شبکه «شرق»، وابسته به روزنامه شرق، در گزارشی از «تداوم عملیات فنس‌کشی پروژه پتروشیمی امیرآباد میانکاله» خبر داده و به‌نقل از معاون محیطزیست انسانی سازمان حفاظت محیطزیست نوشته است این اقدام «مصداق شروع عملیات اجرایی پروژه و مغایر با ضوابط محیط‌زیستی است.»
براساس اطلاعات رسیده از فعالان محیطزیست در پنج روز گذشته فنس‌های تمام اضلاع شمالی، جنوبی و غربی محوطه ۹۲ هکتاری مرتع «حسین آباد» و «للمرز» محصور شده، و از ضلع شرقی به‌سمت کانال «قره تپه» کمتر از ۶۰۰ متر باقی مانده است.
فعالان محلی همچنین از عدم دسترسی دامداران و مرتع داران قانونی مرتع حسین آباد و للمرز به چاه آب و نهری که برای آب دادن به احشام خود استفاده می‌کردند، به‌دلیل فنس‌کشی که کاملا غیرقانونی در حال انجام است خبر داده‌اند.
«ایرج حشمتی» گفته است که مجری این طرح، فعالیت‌های اجرایی پروژه پتروشیمی را آغاز کرده و «مشخص شده است که فنس‌کشی ناتمام این پروژه شروع شده و ادامه دارد. این درحالی است که پروژه پتروشیمی امیرآباد میانکاله، فاقد مجوز ارزیابی زیست‌محیطی از سازمان حفاظت محیطزیست است و براساس آخرین مکاتبات دستگاه قضا، زمین مورد نظر هم باید مسترد شود.»
معاون محیطزیست انسانی سازمان حفاظت محیطزیست در ادامه تاکید کرده است که براساس بند غ ماده ۳۸ قانون برنامه ششم توسعه، اقدام به فنس‌کشی در این پروژه هم مصداق شروع عملیات اجرایی و مغایر با ضوابط محیط زیستی است.
این فنس‌کشی درحالی دوباره در حریم تالاب میانکاله آغاز شده، که بعد از آغاز در زمستان ۱۴۰۰، به‌دلیل فقدان «مجوز ارزیابی سازمان حفاظت محیطزیست» و مخالفت سازمان حفاظت محیطزیست با حکم دادستانی متوقف شد.
نحوه واگذاری زمین منابع طبیعی به این پروژه که به گفته کارشناسان محیطزیست برای زیستگاهی مانند تالاب میانکاله «مخرب» توصیف می‌شود، با ابهامات زیادی مواجه است و گمانه‌زنی‌هایی همچون جعل مجوز ارزیابی محیط‌زیستی توسط بانیان پروژه نیز مطرح شده است.
برخی رسانه‌های محلی در مازندران، از رد پای نماینده این استان در مجلس شورای اسلامی، برای سرگیری ساخت این پروژه خبر داده و گفته‌اند احداث پتروشیمی در میانکاله باوجود همه انتقادهای کارشناسی و همچنین منع قانونی، با حمایت برخی افراد ذی‌نفوذ و همچنین نماینده شرق استان مازندران در مجلس شورای اسلامی دنبال می‌شود.
کارشناسان محیطزیست بر این باورند که به‌دلیل حساسیت اکوسیستم میانکاله، ساخت پتروشیمی در حریم این تالاب سنگین و خارج از توان اکولوژیکی آن است. همچنین صنایع سنگین اجازه بارگذاری در این منطقه را ندارند و از نظر آمایش سرزمینی و در اسناد بالادست، توسعه پروژه‌های فاضلاب‌زا در این منطقه آسیب‌زا است و اجازه فعالیت آن‌ها در این اسناد قید نشده است.
پیش از میانکاله، خشکاندن بخش بزرگی از تالاب هورالعظیم در خوزستان توسط وزارت نفت و شرکای آن برای حفر چاه‌های نفت حیات اکولوژیکی و محیطزیست این منطقه را به ورطه نابودی کشاند.
