«زهره عبدالله خانی» که به «دختر یخی ایران» معروف است، در مسابقات قهرمانی ۲۰۱۴ آسیا مدال برنز گرفت. این نخستین مدال یخ‌نوردی بانوان ایران و نیز اولین مدال یخ‌نوردی تاریخ آسیا بود که به یک غیرکره‌ای تعلق می گرفت. وی هم چنین اولین زن ایرانی است که رقابت های قهرمانی سنگ نوردی آسیا را داوری کرده است.
عبدالله خانی کوه‌نوردی را از دوران کودکی به همراه پدر و مادرش آغاز و تا سال ۸۲، زمانی که از قله دماوند صعود کرد، این ورزش را ادامه داد. اما بعد از این صعود، از کوه‌نوردی به ورزش سنگ نوردی گرایش یافت و آن را تا سال ۸۹ ادامه داد.
این ورزشکار ۳۲ ساله که از یک ماه گذشته برای ادامه تحصیل در مقطع تحصیلی فوق لیسانس مدیریت جهانی ورزش به کره جنوبی رفته است، به «ایران‌وایر» می‌گوید: «بهار سال ۸۹ در کلاس کارآموزی پیشرفته یخ و برف شرکت کردم که آیتم یخ نوردی داشت. بعد از تجربه یخ‌نوردی با تبر، به این رشته علاقه‌مند شدم و از آن به بعد تنها یخ‌نوردی کردم. صخره‌نوردی محدود شد به داوری و مربی کردن و تمام تمرکزم منوط شد به یخ‌نوردی.»
یخ‌نوردی ورزشی نیست که در شرایط طبیعی در ایران، در تمام فصول قابل تمرین باشد: «در حالت خیلی خوش‌بینانه، تنها پنج ماه از سال می‌توانیم یخ‌نوردی کنیم.»
در زمان‌هایی که شرایط یخ‌نوردی وجود ندارد، یخ‌نوردان در ایران به دلیل نبود دیوارهای یخی مصنوعی، تمرینات «درای تولینگ» (Dry tooling) انجام می‌دهند: «در کشورهایی مثل کره جنوبی که در تمام سال دیوارهای یخی مصنوعی دارند، یخ نوردان می توانند در همه فصول این ورزش را انجام دهند.»
زمانی که عبدالله خانی یخ‌نوردی را به صورت حرفه‌ای شروع کرد، هیچ منبع آموزشی و فضای استاندارد تمرینی در ایران وجود نداشت. در آن زمان، قهرمانان مسابقات کشوری ایران با تجربیات به دست آمده از تمرینات خودشان و ارتباطاتی که به واسطه شرکت در رقابت های برون مرزی داشتند، تمریناتی را طراحی و اجرا می کردند: «من شخصا شانس تمرین با "محمد صبوری" و "مسعود زینالی" را داشتم که همواره دیدی فراتر از محدوده ایران داشتند و همواره پیشرو بودند.»
دختر یخی قدم‌های اولیه یخ‌نوردی حرفه‌ای بانوان را با هدف شرکت در مسابقات جهانی برمی‌دارد: «هیجان داشت چون چیزی را شروع می کردم که قبل از من وجود نداشت. البته با سختی‌های زیادی هم همراه بود. همه چیز را باید خودم امتحان می کردم.»
عبدالله خانی حالا یخ‌نوردی را به شاگردان خود آموزش می‌دهد اما یادگرفتن مهارت هایی که او در طی چند جلسه آموزش می‌دهد، بدون مربی بیش از دو سال برایش زمان برده است.
او در آغاز، دوران سخت تمرین را بدون فضای استاندارد و مناسب تجربه کرد و هر زمان که از شرکت در رقابت‌های جهانی حرف می زد، نه تنها کسی وی را حمایت نمی‌کرد بلکه دختر یخی ایران را مورد تمسخر قرار می‌دادند و به او می گفتند نمی‌تواند.
خانواده عبدالله خانی تنها حامی وی بودند و او را در راهی که قدم برداشته بود، تشویق می‌کردند: «زمانی که به خانواده‌ام گفتم دکترا شرکت نمی‌کنم و به جای آن روی ورزش متمرکز می‌شوم، آن‌ها از تصمیم من حمایت کردند. من خیلی خوش شانس بودم که در چنین خانواده‌ای بزرگ شدم.»
