کاندیداهای انتخابات ریاست‌جمهوری طی روزهای اخیر در تکاپوی جلب آرا رای‌دهندگان، به ادعاهایی متوسل شدند که گاهی مرغ پخته خنده‌اش می‌گرفت. در این گزارش، به چند ادعا پرداخته شده که تنها یک ادعا نشانی از حقیقت داشت.
***
فقر غذایی در دولت رئیسی ریشه‌کن شد
«امیرحسین قاضی‌زاده هاشمی»، یکی از شش کاندیدای انتخابات ریاست‌جمهوری مدعی است: «فقر غذایی در دولت رئیسی ریشه‌کن شد و چیزی به اسم فقر غذایی نداریم.» او می‌گوید: «با طرح‌های حمایتی که ایجاد شد، همه ایرانیان ۱۹۰۰ تا ۲۱۰۰ کالری غذایی را دریافت می‌کنند.»
بررسی‌های «ایران‌وایر» نشان می‌دهد که این ادعا هیچ نسبتی با واقعیت ندارد. فقر غذایی نه‌تنها در دولت رئیسی کاهش نیافته، بلکه گزارش‌ها از افزایش آمار جمعیت زیر خط فقر حکایت دارد که می‌تواند نشان‌دهنده افزایش فقر غذایی باشد.
«مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی»، اردیبهشت۱۴۰۳ در گزارشی اعلام کرد که نیمی از جمعیت ایرانی‌ها، کمتر از حد استاندارد (۲۱۰۰ کالری در روز) مواد غذایی مصرف می‌کنند. روزنامه «دنیای اقتصاد» در گزارشی مستند به گزارش مرکز پژوهش‌های مجلس نوشت: «همه دهک‌ها از میزان کالری خود نسبت به سال۱۴۰۰ کم کردهاند. این کاهش کالری در دهک‌های متوسط شدیدتر بوده است. از نگاه گزارش مرکز پژوهش‌های مجلس، دو عامل در این روند نقش اصلی را ایفا کردهاند؛ نخست اینکه خانوارها به‌دلیل تورم بالای مواد غذایی و افزایش سایر هزینه‌ها نظیر مسکن، سعی کردهاند که مصرف غذایی خود را کاهش دهند. نکته دیگر اینکه خانوارها به‌دلیل چشم‌انداز نامطلوب اقتصاد، سعی کردهاند که از میزان کالای خوراکی خود بکاهند، تا بتوانند کالاهای بادوام بیشتری خریداری کنند.»
این گزارش با واکنش وزارت کار، تعاون و رفاه اجتماعی مواجه شد، ولی بررسی پاسخ این وزارتخانه نشان می‌دهد که آن‌ها منکر کاهش مصرف مواد غذایی توسط ایرانیان نیستند، بلکه آن را ناشی از تورم جهانی مواد غذایی می‌دانند. در پاسخ وزارت کار، تعاون و رفاه اجتماعی آمده: «کاهش میزان مصرف کالری به‌دلیل افزایش قیمت جهانی مواد غذایی موضوعی است که گریبانگیر سایر کشورها نیز هست.»
این وزارتخانه در ادامه گزارش عملکرد خود برای ارتقای امنیت غذایی و افزایش کالری مصرفی را ارائه کرده، ولی ادعا نکرده که همه ایرانیان ۲۱۰۰ کالری مواد غذایی را دریافت کردهاند.
در این گزارش آمده: «وزارت متبوع سه طرح اثربخش کالابرگ الکترونیک، برنامه ارتقای امنیت غذایی کودکان ۵ تا ۵۹ماهه، و مادران باردار و دارای فرزند شیرخوار/ زیر دو سال را در سال گذشته اجرا کرد. در طرح "یسنا" در راستای حمایت از مادران دارای فرزند شیرخوار، حدود ۲۲۷۰۴ مادر دارای فرزند زیر دو سال، تا سقف مبلغ ۴۰۰ هزار تومان بسته غذایی رایگان مشتمل بر ۱۶ قلم کالای اساسی در سه مرحله و در طرح ماده ۲۴ قانون حمایت از خانواده و جوانی جمعیت، یک میلیون مادر دارای کودک زیر دو سال در سه دهک اول درآمدی تا سقف مبلغ ۶۰۰ هزار تومان بسته غذایی و بهداشتی رایگان دریافت کردند. همچنین برای امنیت غذایی کودکان نیازمند حمایت زیر ۵سال، نیز حدود ۱۳۵هزار کودک در دهک‌های ۱ تا ۵، تا سقف یک‌میلیون تومان و دهک‌های ۶ و ۷ تا سقف ۶۰۰ هزار تومان بسته غذایی رایگان مشتمل بر ۱۶ قلم کالای اساسی دریافت کردند. در هریک از طرح‌های فوق، مشارکت گروه‌های هدف بالغ بر ۹۰ درصد بوده است.»
