براساس بیانیه وزارت دادگستری ایالات متحده امریکا، این کشور اخیرا دهها سایت وابسته به «اتحادیه رادیوتلویزیونهای اسلامی» ایران در عراق، یمن و لبنان را به دلیل انتشار اطلاعات غلط و شعارهای افراطی مسدود کرده است.
مصاحبههای «ایرانوایر» با بسیاری از افراد شاغل در برخی از این سایتها نیز نشان میدهند که ایران با استفاده از نهادهای متبوع خود مانند اتحادیه رادیوتلویزیونهای اسلامی که توسط بازوهای نظامی تهران در برخی کشورهای خاورمیانه اداره میشوند، از این سایتها برای تاثیرگذاری بر افکارعمومی لبنان استفاده میکند.
پرسش اصلی این است که اتحادیه رادیوتلویزیونهای اسلامی که سایتهای آن توسط واشنگتن مصادره شدهاند، چیست و چه رسانههایی وابسته به این اتحادیه هستند؟
شبکه رسانههای وابسته به محور مقاومت
اتحادیه رادیوتلویزیونهای اسلامی بهعنوان یکی از نهادهای وابسته به وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی ایران، در زمان ریاست «محمد حسینی» بر این وازتخانه در سال ۲۰۰۷ در عراق تاسیس شد و هماکنون دارای سه هزار نیرو، ۱۱۰ شبکه ماهوارهای و ۳۰ رادیو است.
این اتحادیه بیشتر در عراق و لبنان فعالیت میکند و مسوولیت پروژهها و برنامههای آن در این کشور برعهده «حزبالله» است. یکی از کارکنان این اتحادیه که ترجیح میدهد نامش در متن گزارش درج نشود، به «ایرانوایر» میگوید یک نهاد فرعی به نام «اتحادیه رادیوتلویزیونهای عراقی» نیز به حمایت مالی و غیره از رسانههای وابسته به گروههای شبهنظامی نزدیک به ایران در عراق میپردازد.
این اتحادیه اقدام به تاسیس و پشتیبانی از دهها رسانه متعلق به شبهنظامیان عراقی مورد حمایت ایران در کشورهای مختلف کرده که نام برخی از آنها در زیر آمده است.
عراق:
- کانال «الاتجاه» که توسط «کتائب حزبالله» اداره میشود
- کانال «العهد» که توسط «عصائب أهلالحق» اداره میشود
- کانال «النجباء» که توسط «حركة (جنبش) النجباء» اداره میشود
- شبکه «البينة» که توسط گروه «سرايا الجهاد» اداره میشود
- کانال «الغدير» وابسته به گروه شبهنظامی «بدر» عراق
- کانال «الولاء» وابسته به گروه شبهنظامی «الخراسانی»
- کانال «آی نيوز» وابسته به «كتائب سيدالشهداء»
- کانال ماهوارهای «الطليعة» مرتبط با «حشدالشعبی»
- کانال «بابيلون» که متعلق به «لواء (تیپ) الشبك» است (گروهی مسلح که در سال ۲۰۱۴ تشکیل شد)
- کانال «الايام» وابسته به «مجلس اعلی انقلاب اسلامی» عراق
- کانال «النعيم» وابسته به حزب «الفضيلة»
- شبکه «آفاق» وابسته به حزب «الدعوة الاسلامی» به ریاست «نوری المالكی»
- شبکه «بلادی» وابسته به حزب «الإصلاح» عراق به ریاست «ابراهيم الجعفری»
- شبکه «المسار» وابسته به جناح داخلی حزب الدعوة الاسلامی
- شبکه «آسيا؛ کنگره ملی» که توسط «آراس حبیب»، سیاستمدار عراقی که در سال ۲۰۲۰ در لیست تحریمهای امریکا قرار گرفت، اداره میشود
- شبکه ماهوارهای «كربلاء» که با حرم «حسینی» و «عباسی» (ابوالفضل) ارتباط دارد
- شبکه «العتبة العلوية» که وابسته به حرم «علوی» در نجف است
- شبکه ماهوارهای «الاشراق» که متعلق به «کُردهای فیلی» عراق است
- دو شبکه «الانوار۱» و «الأنوار ۲» که وابسته به «صادقالحسينی الشيرازی» هستند
- شبکه «شهاب» ویژه کودکان
یمن:
- شبکه «المسيرة» وابسته به گروه انصارالله یا حوثیها
- شبکه «الساحات» که دفتر مرکزی آن در منطقه «ضاحيه جنوبی» بیروت، پایتخت لبنان است
لبنان:
- مرکز آموزش رسانهای «الاتحاد»
- خبرگزاری «يونيوز»(U-News)
- مرکز تحقیق و توسعه «الاتحاد» معروف به «يوفيد» (U-feed)
.................
