نامه فعالان مدنی به اتحادیه جهانی مخابرات: برابر قطع اینترنت موضع بگیرید

۱۸ بهمن ۱۴۰۲

خواندن در ۵ دقیقه

شماری از انجمن‌ها و فعالان مدنی فعال در حوزه فراهم آوردن اینترنت آزاد و در دسترس در نامه‌ای خطاب به دورین بوگدان مارتین دبیر اتحادیه جهانی مخابرات از او خواستند در مورد قطعی اینترنت توسط حکومت در ایران موضع بگیرد نه اینکه «آن‌ها را توانمند» کند.

در این نامه آمده است: « مایل هستیم که مراتب نگرانی عمیق خود را نسبت به تصمیم اتحادیه جهانی مخابرات (ITU) درباره ایران در طول نشست جلسه هیات‌مدیره که در تاریخ ۲۳ تا ۲۷ اکتبر ۲۰۲۳ برگزار شد،‌ابزار کنیم. ما معتقدیم که این تصمیم بن‌پایه‌های دسترسی به اینترنت باز و جهان‌شمول را تضعیف می‌کند.»

در این جلسه هیات مدیره اتحادیه مخابرات جهانی اعلام کرده است که شواهد ارایه شده توسط حکومت ایران برای اینکه نشان دهد «ترمینال‌های استارلینک به صورت غیرقانونی» در این کشور مورد استفاده قرار گرفته‌اند.

در ادامه این نامه چنین آمده است:

«این شواهد نشان می‌دهد، ترمینال‌ها امکان ارسال و دریافت سیگنال از ماهواره‌های استارلینک را دارند و سیستم می‌تواند مکان کاربران را شناسایی کند. این ترمینال‌ها به صورت قاچاق وارد ایران شده‌اند و کاربران با آدرس‌های خارجی در سیستم ثبت‌نام کرده‌اند. شرایط و ضوابط استفاده از استارلینک، استفاده از ترمینال‌های این شرکت در مناطق غیرمجاز را ممنوع کرده است.

برهمین اساس، هیات‌مدیره استدلال کرد: «تدارک امکان تبادل در هر قلمرویی که برای آن مجوز صادر نکرده‌اند، در تضاد مستقیم با مفاد ماده RR 18 و تصمیمات شماره ۱ و ۲ از قطعنامه 22 (WRC-19 ) و تصمیمات قطعنامه ۲۵ (WRC03 ) است. همچنین از اداره نروژ درخواست کرد که به عنوان مدیر آگاه‌کننده عمل کند.»

ما باور داریم که این تصمیم،‌ ناقض اهداف اتحادیه از جمله، تلاش برای دستیابی به «ارتباط معنادار» و به دست آمدن اهداف توسعه پایدار است و پیامدهای گسترده‌ای که به خاطر سیاست‌های محدودکننده ایران، حقوق میلیون‌ها ایرانی را در دسترسی به اطلاعات و برقراری ارتباط آزادانه رخ می‌دهد را نادیده می‌گیرد.

ما به عنوان سازمان‌هایی که از دسترسی به اینترنت آزاد حمایت می‌کنیم، در تلاش هستیم تا از حق دسترسی به فناوری‌های تازه و نوظهور، به ویژه‌ در مناطقی که دولت دسترسی به اینترنت را محدود یا سانسور می‌کند، پاسداری کنیم.

در همین راستا، ما باور داریم که دسترسی به اپراتورهای ماهواره‌ مدار پایین زمین (مدار لئو) ارزشمند است؛ سرویسی که استارلینک هرچند تنها سرویس‌دهنده آن نیست ولی یکی از آنها محسوب می‌شود.

پیش‌بینی می‌شود که این خدمات ارتباطی در آینده نزدیک روی تلفن‌های همراه نیز ارایه شوند که این امر برای تقویت ارتباطات باز و تضمین جریان اطلاعات ضروری است. ما از تصمیم اتحادیه و اسناد زیربنایی مرتبط با آن همچون قوانین رگولاتوری رادیویی و قطع‌نامه ۲۲ کنفرانس جهانی ارتباطات ابراز نگرانی می‌کنیم.

این اسناد، دسترسی به شکل‌های جایگزین ارتباطی را در حالی مهیا می‌کند که استانداردهای جهانی حقوق بشر همچون اعلامیه جهانی حقوق بشر و پیمان‌نامه بین‌المللی حق مدنی و سیاسی که مورد پذیرش ایران است، نادیده گرفته شده‌اند.

