«علی خامنه‌ای»، رهبر جمهوری اسلامی، چند روز پس از سخنانش درباره ناتوانی مردم از تحلیل موضوعات سیاسی، از سه قوه خواست که «مانع هم نشوند»، و بار دیگر دستور «کش ندهید» برای پایان اختلافات و پیشگیری از تنش‌های آینده داد. او همچنین گفت که اشکال ندارد، «علایق و سلایق مختلف در کنار هم زندگی کنند» و این سخنانش به تلطیف فضا درباره حجاب تعبیر شده است.
***
سخنان علی خامنه‌ای درباره اختلاف در قوا، یک سال‌و‌نیم پس از تحقق اراده او برای یکدست کردن کامل حاکمیت بیان شده، و به‌نوعی اذعان به ناکارآمد بودن این اقدام است. این سخنان در آستانه انتخابات مجلس بیان شده و نوعی پیشگیری از درگیری‌های ماه‌های آینده است، چرا که نمایندگان مجلس خود می‌دانند هیچ دستاوردی برای ارائه در ایام انتخابات ندارند، و مجبورند که در این چند ماه شدیدا با دولت درگیر شوند.
در این میان یک سال‌و‌نیم پس از عمر دولت، رئیسی مجبور به برکناری چهار عضو دولت خود شده، استیضاح یک وزیر به صحن رفته و استیضاح چند وزیر دیگر در جریان است. وضعیتی که حتی نسبت به دولت «محمود احمدی‌نژاد» نیز بی‌سابقه است.
ساعتی پس از سخنان خامنه‌ای، «ابراهیم رئیسی» در ملاقات با رهبر جمهوری اسلامی ایران، در مقر او در تهران گفت که «به رهبر انقلاب اسلامی و ملت عزیز ایران اطمینان می‌دهم که هر سه قوه با همدلی و هم‌افزایی از حاشیه‌ها پرهیز، و بر متن که تحقق شعار سال و گره‌گشایی از زندگی مردم و خدمت خالصانه به آنان است، تمرکز کنند.»
خامنه‌ای چه گفت؟
رهبر جمهوری اسلامی گفته که نباید «سرگرم حواشی شد» و باید «مردم اتحاد خود را حفظ کنند.» این سخنان به‌معنای تلطیف نسبی فضا درباره موضوع حجاب پس از سخنان او درباره «حرام سیاسی» بودن کشف حجاب تعبیر شده است.
خطبه‌های خامنه‌ای در عید فطر، به‌نسبت سخنان دیگر او کوتاه‌تر بود و صراحت کمتری داشت. شاید به این دلیل که سخنان او درباره رفراندوم به‌نوعی گاف محسوب می‌شد و او تصمیم گرفته بود سخنان جدیدش چندان حاشیه نداشته باشد.
رهبر جمهوری اسلامی روز سه‌شنبه۲۹فروردین، در ملاقات با شماری از دانشجویان گفته بود «مسائل گوناگون کشور مگر قابل رفراندوم است؟ کجای دنیا این کار را می‌کنند؟ مگر همه مردم که باید در رفراندوم شرکت کنند امکان تحلیل آن مساله را دارند؟ این چه حرفی است؟»
این سخنان بازتاب منفی گسترده‌ای داشت، اما سخنان روز عید فطر کوتاه و حاوی نکات غیر صریح بود. او در این سخنان کوتاه خود به از قوای سه گانه خواست که «مانع یکدیگر نشوند.»
خامنه‌ای گفت که «با تقویت اراده می‌توان مشکلات کشور را رفع کرد. یک راهبرد، همکاری مسئولان کشور در قوای سه گانه است. اگر سه قوه به‌طور کامل همکاری کنند، کارها به مشکل بر نمی‌خورد. سه قوه مانع هم نشوند و راه را برای هم باز کنند.»
این سخنان را می‌توان به‌حساب شکست کامل دوباره پروژه یکدست سازی حاکمیت دانست. پیش از انتخابات ریاست‌جمهوری سال ۱۴۰۰ برخی حامیان حکومت به‌صراحت بیان می‌کردند که کشور باید حدود ۱۰ سال در آرامش باشد تا بتوان مشکلات را حل کرد. در این فضا رد صلاحیت «علی لاریجانی» نیز با همین استدلال توجیه می‌شد. اینک اما پس از یک سال‌و‌نیم، کار به حکم خامنه‌ای برای کش ندادن اختلافات کشیده است.
