هشت محوطه تاریخی در محدوده سد "سیلوه" به زیر آب می‌روند

استان وایر: پژوهشگاه میراث فرهنگی خبر داده است که با ساخت و آبگیری سد سیلوه در آذربایجان غربی، هشت محوطه تاریخی به همراه آثار تاریخی متعلق به عصر مفرغ و عصر اشکانی نابود می شود.

این پژوهشگاه با اشاره به "تداوم نقض قانون و تخریب آثار فرهنگی درطرح های سد سازی" تاکید کرده است که "نقض قانون و تخریب آثار فرهنگی –تاریخی در برخی طرح های سد سازی از جمله سد سیلوه"  در 12 کیلیومتری شمال غربی پیرانشهر ادامه دارد.

پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری تاکید کرده است که "با وجود تلاش و پیگیری های پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری برای انجام مطالعات فرهنگی –تاریخی در حوزه سد سیلوه پیرانشهر آذربایجان غربی و شناسایی 8محوطه تاریخی از عصر مفرغ و دوره های تاریخی در این منطقه کار ساخت این سد همچنان ادامه دارد."

براساس بند ج ماده 114 قانون برنامه پنج ساله چهارم تمامی وزارتخانه ها، سازمان‌ها و موسسات دولتی موظفند قبل از اجرای طرح های عمرانی گسترده و درمرحله امکان سنجی و مکان یابی نسبت به انجام مطالعات فرهنگی- تاریخی میراث فرهنگی در آن خصوص اقدام کنند و در طراحی و مکان یابی طرح های یادشده نتایج مطالعات را رعایت کنند.

نخستین بار ابراهیم خرازی کارشناس باستان شناسی اداره میراث فرهنگی آذربایجان غربی با ارسال گزارشی از اهمیت وجود آثار فرهنگی – تاریخی محدوده سد سیلوه و تپه های میند خبر داده بود. در بهار سال 94 در جریان انجام عملیات بررسی و شناسایی خط لوله انتقال آب در نزدیکی سد سیلوه نسرین قهرمانی کارشناس پژوهشکده باستان شناسی پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری متوجه تخریب بخش زیادی از محوطه های تاریخی در این منطقه شد.

پژوهشگاه میراث فرهنگی با اشاره به اینکه "به منظور بررسی دقیق تر در محدوده مورد نظر به طول 17 کیلومتر که مسیر کانال انتقال بود هشت محوطه فرهنگی – تاریخی مورد بررسی و شناسایی قرار گرفت و معلوم شد این محوطه ها، به عصر مفرغ (هزاره سوم قبل از میلادی) و دوره تاریخی اشکانی مربوط است"، گزارش داده که "کارشناسان میراث فرهنگی به منظور شناسایی بیشتر محوطه های پیرامون سدخواستار بازدید از محدوده دریاچه سد  سیلوه شدند" اما مسئولان سد ضمن ممنوعیت ورود کارشناسان میراث فرهنگی، عملیات ساخت سد را بدون توجه به درخواست های پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری" ادامه دادند.

این پژوهشگاه  در سال 1388مطالعات باستان شناختی در سد سیلوه را خواستار شده بود اما با وجود انجام مکاتبات فراوان و تشکیل جلسات حضوری برای تاکید بر اجرای برنامه مطالعات فرهنگی – تاریخی آثار حوضه سد با بی تفاوتی کارفرمای این سد یعنی  شرکت آب منطقه ای آذربایجان غربی مواجه شد به طوریکه هم‌اکنون ساخت این سد مراحل پایانی خود را پشت سرمی گذارد.

پژوهشگاه میراث فرهنگی همچنین خبر داده است که پیش تر نیز ساخت سد "پیغام چای" در اذربایجان شرقی به رغم درخواست های مکرر پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری برای انجام عملیات نجات بخشی آثار فرهنگی- تاریخی و بر خلاف قانون اجرایی شده، تاکید کرده است که "این اقدام در حالی انجام گرفت که در بررسی های صورت گرفته 27 اثر فرهنگی- تاریخی در محدوده مورد اشاره شناسایی شده بود."

در محدوده مورد بررسی آثاری از تپه های دوره تاریخی از جمله اشکانی و کورگان هایی "گورهایی" از هزاره اول قبل از میلاد مربوط به اقوام سکایی شناسایی شدکه مشابه آنها پیش تر در شمال این منطقه و در محدوده سد خداآفرین شناسایی و مورد کاوش قرارگرفته بود.

اما کارفرما بدون توجه به تذکرات مکرر پژوهشکده باستان شناسی و انجام عملیات نجات بخشی آثار ارزشمند مدفون در منطقه، به ساخت و ساز خود همچنان ادامه می دهد.

بنابر اعلام پژوهشگاه میراث فرهنگی برخلاف این دو سد، مسوولان طرح ساخت سد سیمره در استان ایلام پیش ازاجرای عملیات ساخت و ساز سد، برای انجام عملیات نجات بخشی آثار باستانی با تین پژوهشگاه همکاری کردند که حاصل این همکاری "شناسایی چندین اثر تاریخی و انتقال آنها به مکانی دیگر و در نهایت تشکیل یک موزه از آثار کشف شده در محوطه این سد بوده است."