شایا گلدوست
من، «شایا گلدوست»، زن ترنس و کنشگر جامعه رنگینکمانی، هر هفته دوشنبه در اینستاگرام «ایران‌وایر»، با یکی از اعضای جامعه رنگینکمانی درباره مسائل و مشکلات مربوط به این قشر گفت‌وگو می‌کنم. مهمانان این برنامه «ارغوان شمس‌آرا»، روزنامه‌نگار و بنیان‌گذار سازمان «کوییرهای ایرانی سیمرغ»، «فرمهر امیردوست»، پژوهشگر ادیان و از اعضای سازمان کوییرهای ایرانی سیمرغ در مونترال و «مهسا تاج»، فعال در حوزه ال‌جی‌بی‌تی‌کیو‌پلاس هستند و درباره ماه افتخار و برنامه‌های رنگین‌کمانی‌هایی ایرانی برای برگزاری رژه‌های افتخار صحبت می‌کنیم.
***
ماه ژوئن، ماه افتخار رنگین‌کمانی‌ها است. در این ماه در اکثر نقاط دنیا جامعه رنگینکمانی، کنشگران و فعالان حوزه جنسی و جنسیتی و برابری‌خواهان و حامیان آن‌ها، جشن‌ها، مراسم، رژه‌ها و فستیوال‌‌های افتخار متعددی را برگزار می‌کنند.
در سال ۱۹۶۹، جامعه رنگینکمانی آمریکا بسیار تحت فشار نیروهای امنیتی قرار داشت. آن زمان، رابطه جنسی رضایتمندانه بین مردان یا بین زنان در همه ایالت‌های آمریکا جز ایلینوی، غیرقانونی بود. افراد هم‌جنس‌گرا نمی‌توانستند در دولت آمریکا یا ارتش استخدام شوند و افرادی که علنی اعلام می‌کردند هم‌جنس‌گرا هستند، اجازه کسب‌و‌کار در بسیاری از مشاغل ازجمله حقوق و پزشکی را دریافت نمی‌کردند.
قوانین محلی فروش مشروبات الکلی در نیویورک به این صورت بود که دادن مشروب به گی‌ها و لزبین‌ها می‌توانست باعث بسته شدن فروشگاه یا میکده شود، با این توضیح که عامل «بی‌نظمی» است. رقصیدن با یک هم‌جنس هم می‌توانست از دسته جرایم مرتبط با «فحشا» تفسیر شود.
متاسفانه گی‌بارها مورد حمله و خشونت پلیس و نیروهای امنیتی قرار می‌گرفتند و امنیت آن‌ها را به‌خطر می‌انداختند. یکی از معروف‌ترین این بارها، باری به نام «استون وال»، در دهکده «گرینویچ» نیویورک بود که سه حمله پیاپی در یک زمان کوتاه توسط پلیس و نیروهای امنیتی باعث شد تا اعضای جامعه رنگینکمانی و حامیان‌شان، به این حملات اعتراض کنند و این اعتراضات به‌سرعت تبدیل به یک جنبشی علیه این خشونت‌ها و تبعیض‌ها شد.
روز ۲۸ژوئن۱۹۶۹، حدود شش مامور پلیس وارد میکده استون وال شدند و نزدیک به ۲۰۰ مشتری ازجمله افراد هم‌جنس‌گرا، ترنسجندر، درگ کویین‌ها و افراد دیگر را از میکده بیرون کردند و به خیابان فرستادند. دقایقی بعد، جمعیت برای تلافی به سوی پلیس‌ها هجوم بردند و آن‌ها هم برای امنیت خود، به داخل میکده عقب‌نشینی کردند.
ابتدا به سمت پلیس سکه پرتاب می‌شد، اما به تدریج قطعه‌های پرتاب شده بزرگ و بزرگتر شد و کار به بطری شیشه‌ای و آجر کشید. جنبش حقوق هم‌جنس‌گرایان در آن شب شروع نشد، اما با اتفاقات ساعات و روزهای بعد از پرتاب اولین سکه، قدرت گرفت.
