نامه مخدوش منسوب به آیت‌الله «احمد آذری قمی» مبنی بر عذرخواهی او از رهبر جمهوری اسلامی، برای رسانه‌های اصول‌گرا تبدیل به موضوعی حیثیتی شده است و با وجود تکذیب خانواده‌اش، تلاش دارند با انتشار مصاحبه‌هایی، مخدوش و یا جعلی بودن آن را رد کنند.
احمد آذری قمی از فقهای شیعه و از اعضای خبرگان رهبری بود که در دهه ۷۰ خورشیدی به دلیل مخالفت شدید با تلاش حامیان «علی خامنه‌ای» برای مرجع تقلید اعلام کردن رهبر جمهوری اسلامی، به حصر رفت و تا پایان عمر در حصر ماند.
در چند وقت اخیر رسانه‌های حکومتی تلاش می‌کنند بگویند آیت‌الله آذری قمی پیش از مرگ در نامه‌ای از علی خامنه‌ای، رهبر جمهوری اسلامی به دلیل مواضع خود عذرخواهی کرده است؛ موضوعی که برای دومین بار از سوی خانواده آذری قمی تکذیب شده است.
هم‌زمان با دومین تکذیبیه خانواده آیت‌الله آذری قمی، خبرگزاری «فارس» مصاحبه «علی‌اکبر مسعودی خمینی»، تولیت حرم «حضرت معصومه» را منتشر کرد که گفته حامل این نامه سربسته بوده و در عین حال، خودش آن را ندیده است.
«محسن کدیور»، پژوهش‌گر دینی نیز با انتشار دیگر نامه‌های آیت‌الله آذری قمی، این نامه را «جعل در جعل» خوانده و نوشته که سربرگ این نامه قدیمی بوده و با دیگر نامه‌های سال ۱۳۷۶ آیت‌الله آذری قمی متفاوت و صندوق پستی درج شده در آن نیز صندوق پستی او نبوده است.
***
ماجرا از آن جا آغاز شد که خبرگزاری «تسنیم» نامه‌ای را منتشر و ادعا کرد این نامه مربوط به عذرخواهی احمد آذری قمی از رهبر جمهوری اسلامی است و در کتاب «محمد محمدی ری‌شهری»، وزیر سابق اطلاعات منتشر شده است.
پس از انتشار نامه منسوب به آیت‌الله آذری قمی در خبرگزاری تسنیم و تکذیب خانواده او، «ایران‌وایر» مطالبی را درباره مخدوش بودن این نامه منتشر کرد.
خانواده آیت‌الله آذری قمی روز ۱۱ آبان این نامه را تکذیب و محسن کدیور در یک لایو اینستاگرامی، با ارایه شواهدی اعلام کرد: «آذری هرگز از رهبری عذرخواهی نکرد.»
«ایران‌وایر» نیز مطلب جدیدی را منتشر کرد که بر اساس خاطرات «اکبر هاشمی رفسنجانی» و دیگر مدارک، روشن می‌کرد آذری قمی پس از تاریخ نامه ادعایی، بارها در نامه‌های دیگر بر مواضع خود در اعتراض به اعلام مرجعیت علی خامنه‌ای تاکید کرده بود.
بر اساس خاطرات هاشمی رفسنجانی، رهبر جمهوری اسلامی خود در چندین جلسه به مواضع آیت‌الله آذری قمی و آیت‌الله «حسین‌علی منتظری» واکنش نشان داده و خواستار خنثی شدن این اقدامات در نطفه شده بود.
پس از این مطلب، خبرگزاری فارس روز ۱۸ آبان ۱۴۰۰ به نقل از «احمد شمس» که یکی از همراهان و مرتبطان با دفتر آیت‌الله آذری قمی معرفی شده است، نوشت: «در زمان ارسال این نامه، آیت‌الله مسعودی، مسوول روابط عمومی جامعه مدرسین حوزه علمیه بود و آیت‌الله آذری قمی نامه را به دست ایشان رسانده بود.»
