برجسته‌ترین زنان فوتبالی در المپیک توکیو

آتوسا ایران‌مهر، شهروندخبرنگار

رقابت‌های فوتبال زنان در المپیک ۲۰۲۰ توکیو با قهرمانی دختران کانادا به پایان رسید. اما در کنار نتایج تیم‌ها، در این دوره بسیاری از زنان فوتبالیست از نمادهای برابری و دعوت به پرهیز از تبعیض جنسیتی بودند. کیفیت برخی از بازیکنان در طول این رقابت‌ها چشم‌نواز بود و بعضی نیز با وجود همه محدودیت‌ها، موفق به درخشش شدند؛ خط‌‌ شکنانی که هر کدام در موقعیت فوتبالی یا مسوولیت اداری، در المپیک توکیو درخشیدند. در این مطلب، به پنج ستاره فوتبال زنان در المپیک توکیو پرداخته شده است.

 

اما استینا بلک استنیوس، برترین گل‌زن تیم ملی سوئد در المپیک توکیو

 «اما استینا بلک استنیوس»، مهاجم ۲۵ ساله سوئدی، فوتبال را به طور حرفه‌ای از ۱۶ سالگی و از یک باشگاه محلی شروع کرد. او با درخشش در این تیم و شم گل‌زنی بالا، نامزد کسب عنوان «دختر اوستریولند» شد. سپس به تیم بزرگ «لینکوپینگ» رفت که بازیکنان سرشناسی چون «کوسواره اصلانی» هم در آن توپ زده‌‌اند.
بیشترین میانگین گل‌زنی دوران حرفه‌ای اما استینا، طی سه فصل حضورش در این تیم ثبت شده است.

او در مسابقات قهرمانی زیر ۱۹ سال یوفا در سال ۲۰۱۵، بعد از زدن شش گل برای سوئد، از جمله دو گل در پیروزی سه بر یک مقابل اسپانیا، به عنوان بهترین گل‌زن انتخاب شد.

در المپیک ۲۰۱۶، به همراه تیم ملی سوئد، به ریو رفت. بلک استنیوس عضو تیم شگفت‌انگیزی بود که با هدایت «پیا سوندهاگه»، امریکا را در یک چهارم نهایی حذف کرد. او مقابل امریکا به عنوان بازیکن تعویضی وارد زمین شد و گل زد.
این تیم در فینال، به آلمان دو بر یک باخت ولی اما استینای ۲۰ ساله تنها گل تیم خود را به ثمر رساند.

پس از المپیک ریو، لژیونر شد و به مدت سه فصل به تیم «مون‌پلیه» فرانسه پیوست. از آن‌جا دوباره به کشورش برگشت تا یک بار دیگر پیراهن لینکوپینگ را بپوشد.

اما استنیوس در المپیک توکیو نقشی کلیدی در صعود تیمش به فینال داشت.

در اولین دیدار دور گروهی، سوئد شگفتی‌ساز شد و سه بر صفر از سد غول‌های فوتبال زنان گذشت. او دو گل از سه گل تیمش را به امریکا زد.

کم پیش می‌آید اما استینا در محوطه جریمه صاحب توپ شود و از موقعیتش استفاده نکند. او در دیدار با امریکا، برترین زن زمین بود. در دومین دیدار دور گروهی هم یک گل به استرالیا زد.

سوئد در یک چهارم نهایی، ژاپن را که میزبان المپیک بود، سه بر یک شکست داد و یکی از گل‌ها را استینا زد.

در فینال اما نوار برتری‌های سوئد قطع شد و تاکتیک سرمربی این تیم ناموفق بود.

بلک استنیوس تک گل تیمش را در نیمه اول وارد دروازه کانادا کرد. سوئد سپس توپ را در میانه میدان نگه داشت و علاقه‌ای به زدن گل‌های بیشتر نداشت.

دقیقه ۶۸، یک پنالتی برای کانادا کار را به تساوی کشاند. در ادامه، سوئدی‌ها هرچه تلاش کردند، نتوانستند دروازه کانادا را باز کنند.

کار به ضربات پنالتی کشید تا سوئد برای دومین دوره پیاپی نایب قهرمان المپیک شود. در پایان این فینال دراماتیک، استینا با هم تیمی‌هایش اشک ریخت. اما او بسیار جوان است و هنوز فرصت طلایی شدن در المپیک را دارد.

