هشدار درباره بیش از ۵۰۰ «فرونشست» در یزد

خبرگزاری ایسنا امروز دوشنبه ۳۱ مردادماه ۱۴۰۱ به نقل از شهردار یزد  از فرونشست «۵۶۰ نقطه» پس از سیلاب‌های اخیر در این استان خبر داده است.

همزمان رئیس گروه مهندسی حفاظت از آب و خاک پژوهشکده حفاظت خاک و آبخیزداری نیز گفته است که میزان «فرسایش خاک» در ایران «۷ برابر» بیشتر از حد مجاز است.

بر اساس گزارشی که ایسنا منتشر کرده است، ابوالقاسم محی‌الدینی در توضیح تاثیر بارندگی شدید و سیل ابتدای مردادماه که ناشی از سامانه بارشی «مونسون» بود، گفته است که تا روز چهاردهم مرداد در «۵۶۰ نقطه استان یزد شاهد فرونشست زمین بودیم.»

او علت این بحران زیست محیطی را «نشست قنات‌ها» و بعضاً «مشکلات مربوط به فاضلاب شهری» عنوان کرده است.

استان یزد ۲ هزار و ۲۷۰ هکتار «بافت تاریخی» و ۶ هزار و ۵۰۰ «اثر تاریخی ، فرهنگی و طبیعی» دارد که حدود ۲۰۰ هکتار آن که در حریم شهر یزد قرار دارد، هجدهم تیرماه ۱۳۹۶ در فهرست یونسکو به ثبت رسیده و به عنوان «میراث مشترک بشری» اعلام شده‌اند.

همزمان رئیس گروه مهندسی حفاظت از آب و خاک پژوهشکده حفاظت خاک و آبخیزداری در گفتگو با خبرگزاری ایسنا به افزایش ۷ برابری «فرسایش خاک» از حد مجاز در ایران گفته است « بر اساس تنوع کاربری‌ها حدود ۲.۴ تن در هکتار در سال است، در صورتی که این عدد در ایران به صورت متوسط به ۱۶ تن در هکتار در سال می‌رسد و این یعنی میزان فرسایش خاک در کشور بیش از ۷ برابر حد مجاز است.»

حمیدرضا پیروان همچنین به مساحت حدود «۸۰ درصد» سطح کشور که دارای «اقلیم خشک و نیمه‌خشک» هستند «عرصه‌های منابع طبیعی» در ایران را با «فقر پوشش گیاهی» مواجه دانسته است.

به باور این مقام پژوهشکده حفاظت خاک و آبخیزداری، خشکسالی پیاپی دهه‌های اخیر، گرمایش جهانی و پدیده تغییر اقلیم از عوامل اصلی موثر در بروز وضعیت کنونی شمرده شده‌اند.

حمیدرضا پیروان گفته است: «زمانی که سطح خاک کاملاً خشک و سطح خاک عاری از پوشش گیاهی باشد، باران‌های شدیدی رخ می‌دهد به دلیل نفودناپذیری سطح زمین و بارش‌های شدید سیل رخ می‌دهد.»

کاهش بارندگی و خشکسالی از یک سو و تغییرات اقلیمی و گرم‌تر شدن زمین از سوی دیگر از چالش‌هاییست که مقامات زیست محیطی ایران نسبت به آن هشدار داده‌اند.

وزیر نیرو دولت ابراهیم رییسی پیش از این از کاهش ۱۷ درصدی متوسط بارش در ایران در بازه زمانی مهرماه ۱۴۰۰ تا مردادماه ۱۴۰۱ نسبت به زمان مشابه در سال قبل خبر داده بود.  

علی اکبر محرابیان با بیان اینکه بعید است در طی روزهای آینده «بارش قابل توجهی» در کشور رخ دهد، گفته است: « ممکن است به صورت نقطه‌ای شاهد بارش‌های پراکنده منجر به جاری‌شدن سیلاب هم باشیم اما متوسط بارش باران فکر نمی کنم از این خیلی بیشتر باشد.»

در جریان سیلاب‌های اخیر و همچنین سیلاب‌هایی که طی سال‌های گذشته در ایران رخ داده به کرات پدیده «فرونشست یا رانش زمین» رخ داده است. این موضوع به شدت مورد توجه فعالان محیط زیست قرار دارد اما جمهوری اسلامی طی چند سال گذشته هرگونه اظهارنظر کارشناسان در این زمینه را با «برخورد‌هایی امنیتی» پاسخ داده است.