عبدالله خانی در سال ۲۰۱۳ در مسابقات قهرمانی جهان کره‌جنوبی شرکت کرد. او این تجربه اول خود را «بینهایت سخت» توصیف می کند: «ما در ایران با دیوارهای دو متری تمرین کرده بودیم، وقتی وارد مسابقه شدم، دیوار مقابل من ۳۵ متر بود.»
اندازه دیوار تنها مشکلی نبود که عبدالله خانی در این مسابقه داشت، او نتوانسته بود در ایران کفش سایز پایش را برای مسابقات یخ‌نوردی تهیه کند و مجبور شده بود کفشی با چهار سایز بزرگ تر بپوشد. او حتی دستکش دست راست هم پیدا نکرده بود و دستکش‌هایش هم مانند کفش‌هایش اندازه و مناسب نبودند: «از خودم پرسیدم تو این جا چه کار می‌کنی؟ انگار در آن لحظه تمام فلسفه دو سال جنگیدن برای مسابقات در من دچار تزلزل شده بود. حالت دوگانه‌ای داشتم؛ می‌خواستم حالت قدرتمندم را حفظ کنم ولی همه چیز برای من ترسناک بود.»
او در مسابقات کره جنوبی رتبه ۳۴ را کسب کرد: «وقتی مسابقه کره جنوبی به پایان رسید، دچار چالش شده بودم که آیا می‌خواهم این رشته را ادامه بدهم یا نه؟ وقتی به ایران آمدم، در فرودگاه تمام اعضای خانواده ام با دست گل منتظرم بودند و به گونه‌ای با من رفتار کردند که انگار بهترین هستم. برای همین متوجه شدم دیگران از من انتظار دارند و نباید تنها برای خودم بجنگم.»
عبدالله خانی دو ماه بعد در مسابقات جام جهانی روسیه شرکت و رتبه ۲۱ را کسب کرد:«زمان بین دو مسابقه زیاد نبود و وقتی برای ارتقا خودم نداشتم اما در این مدت اعتماد به نفش بیش تری پیدا کرده بودم.»
بعد از این دو مسابقه، او فیلم‌های مسابقات کره‌جنوبی و روسیه را بارها تماشا و حرکاتش را آنالیز کرد تا سرانجام در مسابقات جهانی آسیا در سال ۲۰۱۴ توانست مدال برنز را کسب کند. در آن مسابقات، مسعود زینالی و مجتبی سقفی، دو یخ‌نورد مرد ایرانی نیز مدال کسب کردند: «در این مسابقات سه بار پرچم ایران بالا رفت و احساس کردم بلاخره ما دیده شدیم.»
بعد از این موفقیت، زهره عبدالله خانی و مسعود زینالی در تیم ۲۰ نفره‌ای از یخ‌نوردان برتر جهان در بازی های المپیک زمستانی سال 2014 سوچی شرکت کردند. از آن جا که یخ‌نوردی هنوز به طور رسمی در المپیک وارد نشده بود، این رقابت‌ها جنبه نمایشی داشت و سایت فدراسیون جهانی یخ‌نوردی از این تیم ۲۰ نفره به عنوان تیم الهام بخشان یخ‌نوردی المپیک یاد کرده است. به دنبال این موفقیت، وی در مسابقات جام جهانی یخ‌نوردی کره‌جنوبی در سال ۲۰۱۵ نیز شرکت کرد و در گرایش «لید» به مرحله نیمه نهایی رفت.
عبدالله خانی از رسانه‌ها گله می‌کند که در پوشش خبری موفقیت‌های ورزشکاران ایرانی کوتاهی می‌کنند: «اگر تیم ملی فوتبال به نیمه نهایی جام جهانی رفته بود، صدر تمام خبرها می‌شد اما در مورد یخ‌نوردی این گونه نبود و فکر می کنم رسانه ها اولویتی برای پوشش خبری بسیاری از رشته های ورزشی قایل نیستند.»
