پس از مرگ «ابراهیم رئیسی»، «محمد مخبر» به عنوان رییس دولت انتخاب شده است؛ فردی که با وجود ۱۶ سال ریاست «ستاد اجرایی فرمان امام»، در فضای عمومی مطرح نبود و گاهی با «محمدرضا مخبر دزفولی»، دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی اشتباه گرفته میشد.
****
از «محمد فروزنده»، رییس بنیاد مستضعفان به عنوان فرد حامی محمد مخبر نام برده میشود که راه ورود او به سمتهای کلان را هموار و به تعبیری، هدایتش کرده است.
پس از مرگ ابراهیم رئیسی، مخبر طبق اصل ۱۳۱ «قانون اساسی»، در مقام مدیریت قوه مجریه قرار میگیرد و موظف است به همراهی روسای قوای مقننه و قضاییه ترتیبی دهد که ظرف حداکثر ۵۰ روز رییسجمهوری جدید انتخاب شود.
او پیش از انتخابات ۱۴۰۰، خود به عنوان یکی از گزینههای ریاست جمهوری مطرح بود اما عملکردش درباره موضوعاتی چون واکسن کرونا و همچنین عدم توان حضور در فضای عمومی و سخنرانی و مصاحبه باعث شد که برای این سمت چندان مطرح نباشد.
محمدمخبر؛ سمتهای میانی در خوزستان
محمد مخبر متولد دزفول است و سوابق جدی چندانی پیش از انقلاب ۱۳۵۷ نداشته است. او پس از انقلاب به عنوان مدیرعامل شرکت مخابرات خوزستان و سپس معاون استاندار منصوب شد.
معاونت استانداری خوزستان از جمله سوابق او در این استان بود. مخبر معاون بنياد مستضعفان و مديرعامل سازمان بازرگانی و حملونقل این بنیاد بود. در همین دوره از قرارداد «تُرک سل» با ایران جلوگیری و «ایرانسل» جایگزین آن شد.
در این میان در حالی که وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات از حضور تُرک سل در ایران دفاع میکرد، «حمیدرضا عارف»، فرزند «محمدرضا عارف»، معاون اول وقت رییسجمهوری واسطه حضور شرکت «امتیان» بود.
حمیدرضا عارف گفته که دولت «محمود احمدینژاد» در یک اقدام غیرقانونی، او را کنار گذاشته و بنیاد مستضعفان که شریک ترکسل بوده، شریک امتیان شده است.
مخبر نیز به عنوان معاون بنیاد مستضعفان موضوع همکاری شرکت امتیان با ایرانسل و راهاندازی خط دوم اپراتور «همراه اول» را پیگیری کرد.
پس از سالها مشخص شد که شرکت امتیان آفریقای جنوبی برای به دست آوردن این قرارداد به مقامات دو کشور رشوه داده است و مقامات ایران تقاضای تحویل ادوات نظامی شامل «پهپاد» و پشتیبانی آفریقای جنوبی از برنامه هستهای ایران را نیز داشتهاند.
در سال ۱۳۸۶ نیز نام محمد مخبر به عنوان رییس هیات مدیره «شركت مالی و اعتباری سينا» مطرح شد؛ شرکتی که زیر مجموعه بنیاد مستضعفان بود و «عبدالناصر همتی»، رقیب ابراهیم رئیسی در انتخابات ۱۴۰۰ مدیرعامل آن بود.
مخبر با وجود ریاست بر ستاد اجرایی فرمان امام، تا حدود ۱۰ سال بعد ریاست هیات مدیره «بانک سینا» را برعهده داشت.
او پیش از ریاست بر ستاد اجرایی فرمان امام، مدیرعامل بانک سینا شد و بر اساس برخی روایتها، روابطش با برخی از اعضای دفتر «علی خامنهای»، از جمله «اصغر حجازی»، معاون دفتر رهبر جمهوری اسلامی، در این دوره شکل گرفت.
مخبر در سال ۱۳۸۶ جانشین «محمدجواد ايروانی» در سمت رییس ستاد اجرایی فرمان امام شد.
او در جلسه معارفه خود بر سه اصل «اسلامی بودن»، «انقلابی بودن» و «منضبط بودن» تاكيد كرد و گفت: «ستاد بايد با اتكای به اين سه اصل، فقط برای خدا و خدمت به مردم در چارچوب فرامين مقام معظم رهبری حركت كند.»
یکی از اقداماتش در ریاست این ستاد، تشکیل بنیاد جدیدی به نام «برکت» با توجه به توصیههای خامنهای بود و هدف آن، فعالیت اقتصادی در مناطق محروم ذکر شده بود.
