هدایت‌الله نیرسینا؛ استاد بهایی دانشکده ادبیات، ترانه‌سرا و رییس شورای شعر رادیو

رویا حالتی، شهروندخبرنگار

ایران را تمامی ایرانیان، فارغ از عقاید شخصی، دین یا مذهب‌ خود ساخته‌اند. خبرنگاران و شهروندخبرنگاران «ایران‌وایر» در مجموعه‌ای، چهره‌های برجسته اقلیت‌های دینی و مذهبی را معرفی می‌کنند. شما هم اگر با شخصیت‌های برجسته اقلیت‌های دینی آشنایی دارید یا داستان زندگی و خدمات آن‌ها را می‌دانید، با ایمیل [email protected] تماس بگیرید و روایت خود را با ما در میان بگذارید.

***

«هدایت‌الله نیرسینا»، استاد دانشکده ادبیات دانشگاه تهران، رییس شورای شعر رادیو ایران در اول مهر سال ۱۲۹۴ در خانواده‌ای بهایی در شهر نراق از توابع شهرستان دلیجان واقع در استان مرکزی متولد شد. 

پدرش «ملا محمد نراقی» و مادرش «منور رزاقی»، فرزند «آقا رضا ابن عبدالرزاق» هر دو اهل شهر نراق هستند. او تا شش سالگی در زادگاهش نراق بود تا اینکه پدرش ملا محمد نراقی را که ذائقه شاعری و صدای خوش داشت، از دست داد و بعد از مرگ پدرش تحت سرپرستی برادرش «حبیب‌الله نیرسینا» به تهران نقل مکان کرد. 

او تحصیلات ابتدایی و متوسطه را در تهران با موفقیت به پایان رسانید. سپس در دانشسرای عالی تهران در رشته ادبیات پارسی به تحصیل پرداخت و پس از گذراندن دوره‌های کارشناسی و کارشناسی ارشد، دانشنامه دکترای ادبیات را دریافت داشت.

«هدایت‌الله نیرسینا» ابتدا به تدریس در دبیرستان‌های علمیه، دارالفنون، مروی و نظام پرداخت و بعد از دریافت مدرک دکترا به تدریس در موسسات آموزش عالی، دانشسرای عالی، دانشکده افسری، دانشکده علوم و دانشکده هنرهای زیبا مشغول شد.

دکتر هدایت‌الله نیرسینا استاد و عضو هیات علمی دانشکده ادبیات و علوم انسانی دانشگاه تهران و مولف شماری از کتاب‌های درسی مدارس ایران از جمله قرائت فارسی، املاء (دیکته) و جغرافیا، ت‍ع‍ل‍ی‍م‍ات‌ ادب‍ی‌ م‍ش‍ت‍م‍ل‌ ب‍ر ان‍ش‍اء م‍راس‍لات‌ و م‍س‍ائ‍ل‌ ادب‍ی‌ و اخ‍لاق‍ی‌ و اج‍ت‍م‍اع‍ی و غیره بود.

در اثنای خدمات فرهنگی که داشت، او سال‌ها با رادیو ایران در تهیه برنامه‌های رادیویی همکاری نزدیک داشت. هدایت‌الله نیرسینا دوره‌ای در رادیو به عنوان رییس شورای شعر رادیو ایران فعالیت داشت و خود نیز اشعاری برای اجرای ترانه در رادیو می‌سرود. بررسی درستی اوزان و عروض و قافیه، پاکی کلام و تمیزی زبان و روشنی پیام، از وظایف شورای شعر بود که ریاستش به عهده وی بود .نیرسینا شعر نخستین ترانه قمرالملوک وزیری را که در سال ۱۳۱۹ از رادیو پخش شد، سروده است.

او در مورد ذوق ترانه‌سرایی خودش می‌گوید: «از کودکی ذوق شعر داشتم و اشعاری کودکانه سروده‌ام. در اوایل تحصیل خود در دوره دبیرستان اشعارم را در تئاترها و صفحات گرامافون می خواندند و همین امر سبب شد که به ترانه سرایی توجه کنم و مکتب ترانه‌سرایی را از انواع دیگر شعر متمایز دانسته، در آن کوشش زیاد به کار برم. از آن زمان تاکنون صدها ترانه و سرود شامل جنبه‌های عشقی، ملی، میهنی، سیاسی، فرهنگی و آموزشی سروده‌ام که عمده سرودهای رسمی کشور همچون سرود رسمی تاج‌گذاری، سرود دانشگاه، سرود ۱۷دی، سرود ژاندارمری و سرود معلم از آن جمله است.»

ریاست فرهنگ زنجان، ریاست اداره کل بازرسی، ریاست اداره کل آموزش و پرورش تهران و حومه، از جمله پست‌های وی طی چهل و سه سال خدمت در وزارت فرهنگ بودند.

هدایت‌الله نیرسینا در تاریخ ۱ آبان ۱۳۵۶بازنشسته شد و کمی قبل از انقلاب برای دیدار فرزندانش به فرانسه رفت و بعد از انقلاب به دلیل تاراج کتب و اشعارش مجبور به مهاجرت به آمریکا شد.

دکتر هدایت‌الله نیرسینا در تاریخ ۲۶ مرداد ۱۳۷۷ در سن ۸۳ سالگی به دور از وطن درگذشت.