چهار سال از ساقط شدن پرواز PS752 با موشک‌های سپاه پاسداران گذشت و خانوده‌های دادخواه این پرواز همراه با شمار دیگری از ایرانیان در چندین شهر جهان ازجمله تورنتو، مونترال، لندن، پاریس، برلین، واشنگتن و همچنین در شاهدشهر، محل ساقط شدن هواپیما، با یاد جانباختگان این پرواز دور هم جمع شدند.
همزمان با برگزاری چهارمین سالگرد این فاجعه، وکیل تعدادی از خانواده‌های قربانیان در توضیح چگونگی روند پرونده شکایت خانواده‌ها از عاملان شلیک موشک سپاه به این هواپیما گفته است که «متهم ردیف اول با تحمل نیمی از محکومیت و باتوجه به قطعی نشدن حکم، آزاد شده است.»
«محمود علیزاده طباطبایی» در گفت‌وگو با سایت «دیده‌بان ایران» تصریح کرده است که شکایت از مسوولان هواپیمایی کشوری، نظامی و سیاسی، مشمول مرور زمان شده و برای آن‌ها قرار منع تعقیب صادر شده است.
این وکیل دادگستری که شکایت شماری از خانواده‌ها را در ایران پیگیری می‌کند، می‌گوید به غم گذشت ۱۰ ماه، دیوان عالی کشور هنوز رای این پرونده را صادر نکرده است.
به گفته آقای علیزاده طباطبایی «تعداد زیادی از شکات در اعتراض به نحوه رسیدگی شکایت را پس گرفتند ولی ما که به وضعیت رسیدگی امیدوار بودیم و شکایت‌مان را پس نگرفتیم، هنوز به نتیجه‌ای نرسیدیم.»
او شمار شاکیان اولیه را ۱۰۰ خانواده اعلام کرد که با دیدن روند ناعادلانه دادرسی انصراف داده و تنها ۱۲ خانواده همچنان شکایت خود را پس نگرفته‌اند.
طنین صدای "فریاد از این بیداد" خانواده‌های جانباختگان پرواز در شاهدشهر، محل سرنگونی هواپیمای مسافربری#ps752justice pic.twitter.com/gs9JPgLiFB
— Association of Families of Flight PS752 Victims (@ps752justice) January 8, 2024
رییس سازمان قضایی نیروهای مسلح جمهوری اسلامی، ۲۶مرداد از صدور رای نهایی پرونده سرنگون کردن هواپیمای اوکراینی توسط موشک‌های سپاه خبر داده و گفته بود که باتوجه به «اعتراض» اولیای دم و برخی متهمان، پرونده به دیوان عالی کشور رفته است.
در مراسمی که روز یک‌شنبه۱۷دی به وقت محلی در تورنتو برگزار شد، خانواده‌های قربانیان ضمن روشن کردن شمع، با آیین «به هر شهر مزاری»، شاخه گلی بر مزار عزیزان خود گذاشته و بر تداوم دادخواهی در این مسیر تاکید کردند.
کاربران شبکه‌های اجتماعی نیز با استفاده از هشتگ «من هم شمعی روشن خواهم کرد»، یاد قربانیان این هواپیمای سرنگون شده را گرامی داشتند و بر اجرای عدالت تاکید کردند.
پیش‌تر انجمن خانواده‌های قربانیان این پرواز از ایرانیان خواسته بود که در شهرهای مختلف جهان با شعار «مرا یاد آر»، یاد جانباختگان را گرامی دارند.
گروهی از فعالان و شهروندان ایرانی ساکن بلژیک هم با انتشار ویدیویی مشترک، یاد قربانیان هواپیمای سرنگون شده را گرامی داشتند و در پیام‌های خود در این ویدیو تاکید کردند: «ما فراموش نمی‌کنیم».
در مراسمی که انجمن خانواده‌های قربانیان هواپیمای اوکراینی برگزار کرده است، «حامد اسماعیلیون»، از اعضای این انجمن، ضمن قدردانی از تلاش دولت‌های کانادا، بریتانیا، اوکراین و سوئد در ارجاع این پرونده به دیوان بین‌المللی دادگستری، اعلام کرد که به‌زودی شکایت دیگری در سومین مرجع بین‌المللی مرتبط با این جنایت از سوی این انجمن ثبت خواهد شد.
خانم منظر ضرابی که ۴ عزیزش را در پرواز PS752 از دست داد، در چهارمین سالگرد این جنایت، بیانیه انجمن را در شاهدشهر،محل سرنگونی هواپیما می‌خواند.#ps752justice pic.twitter.com/U9F3bm83r6
— Association of Families of Flight PS752 Victims (@ps752justice) January 8, 2024
او بر «روشن شدن حقیقت و اجرای عدالت» تاکید کرد و گفت شعار ما در این چهار سال «نه می‌بخشیم نه فراموش می‌کنیم» بوده، چرا که هیچ چشم‌اندازی از عدالت و دادخواهی در طول بیش از چهاردهه گذشته برای مورد ظلم واقع شدگان جمهوری اسلامی متصور نیست.
پرواز شماره ۷۵۲ هواپیمایی اوکراین صبح ۱۸دی۱۳۹۸، کمتر از سه دقیقه پس از برخاستن از فرودگاه تهران، هدف دو موشک سپاه پاسداران قرار گرفت و تمامی ۱۷۶ سرنشین آن کشته شدند.
