زندگی رییس سابق هیات مدیره مپنا؛ ۵ سال زندان بدون دسترسی به وکیل

طبق خبری که در اختیار «ایران‌وایر» قرار گرفته است، «محمدرضا نوری»، رییس سابق هیات‌ مدیره «مپنا» پنج سال است که در حبس سلول‌های ۲۰۹ زندان «اوین» به سر می‌برد. نوری در پرونده‌ای مالی محکوم شناخته شد و حکم ۱۸ سال حبس دارد. او در این مدت از حق داشتن وکیل هم محروم بوده است. 

نوری در مصاحبه‌ای پس از استقرار در تیم هیات مدیره مپنا گفته بود ۲۰ سال با آستان قدس رضوی همکاری داشته و سمت‌های مختلفی را عهده‌دار بوده است. او تحصیل‌ کرده بریتانیا است و پس از فعالیت‌ در آستان قدس رضوی، به مپنا قدم گذاشت. 

آستان قدس رضوی یکی از اصلی‌ترین سهام‌داران مپنا به شمار می‌رود که برای اختلاف با وزارت نیرو بر سر سهام و قدرت در این شرکت، کارشان به دادگاه کشیده شد اما هنوز دعوای‌ آن‌ها ادامه دارد. 

در این میان، به دلیل عدم شفافیت دستگاه قضایی جمهوری اسلامی، جزییات پرونده مالی محمدرضا نوری، مدیر سابق هیات رییسه مپنا مشخص نیست.

با توجه به سابقه همکاری نوری با آستان قدس ‌و دعوای وزارت نیرو و آستان قدس، احتمال ارتباط پرونده مدیر سابق مپنا با این دعوای قدرت نیز مطرح شده است. اما صرف نظر از این موضوع، محمدرضا نوری به عنوان زندانی در حالی‌ که پنج سال می‌شود در حبس ۲۰۹ زندان اوین به سر می‌برد،از حق داشتن وکیل محروم شده و در خصوص شرایط نگه‌داری و روند دادرسی پرونده‌اش نیز اطلاع‌رسانی نشده است. 

شرکت مپنا چه فعالیت‌هایی دارد؟ 

«مپنا» شرکت سهامی است که زیرمجموعه‌های ساخت نیروگاه‌ها و زیرساخت‌ها در حوزه انرژی را برعهده دارد و از سال ۱۳۸۴ بخشی از احداث نیروگاه گازی «عسلویه» را با قرارداد ساخت، تملک و بهره‌برداری برعهده گرفت. مپنا در معرفی خود می‌گوید نخستین و بزرگ‌ترین پیمان‌کار عمومی نیروگاهی در ایران و خاورمیانه است. 

این گروه که در سال ۱۳۷۱ تاسیس شد، خود را شرکتی با سهام عام معرفی می‌کند اما عمده سهام آن در اختیار آستان قدس رضوی و وزارت نیرو قرار دارد و بخشی از سهام این شرکت در بازار بورس داد و ستد می‌شود. 

مدیرعامل کنونی مپنا نیز «عباس علی‌آبادی» است که از اواخر سال ۱۳۸۹ به این سمت گماشته شد. او با «محسن علی‌آبادی» قرابت خانوادگی دارد؛ کسی که در دوران ریاست «محمود احمدی‌‌نژاد» بر دولت رشد کرد و طی سال‌های ۱۳۸۴ تا ۱۳۹۰ نامش به ساخت ورزش‌گاه‌های زنجیره‌ای گره خورد و با اتهام‌های مالی در پروژه‌های عمرانی، به دادسرا احضار شده بود. 

مپنا یکی از شرکت‌های سهامی است که آستان قدس رضوی از جمله سهام‌داران اصلی آن به شمار می‌رود. نام این شرکت در قطعی‌های برق سال گذشته، به عنوان یکی از عوامل تاثیرگذار مطرح شد.  

مرداد ۱۴۰۰، دو ماه بعد از بی‌برقی‌های گسترده و مکرر در کشور، برخی از کارشناسان مدعی شدند یکی از مهم‌ترین انتقادات به مسوولان صنعت برق، انحصار تعمیرات نیروگاه‌ها توسط شرکت مپنا بوده است. به طوری‌که هزینه برخی تعمیرات نیروگاهی توسط این شرکت ۴۰ درصد بالاتر از قیمت جهانی است که قراردادهایی نجومی و کاملا ارزی دارد و مانعی برای واردات قطعات لازم به بهانه «حمایت از ساخت داخل با قیمت کم‌تر» است. 

اختلاف وزارت نیرو و آستان قدس رضوی بر سر مپنا چیست؟ 

سهام‌داران اصلی مپنا، یعنی آستان قدس و وزارت نیرو از پیش بر سر میزان سهام و قدرت بهره‌برداری از آن دچار اختلاف بودند. سال ۱۳۹۴، ۴۷ درصد از سهام مپنا به آستان قدس رضوی واگذار شد اما یک سال بعد دادگاه تصمیم گرفت که این سهام به وزارت نیرو بازگردانده شود. ولی دعوا هم‌چنان ادامه دارد و آستان قدس رضوی نیز هنوز از جمله سهام‌داران اصلی مپنا به شمار می‌رود.

آستان قدس رضوی به عنوان بزرگ‌ترین موقوفه جهان و از جمله ثروتمندترین نهادهای جمهوری اسلامی مطرح است که پیش از انقلاب مسوولیت آن توسط پادشاه وقت تعیین می‌شد و بعد از انقلاب ۱۳۵۷، رهبر جمهوری اسلامی تولیت آن را منصوب می‌کند. 

در سال ۱۳۵۹، «روح‌الله خمینی»، بنیان‌گذار جمهوری اسلامی اداره این تشکیلات را به «عباس واعظ طبسی» واگذار کرد و پس از درگذشت او در سال ۱۳۹۴، «علی ‌خامنه‌ای» طی حکمی «ابراهیم رئيسی»، رییس دولت کنونی را به تولیت آن منصوب کرد. بخش اقتصادی آستان قدس رضوی از سال ۱۳۸۳ با عنوان «سازمان اقتصادی رضوی» امپراتوری خود را گسترش داد.