روزشمار هاشمی رفسنجانی در عصر خامنه‌ای

تماشا در یوتیوب

شاید بتوان زندگی سیاسی اکبر هاشمی رفسنجانی پس از انقلاب اسلامی را به دو عصر خمینی و خامنه‌ای تقسیم کرد. روزشمار هاشمی رفسنجانی در عصر خامنه‌ای شامل فراز‌هایی چون:

ورود نظامیان به اقتصاد:
در دولت نخست هاشمی شعار او سازندگی بود و در این مسیر کوشید از توان نیروهای مسلح در زمان صلح برای ساختن کشور استفاده کند. این ایده مقدمه ورود قدرتمند نظامیان به‌ویژه سپاه به اقتصاد و قبضه کردن بسیاری از بخش‌های اقتصادی بود.

قتل‌های زنجیره‌ای:
وقوع مهم‌ترین قتل‌های زنجیره‌ای که مخالفان نظام را هدف قرار داده بود به سال ۷۷ بازمی‌گردد و دولت خاتمی. اما اسناد بسیاری وجود دارند که شروع این قتل‌ها را به زمان وزارت اطلاعات دولت هاشمی مرتبط می‌کنند. لقب عالیجناب سرخ‌پوش کنایه است به نقش پشت پرده او در حمایت از چنین رویدادهایی.

کشتار میکونوس:
شهریور سال ۷۱ قتل چهار فعال سیاسی مخالف دولت ایران در رستورانی در میکونوس برلین سبب گشودن پرونده‌ای جدی علیه مسئولان جمهوری اسلامی ازجمله هاشمی شد. صدور حکم دادگاه در سال ۷۶ که هاشمی، خامنه‌ای و دیگر مقامات جمهوری اسلامی را متهم می‌دانست، سبب شد چند ماه روابط کشورهای اروپایی و ایران دچار بحران شود.

۸ - سیاست‌های تعدیل اقتصادی:
مجموعه سیاست‌های اقتصادی دولت هاشمی در طول سال‌های ۷۰ تا ۷۴ منجر به تغییرات ساختاری در اقتصاد ایران شد و نتایجی چون تورم، افزایش بدهی و افزایش فساد اقتصادی سبب توقف آن شد. در این دوران برخی ناآرامی اجتماعی رخ داد که توسط حکومت سرکوب شد.

۱۰ - حزب کارگزاران سازندگی:
تأسیس حزب کارگزاران به‌نوعی شروع جدایی سیاسی هاشمی از جناح راست ایران محسوب می‌شود. این حزب در طول دو دهه گذشته رشد تشکیلاتی ویژه‌ای نیافت ولی از قدرت تأثیرگذاری خوبی در ساختار سیاسی اصلاح‌طلبان برخوردار بود.

انتخاب خاتمی:
حمایت تلویحی او از محمد خاتمی به‌ویژه جمله مشهورش که از امکان وقوع تقلب در انتخابات سال ۷۶ می‌داد، نقش مهمی در توجه بیشتر افکار عمومی و پیروزی محمد خاتمی داشت. نزدیکان هاشمی هم در دولت خاتمی نقش‌های محوری بر عهده داشتند.

حوادث تابستان ۸۸:
حمایت ضمنی او از میرحسین موسوی و طرح نامش در مناظره موسوی و احمدی‌نژاد،‌ نامه تندش به خامنه‌ای و خطبه نماز جمعه ۲۶ تیر ۸۸ او را به یکی از بازیگران مهم تابستان ۸۸ تبدیل کرد. مجموعه این حوادث و موضع‌گیری‌ها به شکاف بیشتر بین هاشمی و خامنه‌ای منجر شد.

انتخاب روحانی:
ردصلاحیت هاشمی در انتخابات ریاست جمهوری ۹۲، نقش رسانه‌ای و سیاسی عظیمی در توجه دهی مردم به حسن روحانی بازی کرد. از هاشمی نقل‌شده: «روحانی یک هفته قبل از انتخابات ۹۲، سه درصد رأی داشت که با حمایت من به بالای ۵۰ درصد رفت.»

انتخابات خبرگان ۹۴:
جدال ویژه او در انتخابات خبرگان با مثلث مصباح یزدی، جنتی و محمد یزدی، این انتخابات را به یک نقطه عطف در تاریخ انتخابات مجلس خبرگان تبدیل کرد. هاشمی در گام اول موفق شد مصباح و یزدی را از مجلس خبرگان حذف کند ولی ریاست جنتی بر مجلس خبرگان نقشه‌هایش را بر هم زد.

۲۰ - برجام:
نقش حمایتی او و مذاکرات مکررش برای قانع کردن خامنه‌ای نقش مهمی در پذیرش برجام و توقف برنامه هسته‌ای داشت که هاشمی خود را از بنیان‌گذارانش می‌دانست. هاشمی همچنین در دوران پس از برجام هم مهم‌ترین حامی سیاسی دولت روحانی و تیم مذاکره‌کننده محسوب می‌شد.