استون وال، به‌سرعت تبدیل به نماد مقاومت برای حق زندگی برابر جامعه رنگینکمانی شد و الهام‌بخش جنبش‌های مشابه در سرتا‌سر دنیا.
در ۲۷جون۱۹۷۰، اولین رژه افتخار در لس‌آنجلس، شیکاگو و نیویورک برای یادبود استون‌وال برگزار و این موضوع دلیلی شد که این تاریخ و این ماه را، به‌عنوان ماه افتخار برای جامعه رنگینکمانی جشن بگیرند و این رژه‌ها نمادی باشد برای اعلام همبستگی و ادامه راه مبارزاتی که از گذشته تا به امروز ادامه داشته‌اند.
در‌حالی‌که سرکوب افراد رنگینکمانی در برخی از جوامع همچنان ادامه دارد، راهپیمایی افتخار به‌عنوان یک جنبش سیاسی، تلاش خود را برای برابری‌جویی و رفتار عادلانه با این جامعه در سراسر جهان ادامه می‌دهد.
سازمان کوییرهای ایرانی سیمرغ که مقدمات تشکیل آن هم‌زمان با اعتراضات سراسری ۱۴۰۱ آغاز شد، امسال نیز همچون سال گذشته، در تلاش است تا با همکاری دیگر سازمان‌ها و گروه‌های فعال رنگینکمانی، رژه افتخار رنگین‌کمانی‌های ایرانی و فارسی‌زبان را برگزار کند.
رژه افتخار از آن جهت برای جامعه رنگینکمانی ایرانی دارای اهمیت است که اعضای این جامعه، روزانه برای حق حیات خود در حال مبارزه هستند. آن‌ها بیشترین خشونت‌ها و تبعیض‌ها را از خانواده، در جامعه و از سوی قانون متحمل می‌شوند.
ارغوان شمس‌آرا، بنیان‌گذار سازمان کوییرهای ایرانی سیمرغ، درباره رژه افتخار رنگین‌کمانی‌های فارسی‌زبان بیشتر توضیح می‌دهد: «این جشن‌هایی که امروزه برگزار می‌شود، در واقع جشن پیروزی بر تبعیض است. در واقع فرهنگ جامعه کوییر با هنر، موسیقی و شادی همراه است و همواره تلاش می‌کند تا این خصوصیات را در تمام عرصه‌های حضور خود وارد کند. از این رو، رژه‌های افتخار که همیشه ماهیت مبارزه علیه خشونت و تبعیض داشته است نیز، با شادی و موسیقی و رنگ درآمیخته است.
متاسفانه اما آنچه در ایران علیه جامعه رنگینکمانی اتفاق می‌افتد، پدیده‌ای قرون وسطایی است. به همین منظور ماه افتخار و رژه‌های افتخار برای جامعه کوییر ایرانی و فارسی‌زبان، همچنان شکلی از مبارزه است. با‌این‌حال آنچه را که ما می‌توانیم جشن بگیریم، موفقیت‌مان در عرصه‌های اجتماعی و فرهنگی است؛ تعصبات اجتماعی و فرهنگی که یکی از بزرگترین مشکلات جامعه کوییر ایرانی در فضای داخل کشور و خارج از کشور است که خوشبختانه در سال‌های اخیر توانسته‌ایم تا حد زیادی آن را تغییر داده و بهبود ببخشیم، هرچند حاکمیت و قانون همچنان به نفرت‌‌پراکنی و ستیز ادامه می‌دهد.»
شمس‌آرا به این نکته اشاره می‌کند که در سال‌های اخیر باوجود حاکمیت جمهوری اسلامی، شاهد فروریختن لایه‌های مردسالاری و جنسیت‌زدگی در جامعه ایران هستیم، رویه‌ای که شدت بیشتری به خود گرفته و جامعه امروز آگاه‌تر است، این همان چیزی است که باید برای آن جشن بگیریم.
به‌عنوان مثال در رژه افتخار سال گذشته در تورنتو، بسیاری از افرادی که ما را همراهی می‌کردند، از جامعه غیر‌کوییر بودند که برای همبستگی همراه شده بودند؛ حلقه ارتباطی که با جامعه غیر‌کوییر ایرانی برقرار شده است و عرصه را برای حضور سیاسی و اجتماعی ما نیز بازتر می‌کند.
