آزادی عاتکه رجبی، معلم معترض جنبش «زن،زندگی،آزادی» از زندان

 

 

عاتکه رجبی معلم زندانی آزاد شد. حکم شش ماه حبس عاتکه رجبی توسط شعبه ۳۵ دادگاه تجدیدنظر استان خراسان رضوی تایید شده بود. چهار ماه از این حکم به مدت پنج سال تعلیق شده و دو ماه حبس تعزیزی آن قابل اجرا بوده است.

«عاتکه رجبی»، معترض به حجاب اجباری که به همین سبب از آموزش وپرورش اخراج شده است، پنجم آذرماه سال جاری به‌دنبال صدور ابلاغیه‌ای، از سوی شعبه‌ ۲۱ اجرای احکام دادگاه انقلاب مشهد احضار شد.

به‌دنبال این احضاریه، این معلم خراسانی همراه با وکیل خود «محمدباقر رضایی»، روز چهارم آذرماه جاری و هم‌زمان با «روز جهانی منع خشونت علیه زنان»، به  شعبه ۲۱ دادگاه مراجعه کرده بودند.

براساس اطلاعات رسیده به ایران‌وایر، «وکیل این معلم معترض درخواست تبدیل مدت زندان به جزای نقدی را به دادگاه ارائه کرده بود. چرا‌که بر اساس قانون، احکام زیر سه ماه، امکان معاوضه حبس به جزای نقدی را دارد، اما قاضی پرونده، با‌وجود‌ آگاهی از این بند، با درخواست وکیل او موافقت نکرده و خانم رجبی برای گذراندن دو ‌ماه حبس، روانه زندان وکیل‌آباد مشهد شد.»

شورای هماهنگی تشکل‌های صنفی فرهنگیان ایران پیشتر با صدور بیانیه‌ای، ضمن محکومیت شدید احکام غیرقانونی فعالان صنفی، تاکید کرده بود: «کنش صنفی مدنی با این برخوردهای غیرقانونی و ضد انسانی خاموش شدنی نیست. همان‌گونه که عاتکه رجبی در آخرین توییت خود قبل از زندانی شدن نوشته است "سرکوب ما در توان‌تان نیست. ما آغازهای بی‌پایانیم. سرود آزادی را به ترانه زندگی می‌خوانیم. ما یکدیگر را یافته‌ایم و دنبال می‌کنیم. به هم زنجیر شده‌ایم و هر روز و هر لحظه، مقاومت زندگی‌است را از هم می‌آموزیم…"»

برگزاری دادگاه بدون صدور ابلاغیه و فرصت مطالعه کیفرخواست

۳۰ مرداد سال جاری، جلسه دادگاه عاتکه رجبی، فعال صنفی معلمان خراسان رضوی بدون اطلاع قبلی به او در شعبه هفتم دادگاه انقلاب مشهد برگزار شد. این جلسه دادگاه درحالی برگزار شده که نه‌تنها برای خانم رجبی ابلاغیه‌ای صادر نشده بود، که حتی دادگاه فرصت مطالعه کیفرخواست به او را نداده است.

شورای هماهنگی تشکل‌های صنفی فرهنگیان روز شنبه ۳۱تیر۱۴۰۲، با انتشار یادداشتی، از تشکیل یک پرونده قضایی جدید برای عاتکه رجبی، معلم و فعال صنفی، با عنوان اتهامی «حضور زنان در معابر و انظار عمومی بدون حجاب» خبر داده بود.

براساس این گزارش، پرونده‌سازی اخیر علیه این کنشگر صنفی معلمان «در ادامه‌ فشار بر فعالان صنفی» در شعبه دوم دادیاری دادسرای عمومی و انقلاب شهرستان تایباد، در شرق استان خراسان تشکیل شده است.

عاتکه رجبی که یکی از فعالان صنفی معلمان محسوب می‌شود، هم‌زمان با روز ۱۹اردیبهشت، در‌حالی ‌که برای حضور در تجمع اعتراضی مقابل آموزش‌و‌پرورش مشهد که با فراخوان شورای هماهنگی تشکلهای صنفی فرهنگیان برگزار می‌شد؛ از خانه خارج شده بود، به دست نیروهای امنیتی بازداشت شد. این فعال صنفی بعدتر با تودیع وثیقه یک میلیارد و پانصد هزارتومانی تا زمان برگزاری دادگاه، به‌صورت موقت آزاد شد.

خانم رجبی، مهر سال گذشته هم به‌دلیل انتشار پیام‌هایی ویدیویی در حمایت از اعتراضات سراسری ۱۴۰۱، از محل کار خود اخراج شده بود.

در یادداشتی که خانم رجبی نوشته و متن کامل آن در کانال تلگرامی شورای هماهنگی تشکل‌های صنفی معلمان منتشر شده، آمده است که او در تاریخ ۲۲اردیبهشت‌ سال جاری از وجود این پرونده مطلع شده است. براساس یادداشت خانم رجبی، «این پرونده درحالی به مرحله تجدید نظر رسیده است که هیچ ابلاغ یا احضاریه‌ای برای اطلاع از چرایی تشکیل آن به دست خانم رجبی نرسیده است.»

این کنش‌گر صنفی در بخشی از یادداشت خود نوشته بود: «در قسمت اطلاع ‌رسانی پرونده، شماره پرونده را وارد می‌کنم و متوجه می‌شوم، پرونده‌ای جدید با اتهام "حضور زنان در معابر و انظار عمومی بدون حجاب شرعی"، که از آن آگاه نبودم، در تاریخ ۲۳اردیبهشت، هم‌زمان با دورانی که در بازداشت به‌سر می‌بردم! تشکیل شده است؛ و اما چرا در دادگاه شهرستان تایباد!!!»

