دلایل عدم مهار آتش پلاسکو از زبان قالیباف

تهران- رویا مرتضوی، شهروند خبرنگار

امروز «محمدباقر قالیباف» در صحن علنی مجلس شورای اسلامی نیم ساعت وقت داشت تا به نمایندگان در مورد حادثه ساختمان «پلاسکو»، دلایل رخ دادن آن، چرایی ناتوانی در مهار آتش، دلیل آن چه آتش‌نشان‌های نجات‌یافته دستور تخلیه دیرهنگام می‌نامند و نداشتن تجهیزات لازم برای اطفای حریق گزارش دهد.

برخی از نمایندگان مجلس به گفته خودشان، منتظر بودند که شهردار تهران از این تریبون استفاده کرده و از خانواده آتش‌نشان‌ها و شهروندانی که فوت کرده و یا مفقود شده اند، عذرخواهی کند. اما آن چه امروز ظهر از تریبون مجلس شنیده شد، گزارشی بود از ایرادات ساختاری مدیریت بحران در کشور تا ارایه لیست تعداد کشته شده‌های حوادث ایران از زلزله «منجیل» تاکنون. در نهایت هم ابراز خوشحالی و افتخار شهردار تهران که مانند سئول و بنگلادش، تعداد کشته ها چند صد نفر نبوده است.

قالیباف بارها تاکید کرد که تمام تجهیزات آتش‌نشانی جواب گوی حادثه پلاسکو بوده است و نه تنها مشکلی از نبود تجهیزات نداشته‌اند بلکه حتی اگر هم‎زمان با پلاسکو، یک ساختمان دیگر با این حجم دچار آتش‌سوزی می‌شد، توانایی مهار آن را هم داشتند.

او به صراحت گفت که لزومی ندارد وارد جزییات حادثه شود چون این موضوع در کمیته‌های تحقیق بررسی می‌شود و ترجیح می‌دهد بیش تر به موضوعات ساختاری و مدیریتی بپردازد. سخنان او بیش از آن که در مورد پلاسکو باشد، گزارشی از موفقیت‌های شهرداری تهران در ساختن سوله بحران یا کنترل آب‌های سطحی بود.

این درحالی بود که وزیر کشور، «عبدالرضا رحمانی فضلی» پیش از قالیباف به صراحت گفت حداقل 30 سوال در مورد این حادثه مانند علت وقوع حادثه، چرایی عدم توفیق اطفای حریق در ساعات اولیه، اقدامات آتش‌نشانی در بدو ورود به ساختمان و مدیریت صحنه و انجام اقدامات لازم از سوی دستگاه‌های مختلف وجود دارد.

وزیر کشور تاکید کرد افکار عمومی خواهان آن هستند هرگونه قصور و تقصیری در خصوص این حادثه از سوی دستگاهی مشخص رخ داده است، در مورد آن اطلاع‌رسانی شود. اما قالیباف به نحوی از عملکرد خود و مدیرانش دفاع کرد که گویا احتمال قصور در زیر مجموعه اش امری کاملا محال است.

قالیباف در سخنانش سعی کرد تلویحا اظهارات وزیر کشور را پاسخ دهد و گفت نه تنها در تجهیزات کمبودی نبوده و حتی آتش پلاسکو نیازی به هلیکوپتر نداشته و تخلیه آتش‌نشان‌ها و شهروندان به موقع بوده است.

وی در بیان توضیحاتش به مجلس، بر دو محور تاکید داشت؛ نخست مشکلات بروکراسی اداری که به گفته او، دستش را بسته است. قالیباف بیش از آن که در مورد پلاسکو توضیح بدهد، به بیان وضعیت ساختمان «علاءالدین» پرداخت؛ پاسازی که به گفته وی، نمی تواند آن را پلمپ کند چون مدیران دولتی مانعش می‌شوند.

محور دوم سخنان شهردار، اصرار و تاکید بر نقش وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی بود. قالیباف اصرار داشت که این وزارت خانه به عنوان ضابط قضایی توانایی پلمپ ساختمان را به دلیل رعایت نکردن ضوابط ایمنی داشته اما از این امر سرباز زده است؛ موضوعی که پیش از قالیباف، وزیر کشور به آن پرداخته بود و تاکید داشت وزارت کار تنها با 47 واحد تولیدی پلاسکو سر و کار داشته و از این تعداد، حدود 27 واحد را تعطیل کرده بوده است.

