وضعیت نگران‌کننده سپهر ضیایی، شهروند بهایی زندانی در اوین

سپهر ضیایی، یکی از بازداشت‌شدگان بهایی در هفته‌های اخیر و در جریان دور تازه اعتراضات در ایران است. او بیش از ۷۷ روز است که در بند ۲۰۹ زندان اوین نگه ‌داشته شده است. ضیایی پس از دو ماه، تنها یک ملاقات ده دقیقه‌ای با نزدیکانش داشته است. عدم پاسخ‌گویی مسئولان مربوطه و بی‌خبری خانواده ضیایی هر روز بر نگرانی آنان می‌افزاید. 

بازداشت شهروندان بهایی هم‌چون ۴۳ سال گذشته در هفته‌های اخیر نیز هم‌چنان ادامه داشته است. ده‌ها شهروند بهایی در شهرهای مختلف ایران بازداشت شده‌اند و مانند سایر هم‌وطنان دربند‌شان، بلاتکلیف و بدون اتهام مشخص در زندان‌های جمهوری اسلامی به‌سر می‌برند و هیچ مسئولی حاضر به پاسخ‌گویی به خانواده‌های آن‌ها نیست. 

***

از سپهر ضیایی، شهروند بهایی چه می‌دانیم؟

سپهر ضیایی، شهروند ۶۲ ساله پیرو دین بهایی، ساکن تهران، متاهل و دارای سه فرزند است. او به همراه سایر دانشجویان بهایی در پی انقلاب فرهنگی سال‌های ۵۹ تا ۶۱ از دانشگاه اخراج و از ادامه تحصیل بازماند. 

ضیایی یک بار در مهر ماه سال ۱۳۶۶ توسط ماموران وزارت اطلاعات دستگیر و به‌خاطر اعتقادات دینی تحت فشار قرار گرفت. او پس از یک سال و نیم حبس از زندان اوین آزاد شد. ضیایی شش ماه از این دوره را به تنهایی در سلول انفرادی گذراند.  

ماجرای دستگیری سپهر ضیایی چیست؟

غروب شنبه ۲ مهر ۱۴۰۱، پانزده مامور امنیتی به منزل سپهر ضیایی هجوم می‌برند. ماموران به‌جز وسایل شخصی سپهر ضیایی، وسایل و لوازم کلیه ساکنان منزل را تفتیش و در پایان، پنج فقره موبایل، پنج دستگاه لپ‌تاپ، یک کیس کامپیوتر، دوازده میلیون تومان پول نقد و کیف چک‌‌های مشتریان را ضبط می‌کنند.

ماموران از دادن صورت‌جلسه‌ اموال توقیف شده به خانواده ضیایی خودداری می‌کنند هم‌چنین درخواست سپهر ضیایی و خانواده‌ را برای برگرداندن چک‌های متعلق به مشتریان کار، نمی‌پذیرند. 

وضعیت سپهر ضیایی در زندان چگونه است؟

پس از بازداشت، سپهر ضیایی به بند ۲۰۹ زندان اوین برده شد و در طی ۱۱ هفته گذشته هم‌چنان در این بند زندانی است. او بین ۴۵ تا ۵۰ روز در سلول انفرادی بوده است و سپس به سلول‌های کوچک چند نفره منتقل شد. با آن‌که حدود یک ماه پیش تفهیم اتهام شده ولی هم‌چنان دلیل بازداشت و اتهام او برای خود و خانواده‌اش نامشخص است.

سپهر ضیایی در روزهای ابتدایی اعتراضات مردمی در ایران دستگیر شد. هیچ مدرک و سندی دلالت بر ارتباط او با اعتراضات وجود ندارد. او هیچ اکانتی هم در صفحات مجازی مانند اینستاگرام، توییتر و فیسبوک ندارد. با این حال در نخستین بیانیه وزارت اطلاعات به دستگیری سه عضو سرشناس جامعه بهایی ایران اشاره شده است که احتمال قریب به یقین، یکی از این سه تن، سپهر ضیایی است.

بنا به گفته‌ سپهر ضیایی به خانواده‌اش، بازپرسی او تمام شده و کیفرخواست به دادگاه ارسال شده است. تماس‌های مکرر وکیل و خانواده ضیایی به دادسرا تا کنون هیچ ثمری نداشته است و مسئولان مربوطه از پاسخ‌گویی در مورد روند دادرسی و اعلام شعبه‌ی رسیدگی به پرونده او خودداری کرده‌اند. وکیل او از حق دسترسی به پرونده موکلش محروم است و همین امر موجب شده که خانواده ضیایی نگران دادرسی عادلانه برای همسر و پدرشان باشند. 

وضعیت سلامت سپهر ضیایی پس از دستگیری چگونه است؟

حدود یک سال پیش از دستگیری، سپهر ضیایی دچار بیماری سکته گوش یا کری ناگهانی شد. پس از دو سه هفته درمان، گوش راست او شنوایی کامل و گوش چپش ۸۰ درصد شنوایی‌اش را باز می‌یابد. در طی دو ماه گذشته، گوش چپ او شنوایی خود را کاملا در زندان از دست داده و مشخص نیست ایجاد مشکل دوباره ناشنوایی بر اثر ضربه فیزیکی بوده است یا ناشی از فشارهای عصبی حاصل از بازجویی و زندان. هیچ نوع درمانی هم از طرف بهداری زندان در مورد درمان و رفع بیماری این شهروند زندانی انجام نگرفته است. 

هم‌چنین سپهر ضیایی به دلیل بالابودن سن عادت داشته تا غذاهای سالم بخورد و دقایقی را در شبانه روز به نرمش بپردازد. غذاهای زندان مناسب نیست مثلا به زندانیان کالباس داده می‌شود. 

فضای سلول‌ها هم آن‌قدر کوچک و پر جمعیت است که اصلا امکان حرکت اضافی و نرمش در آن نیست. خانواده ضیایی، سه بار برای او پول داده‌اند که هیچ‌کدام تا کنون به دست او نرسیده است. در هنگام بازداشت مبلغی پول همراه ضیایی بوده که به دلیل ازدحام زندانی‌ها مامور خرید به سلول او مراجعه نکرده است. هم‌چنین ماموران زندان از دریافت لباس زیر برای وی خودداری کرده‌اند. 

این مشکلات موجب شده تا سپهر ضیایی دچار عارضه گوارشی شود. پس از دوره انفرادی، ابتدا وی را به اتاقی بدون دستشویی می‌فرستند که پس از چند روز به دلیل بیماری به بهداری منتقل می‌شود. 

در این وضعیت به درخواست بهداری، او را به اتاق دیگری که دارای دستشویی است، منتقل می‌کنند ولی هم‌چنان مشکل گوارشی وجود دارد و درمان نشده است. با وجود این بیماری‌ها و طولانی‌شدن بازداشت موقت، سلامت این زندانی بهایی در معرض خطر جدی قرار گرفته است.