شایا گلدوست
«از بچگی در علایق و سلایق‌ام احساس تفاوت می‌کردم، باوجودی که به‌عنوان یک پسر به دنیا آمده بودم و همه مرا پسر می‌دانستند، ولی به‌عنوان یک زن ترنس همیشه سعی می‌کردم دخترانه‌تر باشم؛ انگار روحم با این موضوع عجین بود. مشکلات بیشتر اما از آنجایی شروع شد که هرچه تلاش می‌کنی تا در جامعه ایران زندگی کنی، نمی‌شود. می‌خواهی خودت باشی، درس بخوانی، کار کنی، مثل شهروندان عادی، مثل افراد دیگر، اما امکان‌پذیر نیست و عرصه آنقدر تنگ می‌شود و همیشه یک جای کار می‌لنگد، که خسته از قضاوت‌ها و همه مشکلات، ترک خانه و وطن می‌کنی، تا شاید جایی دیگر، زندگی بهتری در انتظارت باشد.»
این‌ها بخشی از صحبت‌های «سونیا» است، زن ترنس پناهنده در ترکیه که سال‌ها در انتظار رسیدن به کشوری امن و آرام به سر می‌برد، جایی برای یک زندگی عادی، دور از درد و رنج‌هایی که تجربه می‌کند.
***
«آمدن به ترکیه هم آسان نبود. سال‌های اول دلهره و اضطراب مصاحبه، پذیرش به‌عنوان یک پناهجو، انتظار کشور سوم و اینکه این انتظار کی به پایان می‌رسد. پرونده‌ام را به کشور آمریکا فرستادند، اما با شروع دوره ریاست‌‌جمهوری ترامپ، راه رفتن به آمریکا بسته شد. منتظر ماندم تا پیشنهاد کشور کانادا را دریافت کردم، اما آن هم یک وعده توخالی بود. استرالیا هم نشد.»
سونیا سال ۲۰۱۶ میلادی از ایران خارج شد و برای ثبت درخواست پناهندگی خود به ترکیه رفت. می‌گوید که هیچ ایده‌ای از پناهندگی و پروسه آن نداشتم، تنها زندگی بود که مرا مجبور می‌کرد از ایران بروم و اولین جایی که به ذهنم رسید و امکان رفتن به آنجا وجود داشت، ترکیه بود. او ادامه می‌دهد: «رابطه عاشقانه و زندگی با فردی که دوستش دارم باعث شد تا روال عادی و کند پرونده‌ام عقب‌تر بیفتد، به این دلیل که برای همراه شدن با مرد زندگی‌ام، مجبور بودیم که دوباره از نو پروسه اسکان مجدد را طی کنیم. انگار من به‌عنوان یک زن ترنس حتی حق ندارم که عاشق باشم.»
شرایط پناهجویان و پناهندگان در ترکیه در سال‌های اخیر بسیار بحرانی شده است. مشکلات معیشتی، یکی از بزرگترین معضلاتی است که شهروندان ترکیه نیز با آن دست در گریبانند. در این میان، پناهجویان و پناهندگان بیشتر از دیگران در معرض آسیب قرار دارند. بسیاری از این افراد سال‌ها است که در انتظار رسیدن به کشوری امن و آرام بوده، اما به‌دلیل بر هم ریختگی اوضاع جهان و تغییر سیاست‌های کشورهای پناهنده‌پذیر، همچنان سرنوشت‌شان نامشخص است. نداشتن اجازه کار و نبود شغل کافی حتی برای شهروندان تُرک، پناهجویان و پناهندگان را تحت فشار بیشتری قرار می‌دهد. افزایش اجاره‌بها در چند سال اخیر غیرقابل تصور است و بسیاری از پناهجویان و پناهندگان، با معضل تهیه مسکن روبه‌رو هستند.
سونیا نه‌تنها از نظر روحی و آسیب‌های فشار روانی ناشی از سال‌ها زندگی در ترکیه در شرایط خوبی نیست، بلکه بیماری‌های جسمی نیز گذر روزهای سخت پناهندگی را برای او دشوارتر کرده است.
بیماری آب‌مروارید و انحنای ستون فقرات، زندگی را برای او بیش از آنچه تصور می‌شود، سخت کرده است. چند سالی است که بیمه‌های درمانی برای پناهندگان ایرانی قطع شده و تنها درصورتی حق استفاده از امکانات پزشکی تحت پوشش بیمه را دارند، که بیماری خاصی داشته باشند.