اما با وجود این سخنان وزیر کشور، نه تنها قالیباف بلکه علی لاریجانی هم یکی از پیکان های تند انتقاد را بدون نام بردن مستقیم، سمت دولت برد و گفت باید مشخص شود وقتی بازرس‌های یک دستگاه ضابط قضایی هم بودند، چرا در برخورد با کسبه خاطی تعلل کرده‌اند.

کسبه پلاسکو به گفته شهردار، حتی حاضر به گذراندن دوره آموزشی ایمنی نبودند اما نه قالیباف، نه لاریجانی و نه وزیر کشور از مالک اصلی پلاسکو، یعنی بنیاد مستضعفان انقلاب اسلامی و مسوولیت این نهاد سخنی به میان نیاوردند.

شهردار تهران در هفته جاری پس از پایان آواربرداری پلاسکو، برای ارایه توضیح به شورای اسلامی شهر تهران نرفت. امروز هم در مجلس شورای اسلامی از ارایه جزییات خودداری کرد. وی به بیان مثال هایی از خروج هواپیما از باند در اصفهان در سال 76 تا زلزله های بم و منجیل یا 43 کشته در حادثه تصادف اتوبوس های جاده قم و آتش گرفتن قطار در سال 82 پرداخت که 330 کشته داشته است. قالیباف در نهایت به بیان مثال‌هایی از کشورهای بنگلادش یا سئول با تعداد کشته های بالا اشاره کرد و ابراز خرسندی کرد حادثه پلاسکو در مقایسه با این حوادث، کم ترین تلفات را داشته است.

او حتی مرگ آتش نشان ها را این طور توصیف کرد که هنگام ریزش ساختمان، بسیاری از نیروها با نردبان و سبد آتش‌نشانی از محل آتش‌سوزی خارج شده بودند اما متأسفانه برخی آتش نشان ها از پله‌های ساختمان استفاده کردند که متأسفانه در برخی طبقات، پله ها فرو ریخته بود و این افراد در زیر آوار گرفتار شدند. اظهاراتی که در روزهای گذشته برخی از آتش نشان ها آن را رد کرده و گفته اند اجازه تخلیه ساختمان را به آتش نشان ها نمی دادند و این اشتباه محرز فرمانده عملیات بوده است.

شهردار تهران در ابتدای سخنانش هم کلیپی از ماشین‌های آتش‌نشانی و آمبولانس‌ها نشان داد که ربطی به حادثه پلاسکو نداشت و در اواسط پخش این تیزر، با اعتراض چند نماینده و درخواست لاریجانی وارد ارایه توضیحات شد.

شهردار تهران در حالی که به قول خودش، در حال ارایه گزارش از آسیب شناسی مدیریت بحران با رویکرد ساختاری بود، صدای اعتراض برخی از نمایندگان را در چند مرحله بلند کرد. برخی مانند «غلامعلی جعفرزاده ایمن آبادی» اصرار داشتند که قالیباف خارج از موضوع صحبت می‌کند و باید به پلاسکو، مسوولیت خودش، خطاهای رخ داده و عذرخواهی بپردازد در حالی که این سخنان وی بیش تر توهین به مجلس و مردم است. اما لاریجانی اجازه بیان این تذکرها را نمی‌داد و چند مرتبه نمایندگان را دعوت به آرامش کرد. در نهایت هم بعد از پایان گزارش شهردار، از او خواست بنشیند و به توضیحات او گوش دهد.

لاریجانی بدون اشاره به موضوع اعتراض نمایندگان، از کمیسیون عمران مجلس خواست در طول مدت یک ماه گزارشی در این خصوص آماده و ارایه دهند. به شهردار تهران وعده داد که در بودجه به آن ها رقم بیش تری اختصاص دهند و اگر به قانونی هم نیاز داشتند، پیشنهادات شان را ارایه دهند. لاریجانی گفت موضوع پلاسکو یک موضوع در سطح ملی است اما گویا شهردار تهران را ملزم به عذرخواهی ملی در مورد این حادثه ملی ندانست و زنگ پایان بررسی اتفاق پلاسکو را در مجلس به صدا درآورد.

** عکس‌ها از خبرگزاری فارس