انتشار خبر مسدود کردن یا پلمب یک پل عابرپیاده از سوی کمیته عفافوحجاب مشهد، یک نمونه دیگر به فهرست عجیبترین فضاهایی که جمهوری اسلامی بهدلیل حضور زنان بدون حجاب اجباری تعطیل کرده، اضافه کرده است.
درحالیکه کاربران شبکههای اجتماعی از مهروموم یک پل عابرپیاده بهعنوان یک اتفاق «کمیک» یاد کردند، کارشناسان گفتند که چنین اقداماتی نمیتواند حجاب اجباری را در کشور تثبیت کند.
***
در روزهای گذشته، وقتی خبر مسدود کردن ورودی پل عابرپیاده مقابل مجتمع آرمیتاژ در مشهد منتشر شد، تعدادی از رسانهها بهنقل از یکی دو مقام محلی، موضوع را تکذیب کردند. روز پنجشنبه۱تیر اما رییسکل دادگستری خراسان رضوی، در مورد پلمب این پل گفت: «این اقدامات تصمیم دادسرا نیست، بلکه در قرارگاه عفافوحجاب استانی و بعد در شهرستان مشهد تصمیماتی گرفتند که این موضوعات، در راستای اجرای آن مصوبات است.»
مسدود کردن پل عابرپیاده تنها اقدام عجیب در راستای اعمال حجاب اجباری نبود. در ماههای اخیر و بهویژه بعد از پایان تعطیلات نوروزی، موج پلمب اماکن عمومی و تفریحی شروع شد.
در یکی از عجیبترین موارد، پارک جنگلی دریاچه شورمست در سوادکوه مازندران، ۱۶اردیبهشت سال جاری پلمب شد. فرمانده انتظامی این شهر، دلیل پلمب را «تذکرهای فراوان در حوزه عفافوحجاب» به مسوولان پارک جنگلی عنوان کرد.
یک روز بعد از این خبر، گزارش شد که «تنگه کافرین» در استان ایلام بهدلیل آنچه که فرماندار شهر بدره ایلام «عدم رعایت حجاب اسلامی از سوی برخی گردشگران» خواند، تعطیل شد.
کمی بعد از این اتفاق، ماموران یک لنج را در جزیره هرمز بهدلیل «کشف حجاب بانوانی که سوار آن شده بودند»، توقیف کردند.
جشنواره لالههای آسارا در کرج که در محوطه باز و وسیع برگزار میشود هم، بهدلیل رعایت نکردن حجاب از سوی بازدید کنندگان تعطیل شد. حدود دو ماه پیش، سرای عامریهای کاشان، از اماکن ارزشمند این شهر، با همین عنوان پلمب شد.
در یکی از آخرین اقدامات پیش از پلمب پل عابر، یک لبنیاتی در مشهد بهدلیل اینکه از مشتریانش خواسته بود در چالش رقص شرکت کنند و در صورت برنده شدن شیر رایگان دریافت کنند، پلمب شد. سینما ماندانا، تنها سینما شرق تهران با ۶۲ سال قدمت هم، چند روز پیش بعد از اینکه پلیس عکس یک دختر بچه در سینما که شلوارک پوشیده بود را به مدیریت سینما نشان دادند، پلمب شد.
ضایع کردن حقوق شهروندان
این اقدامات و بستن اماکن عمومی، واکنش متعددی در شبکههای اجتماعی داشته است. کاربران از مسدود کردن یک پل عابر در مشهد بهدلیل عبور زنانی که حجاب اجباری را رعایت نکردند، با عبارات طنز یاد کردند. کاربری در توییتر نوشت «اصلا این پل را شلاق بزنید که درس عبرتی بشود برای دیگران.»کاربر دیگری نوشته است «تو مشهد یه پل عابر هوایی بهخاطر اینکه روش دخترای بیحجاب قدم زده بودن پلمپ شد! لبخند بزن ایرانی...»
کاربر دیگری هم در توییتر درباره پلمب این پل نوشت: «این حجم از حماقت و بلاهت، در هیچ کجای تاریخ بشریت رویت نشده بود.»
یکی دیگر از کاربران توییتر هم از مهروموم این پل عابرپیاده با عنوان «جوک سال» یاد کرد.
از سوی دیگر، حقوقدانان و وکلا هم، بارها بر غیرقانونی بودن پلمب اماکن عمومی بهدلیل رعایت نکردن حجاب تعدادی از بازدیدکنندگان یا مشتریان تاکید کردهاند.
«محمد اولیایی فرد»، وکیل دادگستری، با بیان اینکه پلمب فضاهایی مثل پل عابر و پارک جنگلی اعتبار قانونی ندارد، به «ایرانوایر» گفت که این اقدام، موجب ضایع کردند حقوق همه شهروندان میشود.
او توضیح داد: «اگر بر فرض کشف حجاب یا استفاده از حجاب اختیاری طبق قانونی که وجود دارد را جرم تلقی کنیم، پلمب اماکن عمومی حقوق کسانی که حجاب دارند را هم تضییع میکند، چون آنها هم نمیتوانند استفاده کنند، یعنی برای تنبیه کسانی که حجاب اجباری را رعایت نکردهاند حقوق گروه دیگری هم ضایع میشود.»