خانواده آیت‌الله آذری قمی: او مرگ را بر توبه ترجیح داد
روز ۲۴ آبان خانواده آیت‌الله آذری قمی تکذیبیه دوم خود را منتشر کردند و در همین روز، خبرگزاری فارس مصاحبه‌ای را از «علی‌اکبر مسعودی خمینی»، تولیت حرم حضرت معصومه منتشر کرد که ضمن حمله به محسن کدیور، گفته است: «هر کس بگوید نامه عذرخواهی آیت‌الله آذری دروغ است، وجود خودش دروغ است.»
خانواده آیت‌الله آذری قمی در تکذیبیه خود با یادآوری این که رسانه‌ها و خبرگزاری‌ها در ایران هماهنگ و یک صدا در تلاش برای اثبات عذرخواهی و توبه آیت‌الله احمد آذری قمی هستند، نوشت این موضوع هرگز اتفاق نیفتاده است و با رویه زندگی او هیچ گونه قرابتی ندارد.
در این تکذیبیه تاکید شده است که آیت‌الله آذری قمی در حصر خانگی، برای ماندن بر نظر خود، مرگ را بر توبه و عذرخواهی ترجیح داد.
خانواده آذری قمی نوشت قبلا نیز این موضوع را تکذیب کرده است اما رسانه‌ها بار دیگر با انتشار سندهای ساختگی و روایت‌های مجعول، سعی در اثبات آن داشتند.
در این اطلاعیه اعلام شده که متن نامه منتشر شده با ادبیات نوشتاری آیت‌الله آذری قمی کاملا متفاوت است و این مساله را به راحتی با خواندن نامه‌های دیگر او می‌توان پی برد.
تفاوت صندوق پستی درج شده در نامه ادعایی با صندوق پستی واقعی آذری قمی
محسن کدیور نیز ضمن انتشار دو نامه آیت‌الله آذری قمی، نوشت سربرگ نامه ادعایی با سربرگ دیگر نامه‌های او در سال ۱۳۷۶ متفاوت است و او در این سال از سربرگ جدید استفاده می‌کرده است و نه سربرگ قدیمی.
کدیور هم‌چنین با اشاره به دیگر نامه‌های آیت‌الله آذری قمی و گواهی خانواده‌اش نوشت او همواره تاریخ را زیر امضایش می‌گذاشته است.
با این حال، در نامه‌ای که رسانه‌های اصول‌گرا با ادعای عذرخواهی آذری قمی منتشر کرده‌اند، تاریخ در سربرگ نوشته شده است و نه زیر امضا.
کدیور با اشاره به این موضوع نوشت: «جاعلان نامه عذرخواهی به عادت تاریخ گذاری زیر امضای آذری توجه نداشته‌اند.»
هم‌چنین به گفته خانواده آذری قمی، شماره صندوق پستی او ۴۴۴ بوده اما در نامه ادعایی مبنی بر عذرخواهی، شماره صندوق پستی ۹۸۴/۳۷۱۸۵ ذکر شده است.
کدیور با اشاره به این موضوعات تاکید کرد سربرگ نامه جعلی است: «جاعلان ناشی نامه عذرخواهی به کاهدان زده‌اند و عذرنامه توهمی خود در سربرگی جعلی جعل کرده‌اند؛ جعل در جعل.»
در روایت‌های خبرگزاری‌های فارس و تسنیم درباره این نامه نیز اختلاف وجود دارد و در نامه منسوب به آیت‌الله آذری قمی در خبرگزاری تسنیم، تاریخ نامه خرداد ۱۳۷۵ ذکر شده بود اما در دست‌خط منتشر شده در خبرگزاری فارس، تاریخ این نامه ۲۷ اردیبهشت ۱۳۷۶ است.
