جیب تازه برای دلارهای دولتی؛ ریاست مهدی تاج و هزینه‌های نجومی

«مهدی تاج»، رییس فدراسیون فوتبال جمهوری اسلامی، ادعا کرده است که به‌دلیل «تحریم‌های آمریکا علیه ایران»، امکان ورود دستگاه‌های VAR یا همان «کمک داور ویدیویی» به کشور وجود ندارد.

او یکشنبه ۱۱تیر۱۴۰۲ به خبرنگاران گفته است: «در تلاشی هستیم که با فیفا صحبت کنیم تا به‌صورت یکجا VAR را از آن‌ها بگیریم، چند کشور هم این کار را کرده‌اند. با‌این‌حال، دوستان باید بدانند که موانع ساده‌ای نداریم. موانع ما خاص است. به همین دلیل، نباید به‌مانند کشورهای دیگر به ما نگاه کنند؛ چراکه برای واردات و انتقال پول، با مشکلاتی روبه‌رو هستیم.»

مهدی تاج، این موانع خاص را «تحریم‌ها» و «عدم تخصیص کمک‌های دولتی» دانسته و گفته است: «ما از دولت انتظار داریم که به ما کمک کند. الان دولت عراق ۶۰ میلیون دلار به فدراسیون فوتبال این کشور برای توسعه فوتبال کمک کرده است.»

***

 چرا قیمت‌ها در زمان ریاست مهدی تاج نجومی می‌شوند؟

ادعاهای مدیران فدراسیون فوتبال در ماه‌های گذشته، لبریز از تناقضات مالی، قانونی و زمان‌بندی است. بهمن ۱۴۰۱، «منصور قنبرزاده»، نایب‌رییس فدراسیون فوتبال جمهوری اسلامی، در مصاحبه با رسانه‌های ایران ادعا کرد که مهدی تاج هزینه‌های تجهیز هر ورزشگاه به سیستم کمک داور ویدیویی را ۸۰۰ هزار دلار برآورد کرده است؛ حدودا هر ورزشگاه ۴۰ میلیارد تومان.

سال ۱۳۹۹ خورشیدی و حدود دو سال پیش از آغاز ریاست مهدی تاج در فدراسیون فوتبال، اعضای سابق هیات‌رییسه این فدراسیون، هزینه واردات و نصب دستگاه‌های VAR برای هر ورزشگاه را حدود ۱۲۵ هزار دلار و با قیمت همان روز ارز در کشور (هر دلار آمریکا ۲۴ هزار تومان) حدود ۳ میلیارد تومان برآورد کرده بودند.

چگونه ممکن است سیستم کمک داور ویدیویی طی دو سال، از قیمت ۱۲۵ هزار دلار برای هر ورزشگاه، به ۸۰۰ هزار دلار برسد؟

بین دو فدراسیون فوتبال از قبل از آغاز ریاست مهدی تاج تا بعد از آغاز آن، یک تفاوت قیمت ۶۷۵ هزار دلاری وجود دارد که مشخص نیست سهم کدام یک از بخش‌های دخیل در واردات و نصب دستگاه‌های کمک داور ویدیویی می‌شود؟

پیش‌از‌این هم مهدی تاج، قیمت «مارک ویلموتس»، سرمربی پرتغالی تیم ملی را از سالیانه ۶۰۰ هزار دلار، با قراردادی سه ساله به ۶ میلیون و ۸۰۰ هزار یورو تبدیل کرده بود.

 

قیمت‌های مهدی تاج چگونه تعیین می‌شوند؟

اعداد در فدراسیون فوتبال مهدی تاج، در بسیاری از موارد دروغ می‌گویند. «چنری ویلیماز»، محقق اقتصادی و بازاریاب ورزشی، در تحقیقی که سال ۲۰۱۸ و اوج دوران ورود دستگاه‌های کمک داور ویدیویی به جهان فوتبال انجام داد، به این نتیجه رسید که «جغرافیای کشورها» در میزان هزینه‌ای که برای خرید، نصب و استفاده از آن دارند، تاثیرگذار است.

او در گزارش تحقیقی خود نوشته بود که برزیل باید برای هر ورزشگاه خود مبلغ ۲۲۰ هزار دلار جهت نصب این سیستم‌ها هزینه کند، در‌حالی‌که کشور پرتغال با هزینه‌ای حدود ۱۸ هزار دلار برای هر سال، موفق به خرید و نصب این سیستم در هر ورزشگاه خود شده است. در این تحقیق، «استفاده از کابل‌های فیبر نوری»، یکی از دلایل گران‌قیمت شدن این سیستم در کشورهای وسیع عنوان شده بود.

