سپهر صبا، شهروند خبرنگار
«شنیده بودیم که جلوی اتوبوسها را میگیرند، یکی دو نفر بالا میروند، از مردم فیلم میگیرند و مجبورشان میکنند برگردند. برای همین حدود پنج کیلومتر پیاده رفتیم. حوصله دردسر نداشتیم.»
این حرف های «کمیل» است؛ ۳۰ ساله و متولد شهر «خوی» که از هفت سالگی در تبریز درسخوانده و زندگی کرده است. حالا در همین شهر تدریس میکند. خودش را هوادار «استقلال» معرفی می کند که موفق نشده است وارد ورزشگاه «یادگار امام» تبریز شود. البته در روزی که جو ورزشگاه بیش از هر زمان امنیتی بوده است.
کمیل به «ایران وایر» میگوید ساعت ۱۰ صبح متوجه برخورد متفاوت نیروهای انتظامی و امنیتی اطراف ورزشگاه با هواداران «تراکتورسازی» و استقلال شده است. پسرعمویش او را مطلع میکند که بعضی از خودروهایی که به سمت ورزشگاه میروند، به دستور نیروهای امنیتی بازرسی میشوند و بعضی از اتوبوسهای هواداران دو تیم را متوقف میکنند و از سرنشینان آن ها فیلم میگیرند. به آن هایی که پرچم آبی استقلال را با خود داشته هم گفتهاند به خانههای خود برگردند. برای همین نه با خودروی شخصی خود به سمت ورزشگاه رفته است و نه با اتوبوس: «قرار بود دسته جمعی برویم. کار همیشگی ما است. همیشه وقتی تراکتورسازی و استقلال بازی داشتند، ما یک اکیپ 10نفره میشدیم و میرفتیم ورزشگاه یادگار. من و برادرم از جمع جدا میشدیم و با استقلالیها مینشستیم. بعد از بازی هم سر جای مشخصی باز هم دیگر را میدیدیم. اما این بار قرار شد هرکسی خودش برود. من با موتوری رفتم.»
اتفاقات هفته قبل در بازی پرسپولیس و تراکتورسازی پیش درآمدی بود برای بالا رفتن حساسیت حضور یک تیم تهرانی در شهر تبریز. هواداران پرسپولیس به دلیل آن چه شعارهای قومیتی و نژادپرستانه خوانده شده است، از همراهی تیم خود محروم شده اند. هواداران پرسپولیس این رفتار را بازخوردی از آن چه در بازی رفت و در شهر تبریز رخ داده بود، میدانستند؛ مواردی مانند دادن شعار «خلیج عربی»، توهین به «هادی نوروزی»، کاپیتان فوتشده پرسپولیس و گفتن چند شعار قومیتی.
اما آن چه حساسیتها را بالاتر برده، جو تازه امنیتی در تمامی شهرهای ایران است. کمیل میگوید: «این بار اولی نبود که استقلال و پرسپولیس به تبریز میآمدند. قبل از این همچنین اتفاقاتی افتاده بود. اما اینکه جلوی تماشاگر را بگیرند، بگویند برگرد یا فیلم بگیرند و حتی کار به درگیری بکشد، بیسابقه بود.»
یکی از اعضای «کانون هواداران باشگاه استقلال» به «ایران وایر» می گوید قبل از ظهر روز جمعه، نمایندگان شورای تأمین امنیت استان آذربایجان شرقی به آن ها اعلام کرده اند ورود تماشاگران استقلال به ورزشگاه ممنوع شده است. برای نخستین بار در تاریخ فوتبال ایران، هواداران استقلال سهمی از سکوهای یک ورزشگاه نداشتند. تعدادی از لیدرهای هوادار استقلال در هتل محل اقامت خود میمانند و تعدادی دیگر برای امتحان کردن شانس ورود خود، به یادگار امام میروند.
کمیل میگوید: «تقریباً ساعت یک مطمئن شدیم که هیچ شانسی برای ورود به ورزشگاه نداریم. این محدودیت فقط در مورد ما (هواداران تیم تهرانی) نبود؛ شاید سه برابر جمعیتی که درون ورزشگاه بود را از اطراف ورزشگاه برگرداندند. اکثر آن ها تبریزی و هوادار تراکتورسازی بودند. بیش تر پرچمها را جمع و چندنفری که درگیر شدند را هم بازداشت کردند. بخشی از سکوها برای همین خالی مانده بود.»
اما با وجود همه این تدابیر امنیتی، شعارهای قومیتی در ورزشگاه حرف اول را میزد. «میلاد وطنپرست»، گزارش گر صداوسیمای آذربایجان شرقی در ابتدای بازی بارها به کنایه می گفت هواداران تراکتورسازی از هرگونه توهین به هوادار یا تیم حریف خودداری میکنند.