سونیا می‌گوید: «با اینکه شرایط جسمی‌ام به‌دلیل بیماری خوب نیست، با‌وجود تلاش‌های فراوانی که کردم، اما راه به جایی نبردم. در نبود بیمه درمانی قادر به پرداخت هزینه‌های پزشکی و حتی هورمون‌تراپی‌ام نیستم و هرچه از سازمان‌های مختلف درخواست کمک کردم، کمکی دریافت نکرده‌ام.»
او‌ادامه می‌دهد: «کاش این‌ها تنها مشکلات زندگی در ترکیه بودند. به‌عنوان یک زن ترنس گاهی حق زندگی زیر یک سقف امن را نیز نداری. اکثر صاحب خانه‌ها به افراد ترنس و رنگین‌کمانی خانه اجاره نمی‌دهند، نمی‌توانی کار پیدا کنی و با کمک هزینه اندکی که از سازمان ملل دریافت می‌کنم، با تورم بالای ترکیه، عملا زندگی غیر ممکن است. احساس می‌کنم حق من نیست که با این شرایط ۹ سال در ترکیه بلاتکلیف بمانم. سازمان ملل هم علنا هیچ کاری انجام نمی‌دهد و تنها می‌گوید متاسفم.»
از سپتامبر سال ۲۰۱۸ که روند رسیدگی به پرونده پناهجویان به دست اداره مهاجرت ترکیه افتاده، این شرایط نابسامان‌تر و بحرانی‌تر شده است.
با اینکه در قانون اساسی کشور ترکیه روابط جنسی میان افراد هم‌جنس جرم‌‌انگاری نشده است، اما جامعه سنتی و مذهبی ترکیه در بسیاری از موارد، حاضر به پذیرش اعضای جامعه رنگین‌کمانی نیست.
با‌وجود تمامی تلاش‌های اعضای این جامعه و فعالین و کنشگران حقوق‌بشر در سال‌های اخیر، رویکرد دولت اسلامگرای حاکم و نفرت‌پراکنی‌های مقامات حکومتی، به این شرایط نا‌امن برای جامعه رنگین‌کمانی دامن می‌زند. از این‌رو نه‌تنها شرایط برای رنگین‌کمانی‌های تُرک، بلکه برای پناهجویان و پناهندگان رنگین‌کمانی کشورهای همسایه مانند ایران و افغانستان نیز، بحرانی و نا‌ایمن شده است.
«ترنس» یا ترنس‌جندر، یک واژه چتری است و در واقع به شخصی گفته می‌شود که هویت جنسیتی خود را مغایر با جنسیتی که در بدو تولد بر‌اساس ظاهر اندام جنسی به او نسبت داده شده است، تعریف می‌کند.
به زبانه ساده‌تر، «زن ترنس» به شخصی گفته می‌شود که با جسم و اندام جنسی منتسب به مردانه متولد شده است و جنسیت مردانه به او نسبت داده می‌شود، در‌صورتی‌که او خودش را یک زن می‌داند و هویت جنسیتی خویش را زنانه تعریف می‌کند.
«مرد ترنس» به شخصی گفته می‌شود که با جسم و اندام جنسی منتسب به زنانه به دنیا آمده و جنسیت زنانه به او نسبت داده می‌شود، در‌حالی‌که او هویت جنسیتی خود را مردانه تعریف می‌کند و خویش را یک مرد می‌داند.
البته ترنس‌ها می‌توانند هویت جنسیتی «غیردوگانه» یا «نان‌باینری» نیز داشته باشند و باوجودی که جنسیت نسبت داده شده به خود را نمی‌پذیرند، اما خودشان را متعلق به هیچ‌کدام از دو قالب زنانه و مردانه ندانند.
مطلب مرتبط:
لغت‌نامه مختصر اصطلاحات حوزه جنس و جنسیت
راهنمای گزارش‌نویسی و پرداخت به اخبار رنگین‌کمانی‌ها
راهنمای حفظ حریم جنسی و جنسیتی رنگین‌کمانی‌ها در مراجعه به پزشک
از بخش پاسخگویی دیدن کنید
در این بخش ایران وایر می‌توانید با مسوولان تماس بگیرید و کارزار خود را برای مشکلات مختلف راه‌اندازی کنید
با ایران‌وایر همکاری کنید
ویدیوها و مطالب خود را برای ما بفرستید
ثبت نظر