زهره عبدالله خانی بخش اعظم هزینه‌های تمرینات، خرید تجهیرات و حتی شرکت در مسابقات جهانی را با حمایت خانواده اش پرداخت می‌کند و به دلیل سنگین بودن این هزینه‌ها، تاکنون نتوانسته است در برخی از مسابقات، از جمله مسابقات امریکا و اروپا شرکت کند: «رقیب‌های خارجی من جایی برای جبران دارند اما من نمی‌توانم این گونه فکر کنم چون تضمینی برای شرکت در رقابت های بعدی وجود ندارد.»
زهره عبدالله خانی در سال ۲۰۱۵ پدر خود، اصلی‌ترین حامی‌اش را از دست داد. او بعد از فوت پدرش، ضربه روحی سختی را متحمل شد و تمرینات را به مدت دو ماه کامل متوقف کرد: «چون مسابقه داشتم، در حالی که وزن کم کرده بودم و بدنم افت کرده بود، به تمرینات برگشتم و از آن جا که مربی نداشتم، همان تمرین‌های قبلی را بدون این که بدانم بدنم چه قدر افت کرده بود، انجام دادم. درد در مچ دست و کتفم به حدی شدت گرفته بود که به دکتر مراجعه کردم و دکتر من را از انجام هر تمرینی منع کرد.»
اگر چه وی نباید به تمرین ادامه می‌داد اما به دلیل این که مسابقه داشت، با همان درد تمرینات را ادامه داد و در مسابقات کشوری اول شد. این برد به این معنا بود که باید برای اولین بار به عنوان تیم ملی ایران در مسابقات جهانی ۲۰۱۶ شرکت می‌کرد: «در مسابقات جهانی، بار روانی زیادی روی من بود. از نظر جسمی و روحی آماده نبودم و نتوانستم در مسابقات خوب عمل کنم. رتبه پنجم آسیا و سیزدهم جهان را کسب کردم.»
زهره عبدالله خانی بعد از این مسابقات، روی درمان خود تمرکز کرد و به گفته دکترش، شرایط جسمی او پیشرفت کرده و به همین دلیل وی تمرینات را بار دیگر آغاز کرده است تا در ژانویه ۲۰۱۷ در مسابقات جهانی شرکت کند.
او همانند دیگر ورزشکاران موفق ایرانی، پیشنهاد برای پیوستن به تیم‌های خارجی را داشته است: «زمانی که مدال گرفتم، فکر می‌کردم وقتی به ایران برگردم، شرایط تغییر می‌کند و راه برای ما ورزشکاران زن هموارتر می‌شود اما شرایط تغییر نکرد. من از سال ها تلاش بی وقفه و جنگیدن خود برای ایران پشیمان نیستم چون راهی را برای آیندگان باز کردم.»
عبدالله خانی علاوه بر یخ‌نوردی، داور هم هست. او در سال ۲۰۱۳ دوره داوری سنگ‌نوردی را با موفقیت گذراند و در سال ۲۰۱۴ با گذراندن موفق دوره کارورزی در اندونزی، به طور رسمی داور قاره‌ای سنگ‌نوردی شد و به عنوان اولین زن ایرانی، در سال ۲۰۱۵ مسابقات مالزی را داوری کرد: «زمانی که می‌خواستم دوره داوری را بگذرانم، خیلی از اطرافیان من را مسخره می‌کردند و فکر می‌کردند نمی‌توانم قبول شوم. از ۵۰ نمره، ۴۹ را کسب کردم و بعد از آن نیز دوره کارورزی را با نمره عالی گذراندم. این باعث شد تا من را برای داوری مسابقات آسیا دعوت کنند.»
هدف بعدی عبدالله خانی، گرفتن مدرک داوری بین‌المللی است: «همچنان خیلی از افراد به جای حمایت، به من می‌گویند فکر می‌کنی قبول می‌شوی؟ من بارها به آن ها ثابت کرده ام که می‌توانم.»
از بخش پاسخگویی دیدن کنید
در این بخش ایران وایر می‌توانید با مسوولان تماس بگیرید و کارزار خود را برای مشکلات مختلف راه‌اندازی کنید
با ایران‌وایر همکاری کنید
ویدیوها و مطالب خود را برای ما بفرستید
ثبت نظر