حامد اسماعیلیون در بخشی از سخنرانی خود در مراسمی که در تورنتو برگزار شد، به حوادث فاصله سوار شدن مسافران به هواپیما تاساقط شدن آن پرداخت و گفت: «بعد از شلیک دو موشک، عوامل سپاه به محل جنایت رفته به پیکر قربانیان بی احترامی کرده و تمامی وسایل آن‌ها را دزدیدند.»
او همچنین به انکار سه روزه مقام‌های جمهوری اسلامی در این زمینه اشاره کرد و گفت: «ما از وزیر محترم وقت امور خارجه کانادا شنیدیم که اگر با جواد ظریف تماس نگرفته و به او نگفته بودند مدارکی وجود دارد که این هواپیما با شلیک موشک ساقط شده، محال بود به جنایتشان اعتراف کنند.»
مقامات جمهوری اسلامی اما سرانجام پس از سه روز شلیک موشک به این هواپیما را پذیرفتند، اما آن را به «خطای انسانی» تقلیل دادند.
آن‌ها در طول چهار سال گذشته حاضر به همکاری با کمیته‌های بین‌المللی ازجمله تحقیقات چهار دولت زیان‌دیده نشده و از محاکمه ۱۰ متهم به نقش داشتن در این سرنگونی خبر دادند.
حامد اسماعیلیون در بخش دیگری از سخنرانی خود گفت متهم ردیف اول این پرونده که با عنوان «اپراتور» معرفی می‌شود، به ۱۳ سال زندان محکوم شده و بقیه این افراد نیز به حبس و پرداخت دیه محکوم شده‌اند.
دیگر خانواده‌های دادخواه این فاجعه انسانی نیز بر اینکه متهمان معرفی شده از سوی حکومت به عنوان عاملان ساقط کردن هواپیما «مامورانی دون‌پایه در سلسله‌مراتب تصمیم‌گیری در این ماجرا هستند»، خواهان اجرای عدالت درباره آمران و عاملان اصلی شدند.
در‌حال‌حاضر کشورهای کانادا، اوکراین، بریتانیا و سوئد که اتباع این کشورها در آن پرواز بودند، شکایتی از جمهوری اسلامی به دیوان بین المللی دادگستری در لاهه ثبت کرده‌اند با این محور که جمهوری اسلامی یک سری تعهدات خود تحت کنوانسیون مونترال را که منجر به سرنگونی یک هواپیمای غیرنظامی شده را، نقض کرده است.
به‌رغم تمامی شواهد و مستنداتی که خانواده‌های دادخواه و چهارکشوری که شهروندانشان را از دست داده‌اند علیه جمهوری اسلامی ارایه کرده‌اند، ۲۱مهر سال جاری، معاون حقوقی دولت «ابراهیم رئیسی»، ضمن اینکه اعلام کرد «حاضریم در این زمینه مذاکرده کنیم»، گفت «سرنگونی هواپیمای اوکراینی صددرصد غیرعمدی بود.»
مقامات جمهوری اسلامی در یک «دادگاه نظامی» افرادی را که هویتشان همچنان برای دادخواهان روشن نیست به‌عنوان متهمان پرونده ساقط شدن هواپیما محاکمه کرده‌اند که بنابر آنچه آقای علیزاده طباطبایی می‌گوید، در‌حال‌حاضر متهم ردیف اول آزاد شده شده و پیگیری شکایت علیه مقامات نیز مشمول مرور زمان شده است.
سپاه پاسداران انقلاب اسلامی روز ۱۸دی۱۳۹۸ و اندکی پس از به پرواز در آمدن هواپیما اوکراینی از فرودگاه «امام خمینی» در حومه تهران، با شلیک دو موشک آن را سرنگون کرد که همه ۱۷۶ سرنشین آن کشته شدند.
دادگاه عالی انتاریو در حکمی، شلیک موشک به هواپیمای مسافربری اوکراینی توسط سپاه پاسداران انقلاب اسلامی را عامدانه و تروریستی دانسته است.
«جاستین ترودو»، نخست‌وزیر کانادا، گفته است که تصویرسازی رسمی جمهوری اسلامی از چگونگی سرنگونی هواپیما «ریاکارانه، گمراه‌کننده و سطحی» است.
روایت‌ها و شهادت‌های خانواده‌های دادخواه در جریان پیگیری این پرونده نشان می‌دهد که مقامات جمهوری اسلامی از روزها نخست با مصادره پیکرها و تهدید و ارعاب خانواده‌های قربانیان این جنایت، آن‌ها رو مورد اذیت‌وآزار بسیار قرار داده‌اند. این آزارها توسط سازمان اطلاعات و امنیت کانادا نیز مستند شده است.
سازمان دیده‌بان حقوق‌بشر هم اعلام کرده است که از زمان سرنگون کردن هواپیمای اوکراینی توسط سپاه پاسداران انقلاب اسلامی تاکنون، خانواده‌های جانباختگان این پرواز به شکل سازمان‌دهی‌شده هدف آزار‌و‌اذیت مقامات حکومت ایران قرار گرفته‌اند.
از بخش پاسخگویی دیدن کنید
در این بخش ایران وایر می‌توانید با مسوولان تماس بگیرید و کارزار خود را برای مشکلات مختلف راه‌اندازی کنید
با ایران‌وایر همکاری کنید
ویدیوها و مطالب خود را برای ما بفرستید
ثبت نظر