مرور یک روز، روزنامه های ۱۲ بهمن ۵۷

تماشا در ویمیو

«چه احساسی دارید از برگشت به ایران؟»

«هیچ»

این دیالوگ مشهور را بارها شنیده ایم، بریده ای از گفت و گوی یک خبرنگار و آیت الله خمینی، رهبر انقلاب ۵۷. اما این تنها روایت روزنامه نگارانه از ۱۲ بهمن ۵۷ نیست، رسانه های ایران هم روایت های خاص خودشان را دارند. تیتر روزنامه  کیهان روز 12 بهمن 1357 اما از گریه «امام» در هنگام ورود به ایران می نویسد:« امام در هنگام ورود گریه می کرد!» عکس روی  جلد تصویر آیت الله است در حال پیاده شدن . قدم گذاشته بر روی پله های هواپیما در قابی که برخی از همراهانش را هم نشان می دهد. 

صفحه اول روزنامه کیهان پر است از عناوینی که نشان از استقبال مردم ایران از آیت الله دارد. عباراتی همچون «بزرگترین استقبال تاریخ برگزار شد»  صحبت از صف 33 کیلومتری  از استقبال کندگان است. این میان نیم نگاهی هم هست به مبارزات آنچه از حکومت پهلوی باقی مانده با مردم مشتاق که «تلویزیون ها را شکستند و به خیابانها ریختند» چرا؟ «در اعتراض به توقف پخش زنده سخنرانی امام» که می گفتند کار «بختیار» است.

روزنامه اطلاعات هم وضعیتی مشابه دارد. با فونت درشت در سر تیتر روزنامه خبر داده که «امام آمد» و گزارشی منتشر کرده است از آخرین پیام آیت الله در پاریس و اینکه در داخل هواپیما تا تهران چه گذشته است.

صفحات داخلی هر دو روزنامه پر است از گزارش هایی با محوریت آیت الله خمینی. از زندگی او پیش از تبعید تا مروری بر کارنامه مبارزاتی و فعالیت های او پس از تبعید. اطلاعات در مقاله ای با عنوان «مبارزات امام خمینی در خط سیر رهبری» بطور مفصل از نقطه اوج مبارزه آیت الله علیه حکومت پهلوی در سال 1341 آغاز می کند و با بولد کردن نکاتی که در بیانیه های وی مطرح شده آنها را خط مشی رهبری می نامد. آن انتها هم در صفحه ی آخر وقتی همه ی اخبار مربوط به استقبال و ورود به انتها رسیده است در کادری متن پیام دکتر شاپور بختیار نخست وزیر وقت منتشر شده است.

در روزنامه ی کیهان هم اوضاع بر همین قرار است. تیترهای صفحات داخلی همه درباره ی شور و اشتیاق مردم است.  در کادری در میانه ی صفحه ی اول از قول صادق قطب زاده سخنگوی آیت الله خمینی گفته شده:«رفراندوم به زودی برگزار خواهدشد و اعتصابات تا پیروزی کامل ادامه خواهد یافت» صادق قطب زاده در روزهای ابتدایی پیروزی انقلاب یکی از اعضای نزدیک به آیت الله خمینی بود که به مرور زمان به دلیل آنچه اعتراض وی به انحراف جمهوری اسلامی از مسیر خود بیان شد از مناصب رسمی عزل و در نهایت به اتهام تلاش برای کودتا علیه نظام جمهوری اسلامی محاکمه و اعدام شد.

اکنون 37 سال از آن روزها می گذرد. در سالگرد ورود آیت الله خمینی و انتشار روزنامه های 12 بهمن 1357 یکی از کاربران ایران وایر می نویسد:

«آخ که عجب روزی بود انگار زمین وزمان میگفتند نه اونزمون 30 سالم بود اول که تلویزیون سیاه وسفید اون روزا صحنه فرود هواپیما وامدن امامو نشون داد اولین بار بود که دوربین روی نعلین اقا زوم کرده بود وعده ای توی خونه مرحوم پسر عمو خندیدند ومنم ناراحت شدم کجاش خنده داره خب اینا کفش نمیپوشن ! بعد یهو تصویر پخش مستقیم قطع شد وگوینده با حالتی هراسان برنامه را بست وسرود شاهنشاهی پایان برنامه ! هیچی دیگه با ژیان راه افتادیم طرف بهش زهرا از فوزیه اونزمونا ترافیک نبود خیلی زود رسیدیم نزدیکیای بهشت زهرا دیگه بیش از اون نمیشد جلو رفت راهو بسته بودند وجمعیت دوطرف خیابون صف کشیده بودند گاها یه پیکان پر اخوند میرفت وخالی برمیگشت ! گاهی هم مینی بوسی پر مسافر از شیخ وملا در صف هرکی یه چیزی میگفت اما ته دلشو بیان نمیکرد هوا خاکستری بود وغم بار تکرار میکنم انگار زمین وزمان میگفت نه ! نکنید ! بعد 67 سال [سن]نمیدونم چی بگم یعنی حرفی برای گفتن ندارم خودمون میبینیم ! هرچی بود داستان نفت بود ونفت که ایکاش هیچوقت اونو زیر نمیداشتیم که هرچه میکشیم از دست این نفته خدا ریششو بخشکونه !»

---------------------

در این بلاگ قصد داریم روزهای پیش و پس از انقلاب ایران را از نگاه روزنامه‌های آن روزگار دنبال کنیم.

این بلاگ با کمک دانشگاه منچستر بروز می‌شود

برای دانلود نسخه پی دی اف روزنامه‌ها روی عکس هر روزنامه کلیک کنید.​