شایا گلدوست
در حالی که بیش از چند روز به تاریخ برگزاری انتخابات ریاست جمهوری ترکیه باقی نمانده است، «رجب طیب اردوغان»، رییس جمهوری ترکیه در یکی از سخنرانیهای خود بار دیگر به نفرتپراکنی علیه جامعه رنگینکمانی پرداخت.
او در این سخنرانی گفت همجنسگرایی یک انحراف اخلاقی و شخصیتی است و برای به اصطلاح تضعیف رقبای خود در انتخابات، آنها را حامی حقوق «منحرفان» نامید.
این در حالی است که جامعه سنتی و مذهبی ترکیه رویکرد خوبی به قشر رنگینکمانی ندارد و چنین اظهاراتی از سوی مقامات دولتی و مذهبی، دیدگاه منفی جامعه را تشدید میکند. این چنین به نظر میآید که رجب طیب اردوغان از این رویکرد در جهت پیشبرد اهداف انتخاباتی و جلب نظر و آرای قشر مذهبی استفاده میکند.
او در این سخنرانی تاکید کرد که جامعه ترکیه چنین مسایلی را نمیپذیرد و خانواده امری مقدس در این کشور به شمار میرود.
اردوغان گفت: «خانواده برای ما مقدس است. خانواده قوی یعنی ملت قوی. ما با الجیبیتیها مخالفیم و باید به خانواده و سنتهای خانواده احترام بگذاریم.»
این نخستین بار نیست که جامعه رنگینکمانی از سوی مقامات دولتی و مذهبی مورد حمله قرار میگیرد. پیش از این نیز برخی از مقامات مذهبی و وابسته به دولت با بیان نظرات مشابه، به نفرتپراکنی علیه جامعه رنگینکمانی پرداختهاند. برگزاری رژه افتخار رنگینکمانیها از سال ۲۰۱۵ در این کشور ممنوع شد و هر ساله پلیس با افرادی که قصد برگزاری این رژه را دارند، به شدت برخورد میکند.
در سپتامبر سال گذشته نیز یک راهپیمایی بزرگ با شرکت ۱۵۰ سازمان مردمنهاد که اغلب مذهبی بودند، علیه جامعه رنگینکمانی در استانبول برگزار شد. این راهپیمایی حمایت دولت و نهادهای وابسته به دولت را داشت.
جدا از جامعه رنگینکمانی ترکیه که در سالهای اخیر زیر شدیدترین فشارهای سیستماتیک دولت اسلامگرای اردوغان قرار دارد، صدها پناهجو و پناهنده رنگینکمانی ایرانی و افغانستانی نیز از ستیز و هراسی که در جامعه ترکیه علیه آنها وجود دارد، رنج میبرند.
بسیاری از این شهروندان از کشورهایی مانند ایران و افغانستان با امید رسیدن به آزادی به ترکیه رفته و به سازمان ملل متحد پناه آوردهاند اما سالها است که در انتظار رسیدن به کشور مقصد به سر میبرند. شرایط اقتصادی بسیار بد و دیدگاه ستیزهجویانه جامعه ترک با پناهجویان و پناهندگان از یک سو و نفرتی که این جامعه سنتی و مذهبی به قشر رنگینکمانی دارد، از سوی دیگر شرایط را برای این انسانها بحرانی کرده است.
بسیارند افراد ترنس، همجنسگرا، دوجنسگرا و انسانهایی با گرایشهای جنسی و هویتهای جنسیتی مختلف که در زندان ترکیه تا رسیدن به مقصدی امن و آرام به سر میبرند. سازمانهای حقوق بشری و حامی رنگینکمانیها نیز با تلاش بسیار نتوانستهاند تا شرایط را برای این قشر آسیبپذیر بهبود ببخشند؛ مانند زن ترنسی که پس از گذشت هفت سال، همچنان در آرزوی رهایی از برزخ ترکیه، زندگی خود را روایت میکند.
صدایش خشدار است و با بغض حرف میزند. میگوید: «لطفا مریم صدایم کنید، نگذارید آرزوی این که روزی همه من را به عنوان مریم بشناسند، بر دلم بماند.»