پیش‌تر، «فکت نامه» نیز در گزارشی به ادعای «صولت مرتضوی»، وزیر کار، تعاون و رفاه اجتماعی مبنی‌بر اینکه «بخش قابل توجهی از فقر مطلق ریشه‌کن شده»، نشان «شاخ‌دار» داده بود که موید خلاف واقع بودن ادعای ریشه‌کنی فقر غذایی است.
رشد اقتصادی در هشت سال دولت روحانی منفی یا صفر بود
«سعید جلیلی»، دیگر کاندیدای انتخابات ریاست‌جمهوری مدعی است: «رشد اقتصادی در هشت سال دولت روحانی منفی یا صفر بود.» این ادعا نیز خلاف واقع است. درست است که رشد اقتصادی ایران در دهه نود کمترین رشد اقتصادی پنج دهه اخیر (پس از انقلاب اسلامی) را تجربه کرده، ولی این‌گونه نبوده که در تمام سال های ۱۳۹۲ تا ۱۳۹۹ که دولت «حسن روحانی» زمام امور را در دست داشته، رشد اقتصادی منفی یا صفر بوده باشد.
حسن روحانی دولت را با رشد اقتصادی منفی ۳ در اختیار گرفت، ولی در چهار سال اول ریاست‌جمهوری، آن را به بالاترین حد خود در دهه‌های اخیر رساند، ولی مجدد با بازگشت تحریم‌ها و اعمال فشار حداکثری آمریکا، به رشد منفی اقتصادی بازگشت؛ اما در سال ۱۳۹۹، آن را با رشد ۳.۶ به «ابراهیم رئیسی» واگذار کرد.
رشد اقتصادی در هشت سال دولت حسن روحانی به ترتیب از سال ۱۳۹۲ تا ۱۳۹۹ به این شرح بوده است: -۰/۳، ۳/۲، ۱/۶- ، ۱۲/۵، ۳/۷، -۵/۴، -۶/۵ و ۳/۶.
صادرات دانش بنیان به پنج میلیارد دلار رسیده
«مهدی صفری»، مشاور سیاست خارجی سعید جلیلی، از کاندیداهای انتخابات ریاست‌جمهوری نیز مدعی است: «صادرات دانش بنیان ما به پنج میلیارد دلار رسیده و نسبت به سه سال گذشته، حدود ۱۰ برابر شده است.» این ادعا، هم نادرست و هم گمراه‌کننده است.
اول اینکه به گفته رییس سازمان توسعه همکاری‌های علمی و فناورانه بین‌المللی، حجم کل صادرات دانش‌بنیان ایران در سال ۱۴۰۲ حدود دو میلیارد دلار بوده، نه پنج میلیارد دلار. «امیرحسین میرآبادی»، رییس این سازمان در اردیبهشت۱۴۰۳ به خبرگزاری دولتی «ایرنا» گفته: «سال گذشته میزان صادرات دانش بنیان‌ها از مرز دو میلیارد دلار گذشت.»
دوم اینکه مقایسه میزان صادرات در سال ۱۴۰۲ با سال ۱۳۹۹ که به‌دلیل شیوع ویروس کرونا دنیا در تعطیلی و چرخه صادرات و واردات در کما بود، مقایسه‌ای گمراه کننده است. با‌این‌وجود به گفته «روح‌الله استیری»، مدیرکل دفتر توسعه کسب‌و‌کار بین‌الملل معاونت علمی ریاست‌جمهوری، میزان صادرات دانش بنیان ایران در سال ۱۳۹۹، حدود ۷۰۰ میلیون دلار بود که به‌دلیل شیوع ویروس کرونا به نسبت سال ۱۳۹۸، کاهش داشته است.
اگر این آمار دقیق باشد، نشان می‌دهد که افزایش صادرات دانش‌بنیان حدود سه برابر شده، نه ۱۰ برابر؛ ضمن اینکه افزایش صادرات شرکت‌های دانش‌بنیان نه محصول دولت رئیسی، بلکه نشانه به ثمر نشستن تلاش‌هایی است که از سال‌ها پیش شروع شده بود.
ایران روزانه ۱۲۰ و ترکیه روزانه ۲۰ میلیون لیتر بنزین مصرف می‌کنند
«مصطفی پورمحمدی»، یکی دیگر از شش کاندیدای انتخابات ریاست‌جمهوری نیز مدعی است: «ایران روزانه ۱۲۰ و ترکیه روزانه ۲۰ میلیون لیتر بنزین مصرف می‌کنند.» او می‌گوید: «روزانه ۱۲۰ میلیون لیتر بنزین مصرف می‌کنیم، در‌حالی‌که ترکیه که هم جمعیت ما است، در روز زیر ۲۰ میلیون لیتر مصرف دارد، پس ما خوب مصرف نمی‌کنیم و سوخت را هدر می‌دهیم، لذا می‌توانم در اینجا راه چاره‌ای را داشته که با کمک دستگاه مختلف انجام خواهیم داد.» بررسی‌ها نشان می‌دهد که این ادعا حقیقت دارد.
