استقلال و دشواری‌های مذاکره با مربیان خارجی؛ استراماچونی یا گزینه داخلی؟

برای استقلال، ناخوشایندترین اتفاق، درست در بهترین هفته این تیم در یک دهه اخیر ثبت شد. استقلال که از فصل ۹۲–۱۳۹۱ به قهرمانی رقابت‌های لیگ برتر فوتبال ایران نرسیده بود، با سرمربیگری «فرهاد مجیدی»، به این عنوان دست یافت.

دو جام قهرمانی اخیر استقلال در رقابت‌های لیگ برتر فوتبال ایران را فرهاد مجیدی بالای سر برده است؛ ۹ سال قبل به عنوان کاپیتان و این بار به عنوان سرمربی. اما او بلافاصله پس از این قهرمانی، از سرمربیگری استقلال کنار کشید تا زندگی حرفه‌ای خود را در یک باشگاه اماراتی تجربه کند.

استقلال در غیاب فرهاد مجیدی، برای انتخاب سرمربی جدید، راه ساده‌ای در پیش نخواهد داشت. او روی سکوها و فضای مجازی، از محبوبیتی برخوردار است که کار و زندگی را برای مربی جانشین‌اش دشوار خواهد کرد.

هیات مدیره استقلال به دنبال یافتن گزینه‌ای است که بتواند از زیر سایه سنگین فرهاد مجیدی باقی نماند.

«جواد نکونام» و «مهدی رحمتی» دو سرمربی کنونی تیم‌های فولاد خوزستان و آلومینیوم اراک، اولین گزینه‌های سرمربیگری استقلال در فصل آینده بودند که چندان مورد اقبال عمومی قرار نگرفتند. استقلال ناگزیر، گزینه‌های خارجی را مرور می‌کند.  

کدام مربیان خارجی گزینه‌های جانشینی فرهاد مجیدی هستند؟

خبرگزاری تسنیم از سه گزینه نهایی سردار «مصطفی آجرلو»، مدیرعامل باشگاه استقلال برای جانشینی فرهاد مجیدی رونمایی کرده است؛ «رزوان لوچسکو»، «آندره‌آ استراماچونی» و «یک سرمربی پرتغالی».

این رسانه نامی از گزینه پرتغالی نبرد. برخی از رسانه‌ها حدس زدند که شاید استقلال در حال مذاکره با «کارلوس کی‌روش» سرمربی پیشین تیم ملی فوتبال ایران باشد. هرچند که کارلوس کی‌روش در سال‌های اخیر هیچ تمایلی برای مربیگری در سطح باشگاهی نشان نداده است.

«رزوان لوچسکو»، فرزند «میرچئا لوچسکو» اسطوره فوتبال رومانی است. او از سال ۲۰۰۳ وارد دنیای مربیگری شد و با تیم‌هایی مانند براشوف، راپید بخارست، الجیش و پائوک مربیگری کرد. اما در تیم الهلال، تبدیل به ستاره فوتبال آسیا شد. او طی سال‌های ۲۰۱۹ تا ۲۰۲۱ موفق شد به قهرمانی لیگ عربستان، جام حذفی عربستان و از همه مهم‌تر قهرمانی لیگ قهرمانان آسیا برسد.

سایت «ترانسفرمارکت» به عنوان مرجع قیمت‌گذاری پایه در فوتبال، قیمت رزوان لوچسکو برای یک فصل را حدود ۲ میلیون و ۵۰ هزار دلار تخمین زده است.

آندره‌آ استراماچونی برای هواداران فوتبال ایران بسیار نام‌آشناتر است. او مربیگری را از سال ۲۰۱۲ با باشگاه بزرگ اینترمیلان آغاز کرد؛ ناکام بود ولی در سال‌های بعد در اودینزه، پاناتینایکوس، اسپارتاپراگ و استقلال سرمربیگری کرد. او از ابتدای فصل ۲۰۲۱ به الغرافه قطر رفت و تقریبا بیشترین تعداد روزهای مربیگری را در این باشگاه تجربه کرده است.

با این‌که آندره‌آ استراماچونی کارنامه درخشانی در این باشگاه‌ها نداشته، اما به واسطه ماه‌های مربیگری‌اش در استقلال، مقبول‌ترین مربی خارجی تمام سال‌های اخیر محسوب می‌شود.

سایت ترانسفرمارکت قیمت قرارداد یک ساله آندره‌آ استراماچونی را حدود یک میلیون و ۳۶۰ هزار دلار اعلام کرده است.  

شروط استراماچونی برای بازگشت به استقلال چیست؟

آبان سال ۱۳۹۹ فدراسیون جهانی فوتبال طی حکمی اعلام کرد باشگاه استقلال باید مبلغ یک میلیون و ۳۵۴ هزار و ۹۹۹ یورو و ۹۴ سنت به عنوان «جریمه و غرامت» به آندره‌آ استراماچونی بپردازد.

فیفا هم‌چنین اعلام کرده بود که باشگاه ایرانی باید مبلغ ۶۷ هزار و ۷۹۴ یورو نیز به عنوان بهره دیرکرد به سرمربی سابق خود پرداخت کند.