«الی خرسندفر»، جامعهشناس هم به ایرانوایر گفت که علیرغم اقدامات تند و متعدد حکومت برای تثبیت حجاب اجباری در فضاهای عمومی، بهطور واضح و آشکار باید گفت که دستگاه حکومتی نمیتواند با فشار و بگیروببند، جلو مخالفت با حجاب اجباری را بگیرد؛ چراکه نه سیستم آن اقتدار عملی سابق را دارد و نه اینکه به اندازه گذشته از حمایت نیروهای وفادار خود برخوردار است.
به گفته این جامعهشناس، مطالبه حجاب اختیاری، دیگر یک مطالبه مدنی نیست، اگرچه توسط ابزارهایی که با عنوان نافرمانی مدنی یاد میشود بروز داده میشود، ولی شکلی از مبارزه است که بهصورت مدنی انجام میگیرد. او اضافه کرد: «زمانی که یک عنصری بهطور نمادین از شکل مطالبه مدنی به یک سمبل برای رویکرد مبتنیبر سرنگونی نظم سیاسی تبدیل میشود، جامعه به تکرار آن اهمیت میدهد و اهتمام میورزد، چون میخواهد آن سمبل را حفظ کند.»
قانونی که نه نظم و امنیت میآورد، نه برقراری عدالت
واکنشهای بیشمار با مضمون مشابه و حتی واکنش خبرگزاری «فارس»، وابسته به سپاه پاسداران در تکذیب اولیه خبر، نشان از آن دارد که چنین اقداماتی، از سوی بخش بزرگی از جامعه پذیرفته نیست.
تنوع اماکن بسته شده از حدود سه ماه پیش و همچنین تداوم آن به اشکال مختلف، حاکی از آن است که جامعه راه خودش را میرود و به تهدیدهای مجریان قانون اهمیتی نمیدهد.
محمد اولیایی فرد، دلیل این موضوع را منطبق نبودن قانون مربوط به حجاب اجباری با عرف جامعه میداند. این حقوقدان و وکیل دادگستری گفت که قانون اصولا برای ایجاد نظم، امنیت عمومی و برقراری عدالت است. اگر قانونی در برگیرنده این موضوعها، نباشد قانون نامناسبی است و مردم از آن پیروی نمیکنند.
او تاکید کرد که اگر عموم جامعه قانونی را بهعنوان عامل برقراری نظم و امنیت در جامعه قبول نداشته باشد و آن را منطبق با عرف جامعه نداند، حتی با سنگینتر شدن مجازات از آن پیروی نمیکند. او قانون ممنوعیت استفاده از ماهواره را یک نمونه دیگر از قوانین نامناسب که مردم از آن تبعیت نکردند دانست و گفت که مردم وقتی دیدند به آن نیاز دارند، از قانون تمکین نکردند و حکومت هم از پس آنها بر نیامد.
پافشاری حکومت برای احساس اقتدار
باوجود مقاومت زنان و دختران در برابر اعمال حجاب اجباری، دستگاه قضایی و نهادهای حکومتی دیگر، همچنان برای اعمال قانون حجاب اجباری و تصویب لایحه تازه برای آن، پافشاری میکنند.
الی خرسندفر دلیل این اصرار حکومت را، نوع نگاه آن به قوانین میداند. این جامعهشناس به ایرانوایر گفت: «دستگاه سیاسی جمهوری اسلامی مشروعیت و احساس اقتدار خود را در اجرایی کردن ایدئولوژی میبیند؛ آن هم با توسل به قوانینی که مبتنیبر عقلانیت و در راستای بهبود تغییرات اجتماعی نیست.»
این جامعهشناس گفت که جمهوری اسلامی اهمیت نمیدهد که نظام اجتماعی چه نگاهی به این قوانین دارد؛ چون قانون را برای اجرایی کردن ایدئولوژی میخواهد، نه برای اینکه مردم قانون را مشروع بدانند.
به گفته خرسندفر، جمهوری اسلامی مشروعیت را از ایدئولوژی میگیرد که بهواسطه آن قوانین خود را وضع کرده و در کنار آن احساس اقتدار میکند.
اگرچه حکومت با فشار بیشتر بر مردم برای اعمال قوانینی که در جامعه پذیرفته نشده سعی در تثبیت اقتدار دارد، اما شهروندان و رسانهها، اقدامات حکومت را نشان از درماندگی میدانند.
روزنامه اینترنتی «فراز» دراینباره نوشت: «رسیدن دایره پلمبها به پل عابرپیاده و دریاچه، نه نشان از جدیت و صلابت، بلکه حکایت از استیصال نگاه و روش رسمی در این خصوص دارد.»
به نوشته این نشریه اینترنتی، اینکه دستگاههای مسوول مجبور میشوند حتی پل عابرپیاده را مهروموم کنند، معنایش این است که نه بخش قابلتوجه و موثری از جامعه ضوابط پوشش رسمی را قبول دارند، و نه اینکه روش کنترل فعلی تاثیر دارد.
بااینحال، بهنظر میرسد اصرار دستگاههای حکومتی بر تداوم شیوه فعلی، فهرست اماکنی عجیبی که بهدلیل رعایت نکردن حجاب اجباری تعطیل و مهروموم میشوند را طولانیتر کند؛ چه اکثریت جامعه بپذیرند و چه از آن با طنز یاد کنند.
از بخش پاسخگویی دیدن کنید
در این بخش ایران وایر میتوانید با مسوولان تماس بگیرید و کارزار خود را برای مشکلات مختلف راهاندازی کنید
ثبت نظر