حدود دو هفته پس از تاریخ ادعایی خبرگزاری فارس، آیت‌الله آذری قمی در نامه‌ای به «جامعه مدرسین حوزه علمیه قم»، اعتراضات سابق خود به مطرح شدن موضوع مرجعیت رهبر جمهوری اسلامی و دخالت‌های او در حوزه علمیه قم را تکرار کرده بود. این اعتراض‌ها از سال ۱۳۷۲ آغاز شده بودند و در سال ۱۳۷۶ به اوج خود رسیدند.
اعضای خانواده آیت‌الله آذری قمی نیز در اطلاعیه دوم خود تاکید کرده‌اند نامه‌های او که بعد از تاریخ منسوب به این نامه حکایت از تندتر شدن آتش انتقادات او دارند، حتی باعث برآشفتن مخاطبان شده و این خود تاییدی است بر عدم توبه و عذرخواهی آیت‌الله آذری قمی تا جایی که حتی نه تنها از نظر خود باز نگشته بلکه با جدیت بیشتر آن را پی‌گیری کرده است.
در این اطلاعیه یادآوری شده که آیت‌الله احمد آذری قمی در روزهای پایانی زندگی خود از تنها کسانی که عذرخواهی کرده، مردم ایران بوده که سند آن در نزد خانواده محفوظ است.
آیت‌الله آذری قمی در نامۀ سرگشاده اردیبهشت ۱۳۷۷ به جوانان، از قدم‌هایی که برای رهبری علی خامنه‌ای برداشته بود و جهات دیگر، از خدای خود و جوانان عذرخواهی می‌کند و با اشاره به عدم مشروعیت حاکمیت می‌نویسد: «همه اقشار باید دست از کار بکشند و به وظیفه الهی خود در اصلاح رهبری اقدام کنند.»
بی‌اطلاعی مسعودی خمینی از محتوای نامه آذری قمی و تاریخ دقیق
هم‌زمان با تکذیبیه خانواده آیت‌الله آذری قمی، خبرگزاری فارس مصاحبه‌ای را از علی‌اکبر مسعودی خمینی، تولیت حرم حضرت معصومه منتشر کرد که گفته حامل دو نامه سربسته آیت‌الله آذری قمی به رهبر جمهوری اسلامی بوده است.
بر اساس محتوای این مصاحبه، او متن این نامه‌ها را ندیده است و تاریخ نامه دوم را نیز دقیقا به یاد ندارد.
مسعودی خمینی اعلام کرده است که سال ۱۳۷۲ یا ۱۳۷۳، یک نامه از آذری قمی برای رهبر جمهوری اسلامی برده بود که خامنه‌ای پس از خواندن این نامه، چهره درهم کشیده و بعدا آذری قمی گفته بوده که این نامه درباره ربوی بودن بانک‌ها بوده است.
آیت‌الله مسعودی خمینی درباره نامه دوم گفته است: «مدتی گذشت، دقیقا یادم نیست چه‌قدر گذشت. یک روز دیگر آقای آذری در حالی که نامه دیگری در دست داشتند، نزد من آمدند و بار دیگر خواستار تحویل نامه مذکور به خدمت رهبری شدند. به ایشان گفتم من نامه اول را که تقدیم رهبری کردم، چهره ایشان درهم شد. گفتند نه، شما این نامه را برسانید. خوشحال به نظر می‌رسیدند. نامه را گرفتم و خدمت رهبری رساندم. نامه را خواندند و من دیدم رهبری بعد از خواندن نامه دوم، چهره‌شان باز شد و خوشحال شدند اما چیزی نفرمودند. من عرض کردم که آقا شما فرمایشی ندارید؟ فرمودند کاری ندارم.»
بر اساس این روایت، مسعودی خمینی از محتوای نامه دوم اطلاع نداشته و از رهبر جمهوری اسلامی یا آذری قمی نیز درباره محتوای آن سوال نکرده است. با این حال، او در سال ۱۳۸۹، یعنی حدود ۱۲ سال پس از فوت آیت‌الله آذری قمی، برای آیت‌الله «موسی شبیری زنجانی»، از مراجع تقلید شیعه نقل کرده بود که آذری قمی از رهبر جمهوری اسلامی عذرخواهی کرده است.