فرمهر امیردوست اما معتقد است که برگزاری این رژه‌های افتخار و تداوم گرامی داشت ماه افتخار، برای این است که تلاش‌ها و مبارزاتی که از گذشته برای احقاق حقوق جامعه رنگینکمانی انجام شده است، فراموش نشود. او ادامه می‌دهد: «از طرفی دیگر نیاز است که ما به زبان مشترکی برسیم و نمادهای مشترکی را استفاده کنیم و برگزاری این رژه‌های افتخار و پرچم‌ها و نمادهای رنگینکمانی باعث می‌شود که این همدلی و شهامت به اعضای دیگر‌جامعه رنگینکمانی نیز منتقل شده و آن‌ها را تشویق کند تا برون‌آیی کنند و نقش و حضور موثری در گروهی که متعلق به آن هستند، داشته باشند.»
او با اشاره به برگزاری رژه افتخار رنگین‌کمانی‌های ایرانی در مونترال کانادا در سال گذشته هم‌زمان با خیزش مردمی در ایران می‌گوید: «مبارزه می‌تواند اشکال مختلفی داشته باشد، گاهی شادی نیز می‌تواند شکلی از مبارزه باشد، مانند جامعه کوییر که همیشه بخشی از مبارزات آن با موسیقی و رنگ و شادی همراه است. مانند آنچه مردم در داخل ایران در مبارزه علیه حاکمیت انجام می‌دهند.»
امسال نیز رژه افتخار رنگین‌کمانی‌های فارسی‌زبان به همت سازمان کوییرهای ایرانی سیمرغ، در شهرهای مختلف کانادا و همچنین در اروپا و آمریکا با همکاری دیگر فعالان و سازمان‌های ایرانی برگزار می‌شود.
برنامه‌های ویژه ماه افتخار در تورنتو، از چند روز پیش از روز رژه افتخار آغاز و به گفته ارغوان شمس‌آرا، امسال بچه‌های ایرانی در غرفه‌ای در خیابان معروف «چرچ» در مرکز شهر تورنتو مستقر خواهند بود و با اجرای برنامه‌های ویژه، صدای جامعه رنگینکمانی ایرانی را بلندتر از پیش منعکس خواهند کرد.
مهسا تاج نیز با همکاری سازمان کوییرهای ایرانی سیمرغ، خبر از برگزاری رژه افتخار در اتاوا را می‌دهد. به گفته مهسا تاج، امسال هم مثل سال‌های گذشته در رژه افتخار اتاوا در ماه آگوست حتما شرکت می‌کنیم و تلاش می‌کنیم تا جایی که می‌توانیم، در مبارزات جامعه کوییر ایرانی شریک باشیم.
او تاکید می‌کند: «همه تلاش ما این است که صدای بچه‌های داخل ایران باشیم. سال گذشته ما پیام‌ها و حرف‌ها و تصویر بچه‌های ایرانی را تا جایی که می‌توانستیم بر روی پوسترها نمایش دادیم و امسال هم تلاش می‌کنیم که این حرکت را ادامه دهیم. بسیار مهم است که ما فعالان و اعضای جامعه کوییر، صدای افرادی باشیم که در داخل ایران به‌دلیل گرایش جنسی و هویت جنسیتی خود خشونت و تبعیض را تجربه می‌کنند و حتی جان خود را از دست می‌دهند.»
مطلب مرتبط:
لغت‌نامه مختصر اصطلاحات حوزه جنس و جنسیت
راهنمای گزارش‌نویسی و پرداخت به اخبار رنگین‌کمانی‌ها
راهنمای حفظ حریم جنسی و جنسیتی رنگین‌کمانی‌ها در مراجعه به پزشک
از بخش پاسخگویی دیدن کنید
در این بخش ایران وایر می‌توانید با مسوولان تماس بگیرید و کارزار خود را برای مشکلات مختلف راه‌اندازی کنید
ثبت نظر