تارا اورامی، شهروندخبرنگار، سقز
در دومین روز اعتصابات سراسری، سقز شاهد فراگیرتر شدن اعتصاب بازاریان بود. مدارس نیز برای دومین روز تعطیل ماندند و علی‌رغم هشدارهای آموزش و پرورش، دانش‌آموزی به مدرسه پای نگذاشت. از سوی دیگر، ضمن تداوم تهدید روزنامه‌نگاران محلی، ایست‌های بازرسی مسیرهای منتهی به سقز تشدید شده‌اند.
این در حالی است که نخستین روز اعتصابات مصادف بود با مراسم چهلم «فریدون فرجی»، از کشته‌های اعتراضات سراسری در سقز؛ زادگاه «مهسا امینی» و محل آغاز اعتراضات سراسری در ایران.
***
کسب و کار در سقز در پی فراخوان اعتصاب سه روزه بازاریان، در دو روز نخست تعطیل شده است. این در حالی است که بازاریان این شهر از ۲۰ روز گذشته کم‌وبیش در اعتصاب به سر می‌بردند.
۱۴ آذر؛ اعتصاب و مراسم چهلم
در نخستین روز اعتصاب‌های سه روزه ۱۴، ۱۵ و ۱۶ آذر ۱۴۰۱ در حالی مردم در کوچه و خیابان با کرکره‌های بسته مغازه‌ها مواجه بودند که مراسم چهلم «فریدون فرجی»، از کشته شده‌های اعتراضات نیز در آرام‌گاه «آیچی» برگزار شد.
«فریدون»، شهروند سقزی روز پنجم آبان در شهر بانه توسط نیروهای سرکوب کشته شد. پیکر او را تحت فشار نیروهای امنیتی، شبانه به خاک سپردند.
فریدون فرجی، متولد سال ۱۳۷۳، در رستورانی در بانه کار می‌کرد و برای همین هر روز صبح از سقز به این شهر می‌رفت و شبانه بازمی‌گشت.
نخستین روز اعتصابات، مردم سقز که مغازه‌های خود را تعطیل کرده بودند، بر مزار فریدون، کنار خانواده او گرد هم آمدند و نام او و یاد دیگر کشته‌های اعتراضات سراسری را گرامی داشتند.
«مصطفی»، پدر فریدون در این مراسم بر مزار پسرش شعرخوانی کرد و حاضران نیز پس از پایان مراسم، شعار سر دادند.
🎥فریدون فرجی، شهروند سقزی در روز ۵آبان در شهر «بانه» به دست ماموران امنیتی کشته شد و پیکر او شبانه و تحت فشار نیروهای امنیتی در آرامستان «آیچی» به خاک سپرده شد. این ویدیو شعرخوانی و حرف‌های «مصطفی» پدر فریدون فرجی در مراسم #چهلم پسرش بر مزار اوست.
— ایران وایر (@iranwire) December 6, 2022
#مهسا_امینی #اعتصابات_سراسری pic.twitter.com/3lZCuXm8Vj
۱۴ و ۱۵ آذر؛ بازار و مدارس تعطیل
اعتصاب‌های سراسری صرفا به بازار و اصناف مختلف محدود نبوده‌اند، مدارس نیز در سقز، دو روز است که تعطیل هستند. هم دانش‌آموزان و هم خانواده‌های آن‌ها به این اعتصاب‌ها پیوسته‌اند.
یکی از معلم‌های سقزی در همین رابطه به «ایران‌وایر» توضیح داد: «شاید بتوان مدارس ابتدایی را در این روزها در خصوص اعتصاب مستثنی کرد اما به طور قطع می‌گویم که هیچ کلاس درسی در مدارس متوسطه دوره اول و دوم [راهنمایی و دبیرستان] تشکیل نشد. دانش‌آموزان با عدم حضور در مدرسه و معلم‌ها با تعطیل کردن کلاس‌های درس، به اعتراضات و اعتصاب‌های سراسری پیوسته‌اند.»
در پی تعطیلی مدارس در روز چهاردهم آذر، آموزش و پرورش سقز اطلاعیه‌ای صادر کرد و تعطیلی مدارس را «شایعه» خواند. در این اطلاعیه، دانش‌آموزان، والدین آن‌ها و معلم‌ها تهدید شده‌اند که تبعات آموزشی و تربیتی این تصمیمات به طور مستقیم متوجه آن‌ها خواهد بود. منظور تعطیلی آموزش است.
اما روز دوم اعتصاب‌ها، یعنی ۱۵ آذر نیز مدارس تعطیل ماندند. یکی از اعضای «انجمن صنفی معلمان سقز» در گفت‌وگو با شهروندخبرنگار «ایران‌وایر» ضمن تایید این مساله توضیح داد که طی این دو روز، هیچ کلاسی در رده‌های تحصیلی راهنمایی و دبیرستان تشکیل نشده است.
یکی از شهروندان سقز که راننده تاکسی است، به شهروندخبرنگار «ایران‌وایر» گفت اجازه نداده است فرزندانش در این سه روز اعتصاب، به مدرسه بروند. البته هستند برخی خانواده‌ها که فرزندان‌شان را به مدرسه فرستاده‌اند اما آن‌قدر تعداد آن‌ها انگشت‌شمار بوده که کلاس تشکیل نشده است.