محمد محمدی ری شهری نیز نوشته که این نامه را از «مرکز اسناد دفتر حفظ و نشر آثار» آیت‌الله خامنه‌ای دریافت کرده است.
بر اساس نامه ادعایی، آیت‌الله آذری قمی خطاب به رهبر جمهوری اسلامی نوشته که ناخواسته مبتلا به ضربه‌ای علیه نظام شده اما خداوند او را نجات داده است.
او در این نامه انتسابی خطاب به رهبر جمهوری اسلامی نوشته است که اگر تمایل دارد، تفصیل مطالب را از مسعودی سوال کند. با این حال، مسعودی خمینی درباره این بخش نامه ادعایی نیز سخن نگفته و مشخص نیست که تفضیل مطالب چه بوده است.
تاکید بر سخنان خامنه‌ای درباره به درک که می‌میرد
آیت‌الله آذری قمی از سال ۱۳۷۲ با تلاش‌های حامیان رهبر جمهوری اسلامی برای مطرح کردن او به عنوان مرجع تقلید به شدت مخالفت کرد و سال ۱۳۷۶ پس از شدت گرفتن اعتراض‌هایش در این باره، به حصر رفت.
بر اساس نقل قول‌ها، آیت‌الله خامنه‌ای در پاسخ به سخنان «محمد مومن»، عضو شورای نگهبان، درباره احتمال مرگ آیت‌الله آذری قمی در حصر به دلیل بیماری گفته بود: «به درک!»
محمد مومن این سخنان را تکذیب کرده بود اما محسن کدیور نوشت «احمد منتظری» این سخنان محمد مومن را برای او نقل و بر آن تاکید کرده بود.
بر اساس نوشته کدیور، احمد منتظری گفته است: «زمانی که آقای اکبر گنجی در زندان اعتصاب غذا کرده بود و در وضعیت خطرناکی بود، من به ملاقات آقای مومن رفتم و از ایشان خواستم اقدامی بکند. چون حال آقای گنجی وخیم بود و ممکن بود بمیرد. فورا آقای مومن گفت مُرد که مُرد، به دَرَک! همین‌طور که وقتی آقای آذری قمی در حصر بود، من خدمت مقام معظم رهبری رسیدم و گفتم آقای آذری ممکن است در حصر بمیرد و آقا فرمودند مُرد که مُرد، به دَرَک! در این گفت‌وگو، غیر از من و آقای مومن، شخص دیگری حضور نداشت.»
اصرار رسانه های اصول‌گرا بر یادآوری ماجراهای آذری قمی پس از حدود ۲۳ سال از مرگ او شاید عجیب باشد.
محسن کدیور، پژوهش‌گر دینی در لایو اینستاگرامی درباره دلیل این اصرار گفته بود که آیت‌الله آذری قمی مهره درشتی بوده است.
بر اساس این تحلیل، نزدیکان رهبر جمهوری اسلامی با تحریف تاریخ و مطرح کردن این نامه می‌خواهند اثرات انتقادهای آیت‌الله آذری قمی درباره مرجعیت رهبر جمهوری اسلامی را خنثی و بحران عدم مشروعیت مذهبی او را جبران کنند.
کدیور انتشار نامه ادعایی را بخشی از استراتژی همیشگی نزدیکان و نهادهای زیر نظر رهبر جمهوری اسلامی می‌داند که برای فریب اذهان عمومی و تخریب شخصیت منتقدان شاخص، اخبار کذب را درباره او منتشر می کنند.
از بخش پاسخگویی دیدن کنید
در این بخش ایران وایر می‌توانید با مسوولان تماس بگیرید و کارزار خود را برای مشکلات مختلف راه‌اندازی کنید
با ایران‌وایر همکاری کنید
ویدیوها و مطالب خود را برای ما بفرستید
ثبت نظر