فعالیت اتحادیه رادیوتلویزیونهای اسلامی در لبنان و یمن
تمام برنامههای اتحادیه رادیوتلویزیونهای اسلامی در لبنان توسط حزبالله که بازوی ایران است، نظارت و اجرا میشود. بخشی از این برنامهها، راهاندازی شبکههای غیرلبنانی مانند «المسیره» و «الساحات» (هر دو متعلق به حوثیهای یمن) در منطقه ضاحيه جنوبی بیروت است.
موسسهها و رسانههای دیگری نیز از سوی اتحادیه رادیوتلویزیونهای اسلامی در لبنان تاسیس شدهاند و توسط حزبالله اداره میشوند که برخی از آنها عبارتند از: مرکز آموزش سانهای الاتحاد، خبرگزاری يونيوز و مرکز تحقیق و توسعه الاتحاد معروف به يوفيد.
«انتفاض قنبر»، سیاستمدار عراقی و مدیر سابق شبکه تلویزیونی «آسیا» وابسته به اتحادیه رادیوتلویزیونهای اسلامی در گفتوگو با «ایرانوایر» میگوید: «این اتحادیه کارکنان خود را به ترویج گفتمان دشمنی با امریکا و اسرائیل در خاورمیانه وادار میسازد و مانند پوششی برای رسانههای وابسته به محور مقاومت در سراسر منطقه عمل میکند. این اتحادیه به حمایت مالی، تکنولوژیکی و سازمانی از رسانههای وابسته به خود در منطقه میپردازد، کارکنان آنها را آموزش میدهد و استراتژی واحدی برای اجرا در اختیارشان قرار میدهد.»
او در ادامه میگوید: «این اتحادیه از سوی تهران تامین مالی میشود و ماموریت آن، صدور انقلاب ایران و انتشار سخنان علی خامنهای و حسن نصرالله بهمنظور جذب شیعیان به نفع ولایت فقیه است. همچنین برای به آتش کشیدن کشورهای تحت نفوذ ایران در منطقه زمینهسازی میکند، بخشی از دخالت تهران در امنیت ملی عراق به شمار میرود و کارکنان رسانههای عراقی را در خدمت منافع ایران به کار میگیرد.»
مدیر سابق شبکه تلویزیونی عراقی آسیا در پایان سخنانش میافزاید: «تمام رادیوها و شبکههای عراقی وابسته به این اتحادیه بخشی از دستگاه ولایت فقیه هستند، اکثر آنها توسط شبهنظامیان و گروههای مسلح اداره میشوند و مانند بازوهای سیاسی و نظامی آنها عمل میکنند. این شبکهها علیه تمام کسانی که برای مخالفت با نفوذ و حضور ایران در عراق تظاهرات میکنند، به تبلیغات میپردازند.»
به حاشیهراندن نهاد نظامی
تهران از طریق بازوهای نظامی خود، بهویژه حشدالشعبی، نقش بارزی در عراق ایفا میکند و این گروه نیز علی خامنهای، رهبر ایران را «ثروت عظیم» توصیف کرده است. در همین راستا، رسانههای وابسته به اتحادیه رادیوتلویزیونهای اسلامی برای به حاشیه راندن اهمیت ارتش عراق، جهت برجستهسازی نقش حشدالشعبی در تامین امنیت و ثبات در این کشور تلاش میکنند.
«احمد الخفاجی»، از کارکنان سابق یکی از کانالهای تلویزیونی این اتحادیه نیز به «ایرانوایر» گفت: «رسانههای وابسته به این اتحادیه به صورت علنی و مستقیم برای کماهمیت جلوه دادن ارتش رسمی عراق و تاکید بر نقش حشدالشعبی در عملیات علیه گروه داعش و آزادسازی استانهای موصل (نینوا)، الانبار، صلاحالدین و دیالی در سال ۲۰۱۴ تلاش میکردند. شبکههای این اتحادیه برای انتساب عملیات آزادسازی آن مناطق به گروههای زیرمجموعه حشدالشعبی، بدون اشاره به نیروهای امنیتی عراق، نیروهای ائتلاف بینالمللی و نیروهای قبایل سنی که نقش بیشتری در مبارزه با داعش داشتند، با هم به رقابت میپرداختند.»
دکتر «هیثم الهیتی»، نویسنده و تحلیلگر عراقی هم در مصاحبه با «ایرانوایر» تصریح کرد: «هدف ایران، صدور انقلاب اسلامی خود به عراق و سراسر منطقه است که این خود نیاز به تبلیغات برای اقناع مردم نسبت به توسعهطلبی ایرانیها دارد. این اتحادیه نیز برای پشتیبانی از توسعهطلبی نظامی، سیاسی و اقتصادی ایران در عراق تاسیس شده است و بازویی برای گسترش ایدئولوژی ایرانی به شمار میرود.»