مساحت برزیل بیش از ۸ میلیون و ۵۱۵ هزار کیلومتر مربع و مساحت ایران یک میلیون و ۶۴۸ هزار و ۱۹۵ کیلومتر مربع است؛ مهدی تاج اما حدود ۴ برابر هزینه برزیل برای نصب این سیستم‌ها در ایران، بودجه می‌خواهد.

 

یادآوری وعده‌های مهدی تاج برای انتخابات فدراسیون فوتبال

خبرگزاری «مهر»، ۱۳اردیبهشت۱۴۰۲، در گزارشی با تیتر «۸ ادعای بی‌خاصیت تاج در ۹ ماه»، اظهارات مهدی تاج برای آزاد کردن پول‌های بلوکه شده ایران از حساب‌های فیفا»، «جلسه با مدیران فیفا» و «بی‌تاثیر بودن تحریم‌ها برای واردات دستگاه‌های کمک داور ویدیویی به کشور» را، ادعاهای بی‌اساس رییس فدراسیون فوتبال دانست.

در این گزارش اشاره شده بود که رییس فدراسیون فوتبال جمهوری اسلامی در نخستین هفته انتخاب مجدد به‌عنوان رییس این فدراسیون، به خبرنگاران گفته که به‌زودی مطالبات فوتبال ایران که حدود ۲۱ میلیون دلار است را، از کنفدراسیون فوتبال آسیا (AFC) و فدراسیون جهانی فوتبال (FIFA) آزاد خواهد کرد.

مهر به نقل از مهدی تاج نوشته بود که او گفته که اگر نتواند خاصیتی در زمینه‌های درآمدزایی، زنده کردن پول‌های مصادره شده ایران به‌دلیل تحریم‌ها و دست کشیدن از بودجه‌های دولتی در فوتبال داشته باشد، بهتر است که برود.

مهدی تاج البته به‌عنوان نایب‌رییس کنفدراسیون فوتبال آسیا، تاکنون مشکلی برای دریافت حقوق ۲۰۰ هزار دلار سالیانه‌اش از AFC به‌دلیل تحریم‌ها، نداشته است.

 

آیا کیسه دوباره‌ای برای پول‌های دولتی دوخته شده است؟

خبرگزاری‌های ایران، ۲۷دی‌۱۴۰۱، از «اصرار عجیب» مهدی تاج، رییس فدراسیون فوتبال جمهوری اسلامی، به باشگاه‌های ایران برای همکاری با «یک شرکت واسطه» خبر دادند.

این رسانه‌ها با انتشار نامه‌ای که ۱۸دی‌۱۴۰۱ تنظیم شده و به امضا مهدی تاج رسیده بود، مدعی شدند که فدراسیون فوتبال جمهوری اسلامی، تمامی باشگاه‌ها را موظف کرده، «فقط» از طریق شرکت «چشم‌انداز ارتباط»، دستگاه‌های مخابراتی یک شرکت بلژیکی به نام «EVS» را خریداری کنند.

مهدی تاج ۲۴دی‌ به خبرنگاران گفته بود که سیستم‌های کمک داور ویدیویی «باید تا سه ماه آینده» وارد ایران شوند. او تاکید کرده بود که باشگاه‌ها و  فدراسیون  فوتبال ایران، چاره‌ای جز ورود این تجهیزات به ایران را ندارند. باوجود گذشت بیش از شش ماه، هنوز هیچ اثری از دستگاه‌های کمک داور ویدیویی و یا همان شرکت واسطه، و چگونگی همکاری باشگاه‌ها با این شرکت وجود ندارد.

تجربه مدیریتی مهدی تاج نشان داده است که وقتی او وارد پروژه «عقد قرارداد سریع» با یک شرکت یا یک مربی خارجی شده، یا بازه‌های زمانی تعیین می‌کند، باید در مورد یک فساد مالی جدید، آماده بود. آخرین نمونه‌ آن می‌تواند قرارداد مارک ویلموتس بلژیکی باشد؛ قراردادی که هنوز فوتبال ایران را با گرفتاری بیش از ۶ میلیون یورو پرداخت به یک مربی با کمتر از دو ماه حضور مستمر در ایران رها کرد.

مهدی تاج اما در فاصله شش ماه پس از آنکه دستور رسمی‌ خود برای همکاری با یک شرکت واسطه را به باشگاه‌ها تحویل داد، حالا از دولت جمهوری اسلامی برای هزینه‌های مربوط به واردات دستگاه‌های VAR و همکاری با فدراسیون جهانی فوتبال برای واردات مستقیم این دستگاه‌ها صحبت می‌کند.

به‌نظر می‌رسد مهدی تاج از ورود سیستم کمک داور ویدیویی به کشور و تشویق دولت برای تخصیص بودجه‌های میلیون دلاری به این فدراسیون، به‌دنبال اهداف اقتصادی دیگری باشد.