پیش‌بینی تشکیل «وزارتخانه مهاجرت» در سایه بی‌ سابقه‌ترین موج مهاجرت از ایران

بهرام صلواتی، مدیر رصدخانه مهاجرت با هشدار درباره سرعت خروج شهروندان از ایران گفته کشور در حال تجربه یکی از بی‌سابقه‌ترین موج‌های مهاجرتی است.

بر اساس گزارش تجارت نیوز، صلواتی در نشست «آینده‌اندیشی درباره مهاجرت نخبگان ایران» که هفته گذشته برگزار شد گفت پیش‌بینی می‌شود ایران در آینده نزدیک به دنبال ایجاد «وزارتخانه مهاجرت» باشد. 

صلواتی تاکید کرد موضوع مهاجرت با سرعت تمام در حال گسترده شدن است و سرعت خروج از ایران حتی از سرعت کرونا هم بیشتر است.

او در ادامه موضوع مهاجرت از ایران را «ابرچالش نیروی انسانی» نامید و گفت: «با پدیده بسیار سهمگینی روبه‌رو هستیم و اثر آن را سال بعد خواهیم دید. مهم‌ترین سرمایه این کشور بی‌صاحب مانده است.»

این تحلیلگر ارشد حوزه مهاجرت توضیح داد: «ما جزو معدود کشورهای مهاجرپذیر و مهاجرفرست دنیا هستیم که دنیا را آب برده و ما را خواب برده است. تازه متوجه شدیم که چه اتفاقی افتاده است»

آقای صلواتی همچنین از سقوط جایگاه ایران در حوزه رقابت‌پذیری برای استعدادها در بازه‌ای یک ساله خبر داد و افزود که ایران با رتبه ۱۱۶ در میان ۱۳۴ کشور در سال ۲۰۲۳ میلادی نسبت به سال ۲۰۲۲ میلادی چهار پله سقوط کرده است.

مدیر رصدخانه مهاجرت ایران در ادامه گفت: «پیش‌بینی می‌شود ایران در آینده نزدیک به دنبال ایجاد «وزارتخانه مهاجرت» باشد. کشور هنوز زمان و امکان «فرصت‌سازی از مهاجرت» را به طور کامل از دست نداده است، ولی زمان بسیار تنگ و محدود است.»

مقصود فراستخواه، جامعه‌شناس نیز در این نشست درباره تعداد مهاجران از ایران گفت: «برآوردهای مختلفی درباره تعداد مهاجران ایرانی شده است؛ از چهار و پنج میلیون نفر گرفته تا ۱۲ میلیون نفر هم محاسبه کرده‌اند. اما در کمترین مقدار یعنی پنج میلیون نفر هم، این مهاجران سرمایه فکری، انسانی، فرهنگی و نمادین ما هستند. بخش مهمی از جمعیت سرزمین ایران هستند. بالاترین کیفیت در میان مهاجران دنیا را دارند. تحصیلات و مهارت بالا دارند. این مهاجران ایرانی مشارکت اقتصادی تقریبا معادل اهالی آن کشورها دارند.»

این جامعه شناس با تفکیک قایل شدن بین بین مهاجرت آشکار و پنهان افزود: «مهاجرت آشکار همان دور از وطن شدن‌ها و مهاجرت به کشورهای دیگر است. مهاجرت پنهان همان غربت در وطن است. هر ایرانی در سرزمین خود، حق سکونت و حیات فعال دارد، اما مخدودش می‌شود. با تنش‌های داخلی و خارجی مهاجرت نخبگان شکل می‌گیرد و درصد این مهاجران هم بیشتر می‌شود.»

در آذرماه امسال نیز رسول صادقی، عضو هیأت علمی گروه جمعیت‌شناسی دانشگاه تهران با هشدار درباره هدر رفت منابع انسانی ایران گفته بود جریان مهاجرت به مناطق روستایی کشور هم نفوذ کرده و در استان ایلام روستایی را داریم که ۱۱۵ نفر از جوانان آن به استرالیا رفته‌اند.

روزنامه دنیای اقتصاد نیز در ۱۸ آذر در گزارشی از افزایش آمار مهاجرت زنان از ایران خبر داده و نوشته بود: «در سال ۲۰۲۱ بالغ بر ۵۲ درصد اقامت‌های دائم صادر شده برای ایرانیان در کانادا، ۴۵ درصد در فنلاند و ۴۹ درصد در استرالیا مربوط به زنان بوده است.»