وی ادامه داد: «اتحادیه رادیوتلویزیونهای اسلامی نهادی برای انتشار تبلیغات ایرانی در میان مردم عراق، سوریه، یمن و لبنان است. تهران از این طریق میکوشد این مردمان را قانع سازد که توسعهطلبی ایرانی برای دفاع از این کشورها و حمایت از مذاهب و مقدساتشان است. درحالیکه این تبلیغات جزیی از دروغهای ایران است.»
پیش از این نیز «مشعان الجبوری»، عضو پارلمان عراق در مصاحبه با شبکه «العهد»، وابسته به اتحادیه رادیوتلویزیونهای اسلامی، گفته بود: «رسانههای عراقی زیرمجموعه این اتحادیه برای پرداخت حق پخش ماهوارهای و دادن حقوق کارکنان خود از یک شرکت عربی فروشنده نفت در بازار سیاه که در اصل متعلق به ایران است، پول میگیرند. علاوه بر این، سالانه ۴۶۰ میلیارد دینار عراقی که باید برای مردم این کشور هزینه شود، در اختیار این شبکهها قرار میگیرد. من قادر به افشای کامل این پرونده نیستم چون میتواند به قتلم پس از خروج از این استودیو منجر شود.»
تهران مدتها پیش از تاسیس اتحادیه رادیوتلویزیونهای اسلامی برای تاثیرگذاری مستقیم بر افکارعمومی در خارج تلاش میکرد. این اقدام تحت عنوان «خدمت جهانی»، توسط نهادی به نام «رادیو جمهوری ایران»، وابسته به نیروی «قدس» سپاه پاسداران انقلاب اسلامی انجام میشد.
به گزارش «موسسه مطالعات خاور نزدیک» واشنگتن، این نهاد شبکههای مختلف خبری مانند العالم به زبان عربی و غیره را راهاندازی کرده است.
وزارت دادگستری امریکا در تاریخ ۲۳ جون ۲۰۲۱ دهها سایت وابسته به اتحادیه رادیوتلویزیونهای اسلامی که ایران از طریق آنها به اشاعه اطلاعات غلط میپرداخت را مصادره و اعلام کرد: «دولت ایالات متحده طبق دستور دادگاه، ۳۳ سایت مورد استفاده اتحادیه ایرانی رادیوتلویزیونهای اسلامی و سه سایت متعلق به "کتائب حزبالله" عراق را به جرم نقض تحریمهای امریکا مصادره کرده است.»
یکی از مهمترین رسانههای مصادره شده توسط امریکا، شبکه انگلیسیزبان «پرستیوی» ایران بود که در سال ۲۰۰۷ تاسیس شد. سایت این شبکه (PressTV.ir) چون دفتر آن در ایران است، مسدود نشد. دیگر رسانههایی که در این تاریخ توسط امریکا مسدود شدند، عبارتند از: سایت شبکههای تلویزیونی «الکاف» متعلق به حزبالله عراق، العالم ایران، «المسیره» گروه «حوثی» یمن، «اللؤلؤه» شیعیان بحرین که از لندن پخش میشود، «فلسطين اليوم»، «نبأ»، «الكوثر»، «الفرات نيوز»، «النعيم» (ماهوارهای)، «آسیا» (ماهوارهای)، «کربلا»، «آفاق» (ماهوارهای)، «المسار الأولى»، «الصراط» (ماهوارهای)، «الاباء» (ماهوارهای)، «الهدهد»، «الانوار» و «الاشراق» و همچنین سایتهای خبری «الفرات نيوز»، «صابرين نيوز»، سایت رسمی «کتائب حزبالله» عراق و سایت دو خبرگزاری «المعلومه» و «یونیوز».
دفتر کنترل داراییهای خارجی وزارت خزانهداری امریکا نیز در تاریخ ۲۲ اکتبر ۲۰۲۰ شبکه «IRTVU» را متعلق به نیروی قدس سپاه پاسداران ایران دانست و اعلام کرد: «این شبکه در لباس مبدل خبرگزاریها و دیگر رسانهها با اطلاعات غلط خود ایالات متحده را مورد حمله قرار میدهند. سه سایت متعلق به کتائب حزبالله عراق نیز مصادره شده است. این گروه در سال ۲۰۰۹ به دلیل ارتکاب جنایت و یا حمایت از اقدامات خشونتآمیز علیه نیروهای ائتلاف بینالمللی و پلیس عراق توسط این دفتر در لیست ساازمانهای تروریستی قرار گرفت.»
به گزارش خبرگزاری «آسوشیتدپرس» امریکا، دامنههای هکشده، «net»، «com» و «tv» بودهاند که دو تای نخست توسط عموم استفاده میشود و سومی متعلق به کشور «جزیره» و «والو» در اقیانوس آرام است ولی از سوی شرکت امریکایی «ورایزاین» (Verisign) اداره میشود.