او در ادامه این یادداشت نوشته بود: «این بی‌شک یک پرونده‌سازی است. چراکه آخرین باری که او در تایباد حضور داشته، در مرداد ۱۴۰۱ بوده است. تاریخی پیش از اینکه او هیچ کنش اعتراضی در جنبش «زن، زندگی، آزادی» داشته باشد.

خانم رجبی در بخش دیگری از این یادداشت تایید کرده بود در جریان اطلاع درباره محتوای این پرونده، توسط فردی ناشناس که مدعی بوده «از جزییات پرونده اطلاع دارد» به «حذف فیزیکی» تهدید شده است: «گفت سکوت کن و گرنه این‌ بار حذف خواهی شد و آب از آب نخواهد جنبید. عزیزترین چیزت چیست؟ قطعا جانت. گرفته خواهد شد.»

عاتکه رجبی، که پیش‌تر در جریان تجمع سراسری ۱۹اردیبهشت۱۴۰۲ معلمان در مشهد بازداشت شده بود، پس از آزادی از زندان، با انتشار گزارشی مفصل در حساب کاربری توییتر خود، از برخوردهای خشونت‌بار بازجویان و نیروهای پلیس با خود در دوران بازداشت خبر داد.

او در این گزارش هفت صفحه‌ای؛ از توهین‌های بازجویان، به ظاهر خود آغاز کرده و نوشته بود: «بازجو مرا دهان گشاد خطاب کرد. به من گفت: "تو گمراه شده‌ای". بازجو مدعی بود که در طرف درست و حقیقت ایستاده است. رو به او گفتم این گمراه را بیش از این در تاریکی نگه ندارید، چشم‌بند از چشمانم بردارید تا حق و حقیقتی که شما هستید را با چشمانم ببینم.»

خانم رجبی که از نخستین فعالان صنفی همراه با جنبش «زن، زندگی، آزادی» محسوب می‌شود، در ادامه نوشته بود: «در هنگام بازداشت توسط پلیس امنیت، مورد "ضرب‌وشتم" قرار گرفتم. به‌طوری که تا چند روز پس از آزادی، آثار کبودی و زخم بر بدنم باقی مانده بود و پهلوی راستم، به‌شدت درد می‌کرد.»

او اضافه کرده است پلیس که باید حافظ جان و مال مردم باشد، «خود» به «جان» او آسیب رساند و در پلیس امنیت، با او همچون «تبهکاری که سال‌ها تحت تعقیب بوده» برخورد شده است.

عاتکه رجبی که در اعتراض به اخراج یکی از همکاران خود دست به اعتصاب زده و از حضور در کلاس درس امتناع کرده بود، به‌همین دلیل نیز از آموزش‌و‌پرورش اخراج شده است، نوشته بود: «بازجویان به او گفته‌اند چون اخراج شده، دیگر حق ندارد درباره معلم‌ها و دانش‌آموزان مطلبی بنویسد.»

خانم رجبی در گزارشی که از برخوردها با او در دوران بازداشت و پیش از آزادی با وثیقه بیش از یک‌ میلیارد تومانی نوشته بود، به صراحت اعلام کرد: «بازجویان به من گفته بودند که دفعه دیگر، جور دیگری با او برخورد خواهد شد، او را «دیوانه» خواهند خواند و «چهار ماه در تیمارستان» بستری خواهد شد.»

او درباره رفتار بازجویان نوشته بود: «بازجویان در مقاطعی از بازجویی، در اتاق را باز می‌گذاشتند تا صدای بازجویی از دیگران، از جمله خواهرش را بشنود. سپس به او می‌گفتند: «خواهرت هم قاطی پرونده‌ات شده و نمی‌دانی در خانه‌تان چه خبر است.»

عاتکه رجبی در بخش دیگری از این گزارش، به نامه‌ای که «آرتین رحمانی»، یکی از نوجوانان جان‌باخته در اعتراضات خطاب به مادرش نوشته بود، اشاره کرده و او را «آموزگار» خود خوانده و ادامه داده است: «می‌دانستم بازداشتم، پدر و مادرم را شکسته و شکسته‌تر خواهد کرد. اما به یاد نامه آرتین رحمانی افتادم که نوشته بود: شرمنده‌ام مادر، در راهی قدم گذاشته‌ام که ممکن است جوانی‌ام را نبینی.»

او در بخش دیگری از این گزارش نوشته بود: «به‌اتهام تبلیغ علیه نظام، اجتماع و تبانی و دعوت مردم به فشاد از طریق انتشار ویدیوهای بدون حجاب، به دادسرا برده شده و مورد تفهیم اتهام قرار گرفتم. ماموران در دادسرای مشهد، به سمت مادرم اسلحه گرفته‌اند و به آن‌ها اطلاعات دروغی درباره وضعیت سلامت فرزندشان داده‌اند که موجب آزار‌ و ‌اذیت آن‌ها شده است.»

فشارهای امنیتی بر فعالان صنفی معلمان در طول دو سال گذشته و به‌ویژه در پی اعتراض‌ به رخداد مسمومیت‌های مشکوک در مدارس عمدتا دخترانه ایران، تشدید شده است. بسیاری از معلمان معترض احکام اخراج یا بازنشستگی اجباری را از آموزش‌و‌پرورش محل خدمت خود دریافت کرده‌اند. تعداد دیگری از معلمان هم بازداشت شده‌اند. جمع دیگری نیز برای تحمل احکام‌ حبس از پیش صادر شده، به زندان‌ها منتقل شده‌اند.