 

باربارا باندا، پدیده المپیک

به «باربارا باندا»، بازیکن ۲۱ ساله تیم ملی زامبیا می‌توان لقب پدیده دورِ گروهیِ المپیک را داد. در دو دیدار ابتدایی المپیک توکیو، دو بار موفق به ثبت «هت تریک» شد؛ یعنی در هر بازی، سه گل به ثمر رساند و خودش را تبدیل به اولین فوتبالیست زنی کرد که توانسته است چنین رکوردی را در تاریخ المپیک ثبت کند. 

باندا در «لوساکا»، پایتخت زامبیا متولد شد. او فوتبال را از هفت سالگی و با تشویق پدرش شروع و در ۱۳ سالگی، در جام جهانی زیر ۱۷ سال برای زامبیا بازی کرد.

اولین بازی حرفه‌ای خود را در لیگ دسته اول اسپانیا با پیراهن «لوگرونو» انجام داد. پس از گذراندن دو فصل در اسپانیا، به تیم نایب قهرمان سوپر لیگ چین، یعنی «شانگهای شنگلی» پیوست. با این حال، هنوز نتوانسته است اولین بازی خود را انجام دهد زیرا فصل فعلاً به دلیل کرونا، به حالت تعلیق درآمده است.

راه‌یابی زامبیا به المپیک توکیو بسیار پر پیچ و خم بود. بازیکنان آن در دور پایانی، کامرون را که در المپیک ۲۰۱۲ لندن حضور داشت و در جام جهانی ۲۰۱۹ فرانسه به مرحله یک هشتم رسیده بود، شکست دادند تا مسافر توکیو شوند.

هر چند زامبیا نتوانست از دور گروهی صعود کند اما این آغاز تاریخ‌سازی باربارا، کاپیتان جوان و یارانش بود.

 

پریا شهریاری، تنها ایرانی حاضر در فوتبال المپیک

«پریا شهریاری» یکی از خوش‌نام‌ترین چهره‌های فدراسیون فوتبال ایران است. از سال ۱۳۹۱ ریاست دپارتمان فوتبال ساحلی و سپس معاونت دبیرکلی فدراسیون را در امور اجرایی برعهده دارد.

روند موفقیت‌های فوتبال ساحلی ایران پس از حضور شهریاری در راس این رشته آغاز شد. او تنها مدرس ایرانی دوره‌های مدیریت فیفا است. در کارنامه‌اش، نظارت بر برگزاری مسابقات بین‌المللی فوتبال، فوتسال و فوتبال ساحلی کنفدراسیون فوتبال آسیا و فیفا نیز دیده می‌شود.

ناظر فینال جام ملت‌های زنان آسیا در سال ۲۰۱۸، فینال فوتسال المپیک جوانان در بخش دختران و رده‌بندی بخش پسران در سال ۲۰۱۸، هم‌چنین جام جهانی ساحلی ۲۰۱۹ در پاراگوئه (که برای اولین بار یک ایرانی دعوت شد)، از دیگر عناوین مهم در سوابق او هستند.

کارنامه درخشان شهریاری با انتخاب فیفا به عنوان یکی از ناظران المپیک توکیو تکمیل شد تا نخستین زن ایرانی باشد که در فوتبال المپیک حضور یافته است.

پریا شهریاری رقابت‌های زیادی را در فوتبال زنان و مردان المپیک توکیو به عنوان عضو کادر اجرایی فیفا نظارت کرده است که مهم‌ترین آن‌ها، دیدار فینال بود.

نظارت بر بازی‌های سوئد- امریکا، استرالیا- نیوزیلند، سوئد- استرالیا، نیوزیلند- امریکا، برزیل- زامبیا، سوئد- ژاپن، امریکا- کانادا، استرالیا- امریکا و فینال بین سوئد و کانادا در بخش زنان به او محول شد.

در بخش فوتبال مردان نیز پریا شهریاری نظارت بر بازی‌های مهمی مانند مکزیک- فرانسه، فرانسه- آفریقای جنوبی، عربستان- برزیل، اسپانیا- آرژانتین و مکزیک- برزیل از سوی فیفا را برعهده داشت.

این در حالی است که در لیگ ایران، فرصت مشابهی به او داده نمی‌شود. شهریاری حتی حق حضور به عنوان تماشاگر بازی‌های لیگ مردان برای تماشای مسابقات را هم ندارد.