«جلیل سالاری»، مدیرعامل شرکت ملی پالایش و پخش فرآورده‌های نفتی، روز جمعه ۲۱اردیبهشت۱۴۰۳ گفته بود: «در کشور روزانه ۱۱۸ میلیون لیتر بنزین و ۲۱ میلیون متر مکعب مصرف سی‌ان‌جی است.» این درحالی‌ست که گزارش گلوبال اکونومی حاکی است که مصرف روزانه بنزین در ترکیه معادل ۶۳ هزار بشکه است که چیزی کمتر از ۲۰ میلیون لیتر در روز می شود.
روزنامه‌نگاران بازداشتی شاکی خصوصی دارند
«محمدباقر قالیباف»، دیگر کاندیدای انتخابات ریاست‌جمهوری نیز ادعا کرده بود که: «روزنامه‌نگارانی که بازداشت شدند، شاکی خصوصی دارند». این ادعا با واکنش متعدد خانواده روزنامه‌نگاران بازداشتی و سایر روزنامه‌نگارانی که با شکایت محمدباقر قالیباف، رییس مجلس و شهردار سابق تهران حکم زندان دریافت کرده بودند مواجه شد.
«عطاءاله حافظی»، همسر «صبا آذرپیک»، از روزنامه‌نگاران بازداشتی با انتشار اسناد بازداشت همسر خود ادعاهای قالیباف را رد و او را به دروغ‌گویی متهم کرد. او در شبکه اجتماعی «ایکس» نوشت: «ملت شریف ایران؛ ادعای #قالیباف درباره همسرم #صبا_آذرپیک مبنی‌بر اینکه "مدعی‌العموم شکایت کرده"، "شاکی‌ها همه خصوصی هستند"، "رفتن پرونده به دیوان عدالت اداری"، همگی #کذب_محض است و #قالیباف در مقام ریاست مجلس شورای اسلامی و نامزد ریاست جمهوری #دروغ می‌گوید.»
او با انتشار سند کیفرخواست صبا آذرپیک اثبات کرده که مجلس شورای اسلامی به ریاست محمدباقر قالیباف، شاکی او بوده است.
۳۰ درصد از بودجه عمومی را به آموزش و پرورش می‌دهم
برخی از کاندیداهای انتخابات ریاست‌جمهوری نیز با طرح وعده‌هایی خلاف قوانین بالادستی، مثل قانون برنامه هفتم توسعه، عملا تنها در پی جلب آرا هستند.
امیرحسین قاضی‌زاده هاشمی، یکی از کاندیداهای انتخابات ریاست‌جمهوری وعده داده: «۳۰ درصد از بودجه عمومی را به آموزشوپرورش می‌دهم.» این درحالی‌ست که او مدعی است دولت او در پی تحقق بخشیدن به برنامه‌های دولت ابراهیم رئیسی است و به‌عنوان تنها عضو کابینه ابراهیم رئیسی که در مقام نامزدی انتخابات ریاست‌جمهوری در میدان رقابت‌ها حضور دارد، مدعی دولت رئیسی است.
اما نگاهی به عملکرد دولت رئیسی در تخصیص بودجه وزارت آموزشوپرورش نشان می‌دهد که دولت رئیسی نه‌تنها بودجه این وزارتخانه را افزایش نداد، بلکه با کاهش بودجه آموزشوپرورش، اداره این وزارتخانه را با مشکل مواجه ساخته است.
سهم بودجه آموزشوپرورش از بودجه سال ۱۴۰۳ به ۹.۸۳ درصد کاهش یافته. این سهم در بودجه سال ۱۴۰۲ معادل ۱۰.۵۷ و در سال آخر دولت روحانی یعنی سال ۱۳۹۹، معادل ۱۳.۳ درصد بود. ضمن اینکه سهم پیش‌بینی شده وزارت آموزشوپرورش از بودجه عمومی کشور، در قانون برنامه هفتم توسعه، ۱۵ درصد تعیین شده که حتی دستیابی به همین هدف‌گذاری نیز، قطعی نیست.
از بخش پاسخگویی دیدن کنید
در این بخش ایران وایر می‌توانید با مسوولان تماس بگیرید و کارزار خود را برای مشکلات مختلف راه‌اندازی کنید
با ایران‌وایر همکاری کنید
ویدیوها و مطالب خود را برای ما بفرستید
ثبت نظر