در عین حال، ماده ۳۵ اساسنامه اتحادیه تاکید می‌کند، کشورهای عضو حق دارند خدمات مخابراتی در انواع خاصی از ارتباطات را تحت شرایط خاصی معلق کنند. اما آن‌چه نادیده گرفته می‌شود، این اصل است که دولت‌ها باید بلافاصله دبیرکل و دیگر اعضای کمیته را از این موضوع مطلع کنند. دولت ایران به این تعهد پایبند نبوده و هیچ توضیح یا مدرکی درباره قطعی‌های اینترنت که برای سرکوب مخالفان،‌ ساکت کردن منتقدان و پنهان ساختن نقض حقوق بشر رخ می‌داد،‌ ارایه نکرده است.

با توجه به فوریت وضعیت، سازمان‌های حقوقی متعددی بارها از اتحادیه خواسته‌اند تا اساسنامه خود را اصلاح کند، تأثیرات اختلالات عمدی مانند قطع و مسدود کردن اینترنت را مطالعه کند و در موقعیت‌هایی مانند این مداخله کند.

سازمان‌های ما بر ضرورت مداخله فوری اتحادیه بر ایران، در واکنش به قطعی‌های گسترده اینترنت و سانسور آنلاین تاکید دارند.

ما همچنین به کمیساریای عالی حقوق بشر استناد می‌کنیم که در گزارشی در ۱۳ ماه می ۲۰۲۳ اذعان می‌کند، مفاد ۳۴ و ۳۵ اتحادیه نباید برای توجیه قطعی‌های اینترنت مورد استفاده قرار بگیرد و همچنین این مفاد باید «همراه با مفاد اضافه‌ای اعمال و مشروط شود که حکومت‌ها بر پایه‌ قانون بین‌المللی حقوق بشر، در راستای اجرای حق و آزادی بیان و دیگر حقوق بشری متعهد به اجرای آن هستند.»

در همین راستا ما از شما فورا تقاضا داریم که به عنوان دبیرکل اتحادیه در برابر سانسور و سرکوب اینترنت که توسط دولت ایران پیش می‌رود،‌ موضعی فعال بگیرید. توصیه‌های ما به شرح زیر است:

۱- شفافیت و پاسخگویی را در اولویت قرار دهید: اتحادیه باید مصرانه از ایران بخواهد که در مورد هرگونه اختلال و قطع اینترنت اطلاع‌رسانی کند. ایران نیز موظف شود، گزارشی جامع و شفاف از اقدامات خود که منجر به این قطعی‌ها شده، ارایه کند. ایجاد این شفافیت برای این‌که اتحادیه توان بازبینی و پاسخگویی پربازده به چنین مشکلاتی را داشته باشد،‌ ضروری است.

۲- ایران را پاسخگو نگه دارید: اتحادیه باید ایران را در برابر اقدامات خود مسوول نگه دارد. اگر ایران قوانین اتحادیه را زیر پا گذاشت یا ارتباط اینترنتی را بدون اطلاع‌رسانی مناسب یا دلایل موجه مختل کرد، اتحادیه باید مجازات‌های مناسبی را اعمال کند.

۳- با جامعه مدنی تعامل کنید: به شما توصیه می‌کنیم که به صورت فعال با سازمان‌های جامعه مدنی و حقوق بشری که در این زمینه کار می‌کنند، در تعامل باشید. نظرات و بازخوردهای آنها برای درک واقعیت‌هایی که در دنیای واقعی رخ می‌دهد و ایجاد راه‌‌کارهایی که فراهم و در دسترس بودن خدمات اینترنتی در ایران را تضمین می‌کند،‌ ضروری است.

توصیه‌های ما با اهداف اولیه اتحادیه در زمینه حفظ دسترسی جهانی به اینترنت و تضمین توسعه پایدار منطبق است. ما کنار مردم ایران،‌ برای دسترسی بدون مانع به اطلاعات و ارتباطات تلاش می‌کنیم.»

امضاکنندگان:

شیرین عبادی، برنده جایزه صلح نوبل

Miaan Group

PEN America

Ubunteam

Media Diversity Institute – Armenia

The Centre for Supporters of Human Rights

Taraaz

Holistic Resilience

PIKAT

Kurdistan Human Rights Association-Geneva (KMMK-G)

Single Mothers Association of Kenya