 

ویویان میدیما/ برترین گل‌زن المپیک توکیو و تمامی دوره‌های المپیک

می‌گویند «ویویان میدیما» بازیکنی است که اگر در زمین باشد، نمی‌توانید چشم از او بر دارید. وقتی صاحب توپ می‌شود، هم‌زمان چهار مدافع محاصره‌اش می‌کنند اما ویویان آن‌قدر باهوش هست که بداند چه‌گونه توپش را از میان همان مدافعان عبور دهد و به تور دروازه برساند.

ویویان میدیما را با این خاطره از زبان خودش بهتر خواهید شناخت: «وقتی شش ساله بودم، با برادرم به دیدن بازی پدرم می‌رفتیم و خودمان هم بازی می‌کردیم. اما یک روز به دروازه خیلی نزدیک شده و با دروازه‌بان تک به تک شدم. پس از آن، بنگ! آن پسر با مشت به دهانم کوبید ‌و دو دندانم شکست! این اولین خاطره من از فوتبال است. شاید دیگران فکر کنند که پس از شکستن دندان‌هایم، ادامه دادن به فوتبال کار احمقانه‌ای بوده است اما فوتبال بازی کردن، آن چیزی است که همیشه می‌خواستم انجامش دهم. صادقانه بگویم، هیچ کار دیگری به جز فوتبال نمی‌توانستم انجام دهم.»

در اولین بازی ملی‌ خود، پنج دقیقه بازی کرد اما در بازی دوم مقابل پرتغال، در ۱۵ دقیقه، سه گل زد! از آن به بعد هرگز خارج از ترکیب نبوده است.

ویویان ۱۰۰ بازی ملی برای هلند انجام داده و ۸۳ گل وارد دروازه حریفان کرده است؛ آماری که در ۲۵ سالگی خارق‌العاده به نظر می‌رسد. چنین عددی را میان ستاره‌های فوتبال مردان هم به دشواری می‌توان پیدا کرد.

او صدمین بازی ملی‌ خود را در المپیک توکیو و مقابل امریکا برگزار کرد و دو گل به ثمر رساند. بازی با نتیجه دو بر دو به پایان رسید اما در ضربات پنالتی را خراب کرد تا هلند به نیمه نهایی نرسد. او در المپیک توکیو با به ثمر رساندن ۱۰ گل، تبدیل به بهترین گل‌زن دوره‌های المپیک شد.

مهاجم تیم «آرسنال» با دوست دخترش، «لیوا اوانز» که با هم در آرسنال هم‌تیمی هستند، زندگی می‌کند.

 

 ربکا کاترین کوین، فوتبالیست ترنس‌جندر المپیک

بازیکن ۲۵ ساله تیم زنان کانادا که حدود یک سال پیش هویت خود را به عنوان یک فرد ترنس‌جندر آشکار ساخت، گام بلندی برای اتحاد جامعه تراجنسیتی‌ها برداشت.

طی سالیان گذشته، لیگ‌های زنان فوتبال و بسکتبال در امریکا الگویی بی‌نظیر برای بقیه ورزش‌ها بوده‌اند تا مردم را به پذیرفتن جامعه «LGBTQ» دعوت کنند.

کوین که با کانادا به مدال برنز المپیک ۲۰۱۶ ریو رسیده بود، پیش از حضور در المپیک توکیو، این خبر را در فید اینستاگرامش اعلام کرد.

او در اینستاگرام درخواست کرد: «ضمایر خود را در بیوگرافی خود قرار دهید.»

کوین هم‌چنین تصویری از خود منتشر کرده که به عنوان یک مرد تراجنسیتی ظاهر می‌شود. در این تصویر نشان می‌دهد که سینه‌های خود را تخلیه کرده است.

در فوتبال زنان المپیک، از میان تعداد ۱۸۱ ورزشکار زن و مرد هم‌جنس‌گرا، دوجنس‌گرا، ترنس‌جندر کوییر و نان باینری، بیش از ۴۰ بازیکن فوتبال کوییر حضور دارند.

برای قرار گرفتن در فهرست ورزشکاران المپیکی کوییر «Outsports»، باید در رسانه‌ها و یا به وضوح در شبکه‌های اجتماعی به کوییر بودن خود اشاره کرد.