از سوی دیگر، در روز نخست اعتصاب‌ها، به خاطر بسته بودن بازار و مغازه‌ها، برخی وانت‌ها و دستفروش‌ها در میدان اصلی شهر اقدام به فروش محصولات خود کرده بودند. اما روز دوم اعتصاب‌ها، تعداد آن‌ها به شکل چشم‌گیری کاهش داشته است. حتی بازارهای محلی سقز که محل خرید مردم اهل روستا هستند نیز در روز دوم هم تعطیل مانده‌اند.
تشدید ایست‌های بازرسی در روزهای اعتصاب سراسری
طی هفته‌های اخیر، پس از اعتراضات سراسری، در مسیرهای ورودی شهرهای سنندج، بوکان و بانه به سقز، ایست‌های بازرسی و کنترل عبور و مرور شهروندان تشدید شده‌اند. اما طی دو روز اعتصاب‌ها، این کنترل به شکل چشم‌گیری افزایش داشته است و تمامی خودروها مورد تفتیش ماموران قرار می‌گیرند.
چند تن از شهروندان سقز که خودروهای‌شان در این مسیرها مورد بازرسی قرار گرفته بودند، به «ایران‌وایر» گفتند که ماموران تمامی خودروها را می‌گردند و حتی لاستیک زاپاس را هم در می‌آورند و مورد تفتیش قرار می‌دهند.
یکی از آن‌ها به «ایران‌وایر» گفت: «حتی لپ‌تاپ من را هم درآوردند و گفتند برای‌شان روشن کنم. محتوای لپ‌تاپ را چک کردند و چون چیزی نیافتند، دوباره تحویلم دادند. بیشتر دنبال اعلامیه می‌گردند. بعضی‌ها هم می‌گویند به دنبال هرگونه سلاح سرد و گرمی هستند تا بلکه بهانه‌ای برای سرکوب و پرونده‌سازی برای بازداشتی‌ها داشته باشند.»
تشدید فشار بر روزنامه‌نگاران محلی
از شروع اعتراضات سراسری، روزنامه‌نگاران و اهالی رسانه در سقز و دیگر شهرهای کردستان در تهدید مداوم به سر می‌برند. بنابر گزارش‌های رسیده، روزانه نیروهای امنیتی و قضایی با آن‌ها تماس می‌گیرند یا پیامک می‌فرستند که حق انتشار هیچ مطلبی را مرتبط با اعتراضات و اعتصاب‌ها ندارند.
یکی از اهالی رسانه‌ای محلی در مهاباد به شهروندخبرنگار «ایران‌وایر» توضیح داد که یک رسانه محلی که اقدام به انتشار عکس مراسم چهلم مهسا امینی کرده بود، مورد برخورد نیروهای امنیتی قرار گرفته است: «مدیرمسوول رسانه را احضار کردند و گفتند که باید عکس مراسم را پاک کند. حتی یک شب هم او را در بازداشت اطلاعات مهاباد نگه داشتند.»
در چند مورد دیگر هم نیروهای امنیتی ضمن تماس و احضار مدیران برخی رسانه‌های محلی، آن‌ها را وادار کرده‌اند که عکس و خبر مربوط به اعتراضات و اعتصابات را از روی رسانه و شبکه‌های اجتماعی خود پاک کنند.
در این میان، برخی از روزنامه‌نگاران محلی نیز در اعتراض به چنین سانسور گسترده و برخورد امنیتی با خبرنگاران، اعتصاب کرده‌اند.
یکی از این روزنامه‌نگاران به شهروندخبرنگار «ایران‌وایر» گفت: «شاید برخی با این اقدام ما موافق نباشند اما ما تصمیم گرفته‌ایم که هیچ مساله‌ای را پوشش ندهیم. سقز سه ماه است که کانون اعتراض و اعتصاب است. اگر ما اجازه پوشش خبری این مساله را نداشته باشیم، از چه باید بنویسیم؟ موضوع اصلی امروز اهالی سقز همین مساله است.»
سایت‌ها و کانال‌های تلگرامی سقز که توسط روزنامه‌نگاران و اهالی رسانه‌ای مستقل اداره می‌شوند و وابستگی به نهادهای امنیتی ندارند، نزدیک به سه ماه است هیچ خبری را منتشر نمی‌کنند.
شاید اگر روزنامه‌ای در اقدامی اعتراضی، صفحه سفید منتشر می‌کرد، امروز این حرکت اعتراضی روزنامه‌نگاران و اهالی رسانه‌های محلی حکم همان صفحه سفید روزنامه‌های کاغذی را داشته باشد.
از بخش پاسخگویی دیدن کنید
در این بخش ایران وایر می‌توانید با مسوولان تماس بگیرید و کارزار خود را برای مشکلات مختلف راه‌اندازی کنید
با ایران‌وایر همکاری کنید
ویدیوها و مطالب خود را برای ما بفرستید
ثبت نظر