اردیبهشت۱۴۰۲، معاون محیط طبیعی اداره‌کل حفاظت محیطزیست خوزستان، با بیان اینکه وضعیت تالاب هورالعظیم بحرانی است، نسبت به وضعیت این تالاب در تابستان پیش‌رو هشدار داد.
تالاب مرزی هورالعظیم، با بیش از ۳۰۰ هزار هکتار وسعت، آخرین بازمانده تالاب‌های بین النهرین است که یک سوم آن در ایران و دوسوم آن در کشور عراق قرار دارد.
این تالاب یکی از زیستگاه‌های منحصر‌به‌فرد، در جنوب غربی ایران واقع در بخش انتهایی رودخانه کرخه در استان خوزستان است.
خبرگزاری «ایسنا»، روز چهارشنبه ۲۰اردیبهشت ۱۴۰۲، به نقل از سید «عادل مولا»، با اشاره به وضعیت آبگیری تالاب هورالعظیم نوشت: «با توجه به آورد رودخانه کرخه و بارندگی‌های کم در این حوضه، میزان آبگیری تالاب هورالعظیم حدود ۵۰ درصد است. در حال حاضر مخازن شماره ۱، ۴ و ۵ هور وضعیت خوبی دارند و مخازن ۲ و ۳، به‌دلیل سطح بالاتر، بیشتر در معرض خطر هستند.»
این مقام محیط‌زیستی نسبت به «شرایط بحرانی» تالاب هورالعظیم هشدار داده و نسبت به وضعیت آن در تابستان پیش‌رو ابراز نگرانی کرده است.
به گفته عادل مولا، «اگر حق‌آبه هورالعظیم رهاسازی نشود، در تابستان تنش‌های زیادی در تالاب از جمله آتش سوزی‌ها، مرگ‌و‌میر آبزیان و حیوانات، خیزش گرد‌و‌غبار و تصرفات در منطقه» رخ خواهد داد.
معاون محیط طبیعی اداره‌کل حفاظت محیطزیست خوزستان، یکی از مشکلات آبگیری تالاب هورالعظیم را، «عدم تامین حق‌آبه این تالاب»، از سوی وزارت نیرو عنوان کرده و گفته است: «در قانون پس از تامین آب شرب، اولویت دوم تامین حق‌آبه زیست محیطی تالاب‌ها است، اما اکنون مشاهده می‌شود که پس از تامین آب شرب، اولویت به آب کشاورزی داده شده است.»
به گفته عادل مولا، بهار «بهترین فصل برای تامین حق‌آبه تالاب هورالعظیم است و مکاتباتی با وزارت نیرو برای این کار انجام شده است و همچنان در حال پیگیری هستیم»، اما اگر «شرایط مدیریت نشود، فصل سختی پیش‌رو داریم »
این اظهارات در حالی مطرح شده که مشکل خشکاندن عمدی تالاب هورالعظیم توسط وزارت نفت برای استخراج نفت از میدان‌های نفتی این منطقه، سال‌هاست که مورد انتقاد فعالان محیط‌زیستی در خوزستان است.
تیر۱۴۰۰، یکی از بزرگترین اعتراضات اجتماعی بر سر خشکاندن عمدی تالاب هورالعظیم در خوزستان رخ داد.
اعتراضاتی که به‌دلیل بی‌آبی گسترده و از بین رفتن محصولات کشاورزی و دام‌های شهروندان ساکن در شهرهای جنوب غرب استان خوزستان و پایین دست رود کرخه، از جمله شادگان آغاز شد و در زمانی کوتاه، به دیگر شهرهای این استان گسترش یافت.