روایت میکند: «هفت سال است که به ترکیه آمدهام. اوایل شرایط کمی بهتر بود. نمیدانم تعداد پناهندگان در ترکیه کمتر بود یا این که ترکها اینقدر با ما بد نبودند. خانه کوچکی برای خود پیدا کرده بودم و در یک کارخانه تولید ملحفه کار میکردم. سخت بود اما میگفتم میگذرد و روزی از اینجا میروم و خلاص میشوم. اما هنوز اینجا هستم.
محیط کار خوب نبود اما چارهای نداشتم. مجبور بودم کار کنم؛ حتی کار غیرقانونی. خیلی سعی میکردم کسی متوجه ترنس بودنم نشود اما دست خودم نبود، دیگران میفهمیدند. محیط کار هم محیط سالمی نبود. قشری که آنجا کار میکردند، از موضوعات جنسی و جنسیتی چیزی نمیدانستند. خدا پدر صاحب کارخانه را بیامرزد، کمی هوایم را داشت و نمیگذاشت کسی اذیتم کند. نمیدانم، شاید دلش برایم میسوخت. خلاصه که روزی ۱۰ تا ۱۲ ساعت کار میکردم تا خرج زندگی خود را در بیاورم.»
«مریم» میگوید با زیاد شدن بگیر و ببندها، صاحب کارخانه همه آنها را اخراج کرد، چون اجازه کار نداشتند و برایش دردسر میشد. همه جا دنبال کار گشته بود اما کسی به او کار نمیداد. ظاهرش را که میدیدند، میگفتند تو نمیتوانی اینجا کار کنی، برای ما دردسر میشوی!»
میگوید: «نمیدانم، شاید خدا دلش برایم سوخت؛ برای من که نه خانوادهای داشتم و نه کشور و جامعهای که من را بخواهد. سربازی هم که نرفته و غیرقانونی خود را به ترکیه رسانده بودم. سازمانملل برای ترنسها حقوق ماهیانهای در نظر گرفت. کم بود اما از هیچ بهتر بود. با همان سر میکردم و گاهی اگر کاری به پستم میخورد، چند روزی هم موقت جایی کار میکردم. ولی شرایط ترکیه هر روز بدتر و بدتر شد. قیمتها آنقدر زیاد شدند که خود ترکها هم از پس زندگی خود برنمیآیند. این به کنار، دیگر به پناهندهها خانه نمیدهند و نمیدهند و با آنها بدرفتاری هم میکنند. حالا فکر کنید من، یک زن ترنس پناهنده، با این مردم مذهبی چه باید بکنم؟ کرونا که زیاد شد، در خیابان ما را با انگشت نشان میدادند و میگفتند شما گناهکارید و این عذاب خدا است که بر سر ما آمده است به خاطر شما، از کشور ما بروید. انگار یکی از ملاهایشان گفته بود که این بیماری، بلایی است که به خاطر همجنسگرایی آمده است. انگار همه چیز سر ما خراب میشد. وضعیت پروندهها هم که هیچ، بلاتکلیف و در انتظار هستیم. سازمان ملل هم که جواب درستی نمیدهد، میگوید از دست ما خارج است. اداره مهاجرت ترکیه نیز که ترجیح میدهد همه ما را از ترکیه بیرون بیندازد. من ماندهام و بلاتکلیفی و سرگردانی. نمیدانم به فردا امیدوار باشم یا نه. ای کاش بتوانید تصور کنید که زندگی در این شرایط چهقدر سخت است.»
از سپتامبر۲۰۱۸ و تغییر سیاستهای سازمان ملل و انتقال اختیارات به اداره مهاجرت ترکیه شرایط برای پناهجویان سختتر و پروسهها طولانیتر شدند. پناهجویان جدیدی که برای ثبتنام به دفاتر اداره مهاجرت در شهرهای مختلف مراجعه میکنند، تنها برگههای اقامت موقتی را میگیرند و در انتظار مصاحبه به سر میبرند. آن دسته از پروندههایی که پیشتر توسط سازمان ملل مصاحبه شدهاند نیز میبایست مجدد توسط اداره مهاجرت ترکیه مصاحبه شوند و دلیل پناهندگی آنها تایید شود.
مطلب مرتبط:
ثبت نظر