این نخستین بار نیست که امریکا دامنه برخی سایتها را به اتهام انتشار نادرست مصادره میکند. دفتر کنترل داراییهای خارجی وزارت خزانهداری امریکا در اکتبر گذشته نیز پنج موسسه ایرانی را به دلیل تلاش برای دستیابی به مشخصات شهروندان ایالات متحده و تاثیرگذاری بر روند انتخابات این کشور و تحریک به ناآرامی در لیست تحریمها قرار داد. «استفان منوچین»، وزیر خزانهداری وقت امریکا هم گفت: «رژیم ایران تلاش میکند با استفاده از اخبار دروغین و دیگر مطالب غلط، انتخابات امریکا را تحت تاثیر قرار دهد.»
وزارت دادگستری امریکا نیز حدود ۱۰۰ سایت وابسته به سپاه پاسداران را از شبکه اینترنت حذف و اعلام کرد: «این سایتها تحت پوشش رسانههای خبری واقعی، کمپین جهانی اطلاعرسانی غلط را برای تاثیرگذاری بر سیاست امریکا و انتشار تبلیغات ایران در سراسر دنیا راه انداختهاند. توقیف این سایتها با کمک معلومات موجود در گوگل و همکاری توییتر و فیسبوک انجام شده است.»
بنا به اعلام این وزارتخانه، چهارمورد از این سایتها عبارتند از: «نیوز استند-۷ دات.کام»، «یو.اسژورنال دات.نت»، «یو.اسژورنال دات.یو.اس»، و «تی.دبلیودات.نت». بقیه ۸۸ مورد نیز سایتهای خبری بودند که به انتشار تبلیغات ایران در اروپا، خاورمیانه و جنوب شرق آسیا میپرداختند.
سایت «ایرانوایر» طی چند وقت اخیر اطلاعات و روایتهای نادرست ایرانی را مورد راستیآزمایی قرار داده است. یکی از این موارد، تیتر گمراه کننده شبکه العالم ایران با عنوان «سوریه در بین ۱۰ ارتش برتر دنیا» بود. این شبکه ادعا کرده بود که سوریه دارای یکی از ۱۰ ارتش برتر دنیا است.
شبکه العالم برای اثبات ادعای خود به گزارشی از سایت «گلوبال فایر پاور»، ویژه رتبهبندی نظامی در سطح جهان استناد کرده و با برداشتن تصویری از این سایت، ارتش سوریه را در رتبه پنجم دنیا و روسیه را در رده نخست قرار داده است. درحالیکه متن خبر تنها به بحث زرهی ارتش سوریه پرداخته است، نه توان نظامی کامل آن.
سایت «ایرانوایر» با انجام تحقیقات درباره قدرت زرهی کشورها نشان داد که شبکه العالم تنها به ارایه آمارهای جزیی در این زمینه پرداخته است، نه رنکینگ مربوط به توان نظامی کامل ارتشها در سال ۲۰۲۱. این درحالی است که العالم سوریه را در بین ۱۰ ارتش برتر دنیا قرار داده و در تیتر خود اشارهای به جزییات مربوط به توان زرهی نکرده بود. در نتیجه ثابت شد که اطلاعات منتشرشده توسط شبکه العالم، فریب افکارعمومی به شمار میرود.
یک خبرنگار که در اتاق خبرسازی یکی از شبکههای زیرمجموعه اتحادیه رادیوتلویزیونهای اسلامی کار میکند و به دلایل امنیتی مایل به درج نامش نیست نیز در گفتوگو با «ایرانوایر» میگوید: «گزارشهای رسانهای از قبل آماده شدهاند و تهیهکنندگان آن عمدا به اسم خبرگزاریهای خارجی که اصلا وجود ندارند، اشاره یا جملات را کاملا مغایر با منبع ترجمه میکنند.»
این خبرنگار میافزاید: «رسانههای وابسته به اتحادیه رادیوتلویزیونهای اسلامی در سال ۲۰۱۹ به کارکنان خود دستور دادند تصاویری را منتشر کنند که نشان دهند تظاهرکنندگان عراقی مشغول تخریب و ایجاد آشوب و اغتشاش در عراق هستند. همچنین با افرادی مصاحبه و آنها را بهعنوان فعالان مدنی حاضر در تظاهرات معرفی کنند تا درباره سیاسی شدن اعتراضات مردمی در بغداد و استانهای جنوبی سخن بگویند.»
از بخش پاسخگویی دیدن کنید
در این بخش ایران وایر میتوانید با مسوولان تماس بگیرید و کارزار خود را برای مشکلات مختلف راهاندازی کنید
ثبت نظر