این جریمه‌ای بود برای متعهد نماندن استقلال به برخی از بندهای قراردادش با آندره‌آ استراماچونی. سرمربی ایتالیایی که به استقلال آمد، این تیم را به صدر جدول رساند، اما در میانه راه و بدون اعلام قبلی، به دلیل متعهد نماندن استقلال به تعهداتش این تیم را رها و قراردادش را یک طرفه فسخ کرد.

استقلال از حکم فدراسیون جهانی فوتبال به دادگاه حکمیت ورزش شکایت برد و تا امروز، جوابی از دادگاه حکمیت نرسیده است. بعید هم به نظر می‌رسد که رای دادگاه CAS برخلاف فدراسیون جهانی فوتبال باشد.

آذر سال ۱۳۹۸ آندره‌آ استراماچونی مصاحبه‌‌ای با روزنامه «گازتا دلااسپور» ایتالیا انجام داد و در آن به مواردی اشاره کرد که تازگی داشت: «ما (استقلال) همراه با پرسپولیس که چند سال قهرمان شده است، تنها باشگاه‌های دولتی ایران هستیم. من همیشه احساس می کنم که تحت کنترل هستم. یک روز در ماه آگوست آنها (مسئولان باشگاه) ساعت ۵ عصر با من تماس گرفتند و گفتند که باید ساعت ۶ در مراسم یکی از بازیکنان سابق شرکت کنم. این دعوت را رد کردم. آن لحظه در سوپرمارکت بودم و بعد از کنار خیابان یک تاکسی گرفتم. سوار تاکسی شدم. ولی بعد از آن، مدیران باشگاه دو بار با راننده تاکسی تماس گرفتند که مرا به جای خانه، به آن مراسم ببرد؛ آن‌هم یک تاکسی عمومی، نه شخصی. حالا متوجه هستید که چرا از خارج شدن از خانه می‌ترسیدم؟»

همان زمان، صداوسیمای جمهوری اسلامی مصاحبه‌ای از این مربی ایتالیایی پخش کرد که ساعاتی بعد مشخص شد بخش‌هایی از آن «سانسور» شده است. آندره‌آ استراماچونی در این مصاحبه، فوتبال ایران را «سیاسی» خوانده بود.

همچنین پست اینستاگرامی و واکنش «دالیلا استراماچونی»، همسر این مربی ایتالیایی به قطع اینترنت در ایران در زمان سرکوب‌ اعتراضات آبان ۹۸ نیز بازتابی جهانی پیدا کرد.

او با این پیشینه ذهنی، حالا برای بازگشت به استقلال شروط مشخصی دارد. طبق گزارش خبرگزاری تابناک، آندره‌آ استراماچونی سه شرط قطعی را پیش روی سردار آجرلو مدیرعامل استقلال قرار داده است. اول، پرداخت کامل مطالبات قبلی، پیش از برگزاری دادگاه حکمیت ورزش، دوم قرارداد ۱.۵ میلیون یورویی که بیش از ۵۰ درصد از آن در قسط اول پرداخت شود. سوم جذب تمامی لیست مورد نظر او و در راس آن‌ها «مهدی قائدی»، مهاجم پیشین استقلال.

تابناک مدعی شده که فعلا حساب استقلال با پول حاصل از فروش سهام پر است و شاید با این خواسته موافقت شود. اما مشکل حضور آندره‌آ استراماچونی یا هر مربی دیگری، دقیقا در همان نقطه‌ای است که شخص او اشاره کرده بود؛ فوتبال سیاسی.

چرا بازگشت مربیان خارجی به ایران دشوار شده است؟

۱۶ مرداد ۱۳۹۸ آیت‌الله «علی خامنه‌ای» رهبر جمهوری اسلامی در دیدار با جمعی از مدال‌آوران در المپیادهای علمیِ جهانی و همچنین اعضای تیم ملی والیبال جوانان، خواهان حضور مربیان ایرانی در تیم‌های ملی و باشگاهی ایران شد.

آیت‌الله «علی خامنه‌ای» در این دیدار گفت: «درباره‌ سرمربی ایرانی هم همیشه اعتقادم این بوده و واقعاً معتقدم این (مربی ایرانی) برای کشور ما، باشگاه‌ها و مجموعه‌های ایرانی شایسته است.» 

او البته در پایان جملاتش اضافه کرد: «البته دخالتی نمی‌کنم اما لزومی (به حضور مربی خارج) وجود ندارد.»

از آن پس، موج خروج مربیان خارجی در فوتبال ایران آغاز شد. در فصل ۹۸-۱۳۹۷ بیش از چهارده مربی خارجی در فوتبال ایران به عنوان سرمربی باشگاهی و ملی حضور داشتند. این عدد در فصل جاری به عدد سه هم نرسید.

علی خامنه‌ای بدون آن‌که دخالت مستقیمی داشته باشد، مربیان خارجی را از فوتبال ایران راند. از آن پس نیز مذاکره با مربیان غیرایرانی، دشواری‌های خود را داشته است. هرچند که مدیریت یک سردار از سپاه پاسداران در باشگاه استقلال، شاید به این تیم برای دور زدن تحریم ورود مربیان خارجی به ایران تا حدودی کمک کند.