در سال ۱۳۸۹ تلاش برای انحصار در حوزه دارو از سوی بنیاد برکت رقم خورد. ستاد اجرایی فرمان امام پیش از این برخی شرکتهای دارویی مصادرهای را در اختیار داشت ولی از سال ۱۳۸۹ این بنیاد با راهاندازی «شرکت فناوریهای نوین دارویی تدبیر» و تلاش برای ایجاد یک شهرک صنعتی عظیم دارویی، گام تازهای را برای انحصار برداشت و در حال حاضر با در اختیار داشتن ۲۰ شرکت که همگی زیر نظر بنیاد دارویی برکت اداره میشوند، به هدف خود نزدیک شد.
سالها بعد اما موضوع رسوایی ساخت واکسن کرونا توسط این ستاد، فعالیتهای دارویی این شرکت را مطرح کرد.
در دوره مخبر ستاد اجرایی فرمان امام وارد حوزههای بسیاری چون ورزش نیز شد.
در دهه ۹۰ و با مطرح شدن نام بنیادها در فضای اقتصادی، نام محمد مخبر نیز در فضای عمومی مطرح شد و حتی پیش از انتخابات ۱۴۰۰، از او به عنوان یکی از گزینههای انتخابات نام برده میشد.
مخبر در برخی از حوزهها همکاری نزدیکی با دولت «حسن روحانی» داشت و «اکبر ترکان»، دبیر مناطق آزاد اروند گفته بود: «آقای مخبر سرمایهگذاری یک کارخانه فولاد سه هزار تنی را در منطقه آزاد اروند آغاز کرده است. آقای فروزنده نیز یک شرکت نورد را در اروند استارت زده است که اکنون ماشینآلات در حال نصب هستند و خرداد سال آینده به بهرهبرداری میرسد.»
در این میان برخی از مقامات منطقه نیز با او دیدار میکردند؛ از جمله سال ۱۳۹۴، وزیر خارجه عمان با او دیدار کرد.
در سالهای اخیر موضوع فساد پسران مخبر نیز مطرح شده است؛ از جمله موضوع بدهکاری ۸۵ میلیاردی «سجاد مخبر» به «بانک پاسارگاد».
با این حال، این بانک اعلام کرد: «آنچه در ارتباط با مبلغ ۸۵۰ میلیارد ریال در صورتهای مالی بانک پاسارگاد مشاهده شده، سهم افزایش سرمایه و یا در واقع، بدهی بانک پاسارگاد به شرکت نسیم سلامت پاسارگاد بوده که ابتدائا و بنا به قاعده تا زمان افزایش سرمایه در حساب بدهکاران ثبت میشود.»
در این اطلاعیه اعلام شده بود که «شرکت نسیم سلامت پاسارگاد» و سجاد مخبر به عنوان مجری ماموریت دارند هفتهزار تخت بیمارستانی در سطح کشور به منظور توسعه زیرساختهای سلامت احداث کنند.
در میان معاونان اول رییس جمهوری، تاکنون مخبر کمترین سابقه سیاسی را داشته و در فضای عمومی نیز کمتر از همه آنها سخنرانی و مصاحبه کرده است. نوع سخن گفتن مخبر و برخی از سخنانش نیز خبرساز شدهاند.
محمد مخبر در شهریور ۱۴۰۱ با حکم رهبر جمهوری اسلامی ایران به عضویت مجمع تشخیص مصلحت نظام درآمد. دی ماه همان سال عکسهایش منتشر شدند که در جلسه سران سه قوه شرکت کرده بود. هر چند که این اتفاق در دولت روحانی نیز رخ داده بود اما برخی انتشار تصاویر او در این جلسه را به عنوان پیامی ارزیابی کردند؛ از جمله «محمدرضا رضاییکوچی»، رییس کمیسیون عمران مجلس شورای اسلامی گفت پیام حضور مخبر در جلسه سران قوا این است که معاون اول رییسجمهوری، فرماندهی تیم اقتصادی دولت را برعهده دارد.
برخی نمایندگان نیز گفتند که نقش «محسن رضایی» به عنوان معاون اقتصادی کمرنگ شده است و بیشتر تصمیمات اقتصادی را مخبر میگیرد.
اینک با مرگ رییسی، دوره مخبر نیز پایان یافته است، چرا که هر یک از گزینههای ریاست جمهوری عملا نامزد خود را برای معاون اولی دارند و او شانسی ندارد. با این حال، او اهرمهای اقتصادی و سیاسی زیادی دارد که میتواند تا مدتی خود را در فضای سیاسی نگه دارد و در این ۵۰ روز، آنها را به کار خواهد گرفت.
با این حال ساعاتی پس از انتخاب مخبر به عنوان رییس دولت نیز برخی از افراد نزدیک به دولت نیز از او به عنوان نامزد انتخابات نام میبرند. مطرح شدن ریاست جمهوری او با این تحلیل است که ساختار دولت دست نخورده و با همین روند ادامه پیدا کند.
از بخش پاسخگویی دیدن کنید
در این بخش ایران وایر میتوانید با مسوولان تماس بگیرید و کارزار خود را برای مشکلات مختلف راهاندازی کنید
ثبت نظر