این سخنان خامنه‌ای را می‌توان به‌حساب پیشگیری از تنش‌های آینده دانست. امسال انتخابات مجلس برگزار می‌شود و نمایندگان مجلس برای کسب رای مجبورند که در ماه‌های آینده، به دولت بتازند. در این میان، استیضاح چند وزیر مطرح است و استیضاح وزیر صمت، در دستور کار مجلس نیز قرار گرفته است.
در این میان رئیسی مجبور شده که وزرای رفاه، آموزش‌و‌پرورش، جهاد کشاورزی و رییس سازمان برنامه و بودجه را تغییر دهد. هرچند که این تغییرات نیز در وضعیت کابینه چندان کارگشا نبوده و نمایندگان تمایل به استیضاح چند وزیر دیگر نیز دارند.
ماجرای درگیری بر سر وزارت صمت، علاوه‌بر مجلس، به قوه‌قضاییه نیز کشیده شده و «غلامحسین محسنی‌اژه ای»، رییس این قوه گفته بود که وزارت صمت باوجود اختیاراتی که در نشست سران قوه به او داده شده، در کنترل بازار و کاهش قیمت خودرو موفق نبوده است.
هم‌زمان با فشار مجلس به دولت، ممکن است دولتی‌ها نیز برای فشار به قالیباف و کنترل مجلس آینده برنامه داشته باشند. همانگونه که در ماجرای «سیسمونی گیت»، «مهدی طائب»، ضمن دفاع از «قالیباف»، «میثم نیلی»، برادر داماد ابراهیم رئیسی را به‌عنوان پشتِ پرده رسوایی سفر خانواده قالیباف به ترکیه معرفی کرد.
در دوره‌های قبل نیز دولت‌ها تلاش کرده‌اند که مجلس را با خود همسو کنند. هرچند که رئیسی نیروهای اختصاصی چندانی ندارد که بتواند جانشین نمایندگان فعلی مجلس و نیروهای عمومی جریان اصول‌گرا کند.
به‌جز اتفاقات روی پرده، قاعدتا خامنه‌ای درباره اتفاقات پشت پرده نیز پیشگیری کرده است. هم‌زمان با انتخابات مجلس شورای اسلامی، انتخابات مجلس خبرگان رهبری نیز برگزار می‌شود.
معمولا این انتخاب کنترل‌شده‌تر است، اما موضوع جانشینی باعث شده که تنش‌های پشت پرده نیز در این انتخابات در جریان باشد. در این انتخابات علاوه‌بر ابراهیم رئیسی، بازیگران دیگری چون «صادق لاریجانی» نیز وارد عرصه خواهند شد.
در شهریور گذشته، غیبت ۳۰ عضو مجلس خبرگان از جمله صادق لاریجانی در نشست افتتاحیه این مجلس، خبرساز شد. حضور روحانی و لاریجانی نیز در این انتخابات چالش برانگیز است.
تلطیف دوباره فضا درباره حجاب
بخشی از سخنان جدید رهبر جمهوری اسلامی نیز به‌حساب موضوع حجاب گذاشته شده است. آنجا که گفت«در جامعه علایق و سلایق مختلف وجود دارد. اشکالی ندارد همه در کنار هم زندگی کنند. دشمن به‌دنبال تزویر، تحریف، دروغ، تحقیر ملت‌ها و بدبین کردن آنان به خود است. این تاکتیک امروز آنان است.» او روز سه‌شنبه۱۵فروردین، «کشف حجاب» را حرام شرعی و سیاسی خوانده و گفته بود: «دستگاه‌های جاسوسی دشمن، دنبال این قضیه هستند.»
او گفته بود که «این مساله قطعا حل خواهد شد»، اما در عین حال افزود بود که «دشمن با نقشه برنامه وارد این موضوع شده و ما هم باید وارد شویم» و «نباید کارهای بی قاعده و بدون برنامه انجام شود.»
پس از این سخنان، برنامه‌های جدید حکومت درباره حجاب شروع شده است. برنامه‌هایی که معطوف به پلمب واحدهای صنفی و ارسال پیامک به خودروها بوده است. اینک اما خامنه‌ای بار دیگر تلاش کرده که هم‌زمان با این اقدامات قهری، فضا را درباره موضوع حجاب تلطیف کند.
با ایران‌وایر همکاری کنید
ویدیوها و مطالب خود را برای ما بفرستید
ثبت نظر