«سید محمدعلی آل هاشم»، نماینده ولیفقیه و امامجمعه تبریز هم که در ورزشگاه بود، در پیامی از هواداران تراکتورسازی تشکر کرد و نوشت: «تلاش خستگیناپذیر، غیرت و هوشمندی جوانان عزیز چه در داخل مستطیل سبز و چه در سکوی هایی که مملو از متانت و شخصیت والای اهالی آذربایجان بود، صحنههای به یاد ماندنی از شور ملی را به همگان نشان داد.»
این درحالی است که فیلم هایی از شعارهای قومیتی بخشی از هواداران در صفحات مجازی پخش شده است. صداوسیما تلاش کرد در تمام جریان بازی صداوسیما، صدای ورزشگاه را قطع کند.
نماینده ولیفقیه در استان آذربایجان شرقی هفته گذشته خطاب به هواداران تراکتورسازی گفته بود: «شما که همیشه برای تبریز و آذربایجان افتخارآفرینی میکنید، یک بار دیگر شعور ملی خود را به نمایش بگذارید چراکه دیگران میخواهند به بهانه اهانت، از غیرت ملی و دینی شما سوءاستفاده کنند.»
جملات او به نظر هیزمی بود روی آتشی که باید زودتر خاموش میشد.
برخلاف امامجمعه تبریز، «سعید فتاحی»، مسوول کمیته مسابقات سازمان لیگ معتقد است جو ورزشگاه چندان متعارف نبوده و به «تسنیم» گفته است: «شعارهایی داده شد که درست نبود. نماینده فدراسیون هم بر اساس قانون، گزارش خود را به کمیته انضباطی خواهد داد تا تصمیماتی اتخاذ شود.»
کمیل معتقد است بخشی از سکوهای ورزشگاه یادگار امام در روز جمعه متعلق به نیروهای امنیتی و لباس شخصی بوده است: «من را به ورزشگاه راه ندادند چون باید مسیر زیادی را پیاده برمی گشتم. حتی نیمه اول را از تلویزیون ندیدم. اما دوستانم میگفتند روی سکوها و کنار آن ها کسانی بودند که نه شعار میدادند و نه هیجانی داشتند؛ فقط با دوربین یا موبایل از سکوها فیلم میگرفتند.»
ورود دوربین فیلمبرداری و عکاسی حرفهای به سکوهای ورزشگاههای ایران سالها است که ممنوع شده و تماشاگران حق همراه داشتن دوربین حرفهای را ندارند.
ورزشگاه تبریز تنها ورزشگاه امنیتی این هفته لیگ برتر نبود. در مشهد و از زمان آغاز اعتراضات سراسری، بازیهای تیم «پدیده» بازهم از ورزشگاه «امام رضا» به ورزشگاه «ثامن» در خارج از شهر منتقل شده است. این بار کم تر از هزار تماشاگر روی سکوها نشستند ولی بیش از یک هزار و ۵۰۰ مأمور یگان ویژه و امنیتی داخل و بیرون ورزشگاه مستقر بودند؛ برای یک بازی نهچندان حساس پدیده مقابل «نفت آبادان».
«سپیدرود» هم مجبور شد از رشت خارج شود و به ورزشگاه «سردار جنگل» برود. حدود 30دقیقه قبل از شروع بازی، شعارهای سیاسی به صورت جسته و گریخته از روی سکوها به گوش رسید اما خیلی زود همهچیز متوقف شد.
حضور «علی کریمی» روی نیمکت سرمربی گری سپیدرود برای حضور پرتعداد تماشاگران در حومه شهر رشت و روستای «فلکده» کفایت میکرد اما نیمی از تماشاگران به بهانه پر شدن ظرفیت ورزشگاه، اجازه ورود پیدا نکردند.
در تهران، فدراسیون فوتبال از قبل خودش را خلاص کرده بود و در روزهای آغازین اعتراضات مردمی، پرسپولیس را از همراهی تماشاگرانش محروم کرد. دلیل این محرومیت هم اتفاقات روز بازی با تراکتورسازی اعلام شد.
اما هفته بعد، داستان کمی پیچیدهتر میشود. پرسپولیس باید در مشهد میهمان «سیاه جامگان» باشد؛ تیمی که «احمد علم الهدی»، امامجمعه و نماینده ولیفقیه در مشهد از سالها قبل روی نام و موجودیت آن حساسیت داشته است. فدراسیون فوتبال اعلام کرده این بازی روز جمعه ۲۲ دیماه ساعت ۱۴و۳۰ دقیقه در ورزشگاه ثامن برگزار خواهد شد. دو ساعت و پنج دقیقه بعد هم استقلال در تهران میزبان «سایپا» میشود. شاید جدال دو تیم تهرانی و مشهدی مهمترین چالش هفته نوزدهم برای فدراسیون و نیروهای امنیتی باشد.
مطالب مرتبط:
سایه اعتراضات روی سر ورزش؛ برنامه فدراسیون های ایران در دست شورای تامین امنیت
ثبت نظر