جلال جلالی‌زاده؛ فعال سیاسی کُرد و اهل سنت

فیروزه شلتوکی، شهروندخبرنگار

ایران را تمامی ایرانیان، فارغ از عقاید شخصی، دین یا مذهب‌ خود ساخته‌اند. خبرنگاران و شهروندخبرنگاران «ایران‌وایر» در مجموعه‌ای، چهره‌های برجسته اقلیت‌های دینی و مذهبی را معرفی می‌کنند. شما هم اگر با شخصیت‌های برجسته اقلیت‌های دینی آشنایی دارید یا داستان زندگی و خدمات آن‌ها را می‌دانید، با ایمیل [email protected] تماس بگیرید و روایت خود را با ما در میان بگذارید.

***

«جلال جلالی‌زاده»، از چهره‌های شناخته‌ شده اصلاح‌طلب ایران، دبیر «شورای هماهنگی اصلاح‌طلبان کُرد»، نماینده سابق کُرد و اهل‌سنت مردم سنندج، دیواندره و کامیاران در ششمین دوره مجلس شورای اسلامی روز سوم تیر ۱۳۳۹ در روستای «گلین»، از توابع سنندج، در یک خانواده روحانی متولد شد. پدر و برادرش از کشته شدگان درگیری‌های جمهوری اسلامی با گروه‌های مخالف جمهوری اسلامی بودند و از او به عنوان فرزند و برادر «شهید» یاد می‌شود.  

در دوران کودکی، دروس عربی و دینی را نزد پدرش، «علی جلالی‌زاده» خواند و در سال ۱۳۵۲ در امتحان متفرقه ششم ابتدایی شرکت کرد و بعد از قبولی در سال ۱۳۵۷، در دبیرستان «کورش کبیر» موفق به اخذ دیپلم تجربی شد. 

او در سال ۱۳۶۲ در رشته الهیات «دانشگاه تهران» تحصیلات عالی خود را آغاز کرد و در سال ۱۳۶۶ برای کارشناسی ارشد در رشته فقه و مبانی حقوق پذیرفته و در همان سال در «دانشگاه رازی» استخدام شد. در سال ۱۳۷۲ نیز در امتحان دکترا شرکت کرد که قبول و در سال ۱۳۷۶ فارغ‌التحصیل شد.

در سال ۱۳۷۶، معاونت پژوهشی در «دانشگاه کردستان» را برعهده گرفت و در سال ۱۳۷۸ عضو شورای شهر سنندج شد. او در سال ۱۳۷۹ از سوی مردم به عنوان نماینده مردم سنندج، دیواندره و کامیاران به مجلس راه یافت و از همان سال عضو شورای مرکزی «جبهه مشارکت» و پس از آن به عنوان  دبیر «شورای هماهنگی اصلاح‌طلبان کُرد» انتخاب شد. 

جلال جلالی‌زاده تنها عضو اهل سنت شورای مرکزی حزب مشارکت به شمار می‌آمد و اکنون عضو شورای مرکزی «حزب اتحاد ایران اسلامی» است. او بعد‌ از مجلس ششم هرگز تایید صلاحیت نشد و حتی یک بار به دلیل سخنرانی در «آق‌قلا‌» در گرگان به نفع یک کاندیدای اصلاح‌طلب، به جرم «تبلیغ علیه نظام» محکوم به زندان شد. 

جلالی‌زاده در حال حاضر استاد دانشگاه تهران و عضو هیات علمی «گروه فقه و حقوق شافعی» دانشکده الهیات دانشگاه تهران است.

او در انتخابات دوازدهمین دوره ریاست جمهوری، رییس ستاد انتخاباتی «حسن روحانی» در کردستان بود. با این حال، در دولت روحانی هم بابت پی‌گیری مطالبات مردم کردستان و اهل سنت، به وزارت اطلاعات احضار شد. 

او از فعالان سیاسی کُرد و اهل سنت است که در سال‌های متوالی در مورد مطالبات آن‌ها فعالیت کرده است. تلاش‌هایش برای مطالبات اهل سنت در ایران در طول ۲۰ سال اخیر موجب شده‌اند که بارها از طرف وزارت اطلاعات احضار و بازجویی شود.

بعد از انتخابات ریاست جمهوری سال ۱۳۹۶ که پیروز آن حسن روحانی بود، کمیته‌ای برای پی‌گیری مطالبات مردم کردستان تشکیل شد که جلال جلالی‌زاده و گروه‌های فعال کردستان در این کمیته عضو بودند و مطالبات وعده داده شده از سوی روحانی را پی‌گیری می‌کردند. وزارت اطلاعات چند بار او را احضار کرده و به وی اخطار داده بود که باید این کمیته تعطیل شود.

جلال جلالی‌زاده بارها با انتقاد از حسن روحانی، خواستار آن شده بود که به عنوان مسوول اجرای «قانون اساسی»، باید به صورت شفاف به مردم اعلام کند که چه کسانی مانع تحقق مطالبات مردم و باعث محرومیت زنان و اهل سنت از مشارکت سیاسی در مدیریت کلان کشور هستند.

او بعد از پی‌گیری مطالبات اهل سنت گفته بود: «آقای روحانی اصلا حاضر نیست کسی را ملاقات کند؛ یعنی من واقعا تعجب می‌کنم. حتی مسوولان ستادهایش را نمی‌بیند. من چندین سال پیش نماینده بودم، هنوز هم حتی نیمه شب مردم زنگ می‌زنند و از ما درخواست و انتظار دارند. به نظر من اگر وضعیت این طور پیش برود که از اهل سنت استفاده ابزاری شود، اهل سنت لازم نیست بگذارد هر سال مورد سوء استفاده قرار بگیرد. در دوره احمدی‌نژاد، وضعیت اهل سنت خوب نبود و اصول‌گرایان توجهی به اهل سنت نکرده‌اند. اما باید گفت که بافت فکری و پایگاه اجتماعی و عقیدتی اصول‌گرایان آن است. اما از اصلاح‌طلبان که شعار ایران برای همه ایرانیان و شعار قانون اساسی و اجرای عدالت می‌دهند، انتظار می‌رود که بعد از چندین دوره حمایت، یک اقدام مثبتی انجام دهند.»