«محمد درویش»، فعال محیط‌زیستی شناخته شده در خوزستان، هم‌زمان با سرکوب اعتراضات مردم خوزستان به بی‌آبی، «خشکاندن عمدی هورالعظیم توسط وزارت نفت» را تایید کرده و گفته بود: «وزارت نفت می‌خواهد استخراج نفت را به پیمانکار چینی بدهد. پیمانکار چینی هم در زمان دولت احمدی‌نژاد گفته بود که اگر این تالاب خشک باشد، قیمت‌ها را ۲۰درصد پایین می‌آورم. آن‌ها به این نتیجه رسیدند که بهتر است تالاب را خشک کنند!»
هم‌زمان با انتشار اخبار مرتبط با از سر گیری پروژه ویرانگر پتروشیمی امیرآباد در حریم تالاب میانکاله، مدیرکل حفاطت محیط زیست چهارمحال‌و‌بختیاری، اعلام کرد دشت شهرکرد و چالشتر و دشت خانمیرزا، اصلی‌ترین کانون‌های گرد‌و‌غبار در این استان هستند.
به گفته «سعید یوسف‌پور»، «به‌دلیل تغییر کاربری‌هایی که در سال‌های گذشته انجام شد، مرغزار شهرکرد که به‌شکل تالاب و ریه تنفسی شهرکرد بود، با تصمیم‌های مدیریتی نادرست برای احداث فرودگاه از بین رفت. همچنین فعالیت‌های کشاورزی که در سطح دشت شهرکرد انجام می‌شد، باعث شد در برخی از فصول مثل اواخر تابستان و اوایل پاییز، خیزش گرد‌و‌غبار در دشت شهرکرد داشته باشیم که گاهی اوقات شاخص آلایندگی را بالا می‌برد.»
به گفته این مقام محیط‌زیستی، در دشت خانمیرزا هم تالابی وجود داشت که به‌خاطر زه‌کشی و تغییر کاربری در اراضی، عملا کارکرد خود را از دست داده و بخش عمده اراضی تالابی به اراضی کشاورزی تبدیل شدند که در آن‌جا هم به‌دلیل تغییر اراضی تالابی و برداشت بی‌رویه آب‌های زیرزمینی در دو دشت شهرکرد و خانمیرزا، این دو دشت را در فصولی از سال به کانون مولد گرد و غبار تبدیل کرده است.
بر اساس اعلام مدیرکل حفاطت محیطزیست چهارمحال‌و‌بختیاری از ۱۱ دشت این استان، ۹ دشت «ممنوعه و بحرانی» هستند و طبیعتا هرچه میزان برداشت بیشتر شود و مدیریت نشود چالش در مورد خیزش گرد و غبار و همچنین فرونشست زمین بیشتر خواهد شد.
اقداماتی نظیر کنترل و نظارت بیشتر بر نحوه برداشت آب در این دشت‌ها، نظارت دقیق برای جلوگیری از چرای غیرمجاز دام در مراتع، تغییر الگوی کشت، استفاده از روش‌های آبیاری نوین در بخش کشاورزی، حفر چاه‌های جذبی و تغذیه مصنوعی دشت می‌تواند به احیا دشت‌ها و کاهش گرد و غبار کمک کند. به گفته مدیرکل حفاظت محیطزیست چهارمحال و بختیاری، زمستان گذشته پس از گذشت نزیک به دو دهه تلاش، آب به تالاب دهنو رسید و این تالاب که خشک شده و به‌عنوان یک کانون کوچک مولد گرد‌و‌غبار مطرح بود، به‌عنوان تالاب فصلی احیا شد. درباره تالاب گندمان در این استان هم، فاز‌های ۵ گانه احیا تالاب انجام شده که اگر فاز نهایی انجام شود، تالاب گندمان احیا می‌شود.
از بخش پاسخگویی دیدن کنید
در این بخش ایران وایر می‌توانید با مسوولان تماس بگیرید و کارزار خود را برای مشکلات مختلف راه‌اندازی کنید
با ایران‌وایر همکاری کنید
ویدیوها و مطالب خود را برای ما بفرستید
ثبت نظر