فعالیت‌هایش برای لغو حکم غیرانسانی اعدام، در زندان به سر می‌برد. در پی اعدام‌ «محسن شکاری» و «مجیدرضا رهنورد»، دو معترض اعتراضات سراسری ۱۴۰۱ و صدور این حکم غیرعادلانه برای شماری از دیگر معترضان سیاسی، هستی امیری از داخل زندان یادداشتی نوشته و در آن اعدام را آشکارترین خشونت قانونی خوانده است.

***

نام «هستی امیری» را پای بیانیه‌های مختلفی می‌توان مشاهده کرد؛ از بیانیه جمعی زنان زندان «اوین» در اعتراض به وضعیت «لیلا‌ حسین‌زاده»، زندانی سیاسی که حالا در اعتصاب دارو به سر می‌برد تا بیانیه اعلام تحصن دانشجویان زندانی بند زنان اوین در همبستگی با دانشجویان معترض. 

۹ مرداد بود که هستی امیری، دانشجوی کارشناسی ارشد حقوق «دانشگاه علامه طباطبایی» را برای اجرای حکم یک سال زندان، در خانه‌اش بازداشت کردند. ابلاغیه اجرای حکم او بی‌سابقه توصیف شده است، چرا که به او یک روز مهلت داده بودند تا خودش را برای اجرای حکم به دادسرا معرفی کند. 

یک هفته قبل از بازداشت، هستی امیری در پی همان ابلاغیه، خودش را به دادسرا معرفی کرده بود اما عدم حضور قاضی، اجرای حکم را به زمانی دیگر موکول کرد. 

امیری به مقامات قضایی خبر داده بود که در حال پی‌گیری امور پزشکی خود است و گفته بود که دو روز زمان می‌خواهد تا درمانش را به پایان برساند. اما ماموران امنیتی بدون توجه به سلامت این دانشجوی زندانی، به خانه‌اش حمله کرده و او را به زندان برده بودند. 

«امیر رئیسیان»، وکیل هستی امیری در توییترش خبر داده بود که تصویر موکلش در مراسم هشتم مارچ و مواضع او در خصوص مخالفت با اعدام، مصادیق حکم یک سال حبس هستی امیری است. این حکم توسط شعبه ۲۶ دادگاه انقلاب با اتهام «تبلیغ علیه نظام» صادر شد. 

هستی امیری هم‌چنین به منع اقامت در گردهمایی‌های دانشجویی غیر از کلاس‌های موظف درسی، ضبط گوشی تلفن همراه مورد استفاده‌اش و منع عضویت در احزاب سیاسی و اجتماعی (داخل و خارج از فضای مجازی) برای دو سال محکوم شده است.  

دیوارهای زندان اعتراض به اعدام را خاموش نمی‌کنند 

حالا چند ماه پس از به حبس کشیده شدن هستی امیری، او در یادداشتی نسبت به صدور احکام اعدام برای معترضان اعتراضات اخیر اعتراض کرده است. خودش نوشته است فرقی ندارد محکومان اهل کجا هستند و چرا به اعدام محکوم شده‌اند بلکه باید با لغو این حکم غیرانسانی مبارزه کرد. 

هستی امیری در بخشی از این یادداشت نوشته است: «می‌توان با طول و تفصیل و در صفحات زیاد دلایل مخالفت با اعدام را از منظرهای مختلف 

نوشت ولی شاید نکته‌ مهم‌تر، نحوه‌ مواجهه‌ ما با اعدام است. در مخالفت با اعدام نباید وارد مصداق، اقرار، نوع جرم، نحوه‌ ارتکاب جرم یا هر جزییات دیگری شد، چراکه اساسا هیچ تفاوتی ایجاد نمی‌کند. منطقا و مفهوما حتی یک فرد را، یک جرم را و یک صحنه‌ جرم را هم نباید استثنا کرد.» 

او ادامه داده است: «زنان کُرد، مردان عرب، فرزندان بلوچستان، جوانان تهران، معترضان دیروز و امروز و فردا، هرکدام با هر جرمی، هیچ فرقی نمی‌کند، چراکه اعدام چرخه‌ خشونت را تداوم می‌دهد؛ چراکه بهانه‌ای برای حذف افراد است؛ چرا که جان آدمی در قانون یا هر قرارداد اجتماعی نمی‌تواند سلب شود و حیات، این حداقلی‌ترین شکل زندگی، حق سلب‌نشدنی هر فردی‌ است.» 

در مقابله با حکم اعدام، بسیاری دنبال دلیل صدور این مجازات غیرانسانی هستند، در حالی‌ که فعالان حقوق بشر در سراسر جهان سال‌ها است که برای لغو این مساله می‌کوشند. «حق حیات» از ابتدایی‌ترین اصول حقوق بشر است که در اعلامیه جهانی نیز به آن پرداخته شده است. 

هستی امیری در ادامه یادداشت خود یادآور می‌شود: «جزییات هر پرونده نباید ما را از این اصل بنیادی غافل کند که مخالفت با اعدام امری مطلق است و باید با تمام اشکال آن مخالفت کرد. قتل حکومتی برای محکومین جرایم مرتبط با قتل، قاچاق، تجاوز، فساد اقتصادی یا هر جرم دیگری باید متوقف شود تا حتی لحظه‌ای امکان اعدام در دوران خیزش‌های مردمی نباشد؛ تا هر جرمی که روی دهد، دولت موظف به ریشه‌یابی و حل مسایل باشد و نه طرد و حذف سوژه‌ها.» 

مطالعات بسیاری روی اثرات اجرای حکم اعدام انجام شده است. همان‌طور که هستی امیری نیز در یادداشت خود اشاره کرده، این مطالعات همواره بیان‌گر آن بوده‌اند که اعدام به هیچ‌ عنوان [مجازاتی] بازدارنده نیست.

این در حالی است که حقوق‌دان‌‌ها و وکلا، فعالان حقوق بشری و جامعه مدنی جهان یک صدا علیه صدور احکام اعدام توسط جمهوری اسلامی هم‌صدا شده‌ و آن‌ها را غیرعادلانه خوانده‌اند. این مساله در کنار عدم وجود دستگاه قضایی مستقل در نظام حاکم بر ایران و تضییع حقوق ابتدایی متهمان، از جمله برخورداری از حق تماس با خانواده و حق انتخاب وکیل که قرار می‌گیرد، نمای کامل‌تری از سیاسی بودن احکام صادر شده برای معترضان به نمایش می‌گذارد. 

طی هفته‌های گذشته و در پی اعدام دو تن از معترضان اعتراضات سراسری، زندانیان سیاسی نیز اعتراض خود را اعلام کرده‌اند. هستی امیری، یکی از دانشجویان زندانی سیاسی است که حالا مخالفت خود را با صدایی رسا اعلام کرده است. 

طی اعتراضات سراسری ۱۴۰۱، دانشجویان معترض از جمله پرشمارترین قشر اجتماعی هستند که با بازداشت و احکام حبس مواجه شده‌اند.