ایوب‌ جوان‌پور، معترض سقزی که به ۱۵ سال حبس محکوم شد، کیست؟

در آخرین روز تیر ۱۴۰۲، خبرگزاری‌ها از محکومیت ۱۵ سال حبس تعزیری برای «ایوب جوان‌پور» خبر دادند؛ شهروند معترض اهل سقز که گفته می‌شود در بسیاری از تجمع‌های اعتراضی این شهر مشارکت داشت. 

در اتهام‌های او آمده که این شهروند پرچم جمهوری اسلامی را پایین کشیده است. اما این تنها اتهام ایوب نیست بلکه تدارک تجمعات اعتراضی نیز از جمله مواردی است که در حکم محکومیت این شهروند ذکر شده است.

طبق اطلاع «ایران‌وایر»، ایوب پاره‌وقت به شغل برق‌کاری مشغول بود و هر از گاهی فشار اقتصادی و دشواری‌های معیشت باعث می‌شد کولبری کند. او هم‌اکنون در زندان مرکزی سقز در بازداشت به سر می‌برد. 

***

۳۱ تیر ۱۴۰۲ خبر آمد که ایوب جوان‌پور با اتهام‌های مختلف در مجموع به ۱۵ سال زندان محکوم شده است. «تبلیغ علیه نظام از طریق پایین کشیدن پرچم»،‌ «اداره جمعیت بیش از دو نفر برای بر هم زدن امنیت»، «توهین به بنیان‌گذار جمهوری اسلامی» و «اهانت به رهبر نظام» مجموعه اتهام‌هایی است که برای ایوب جوان‌پور در نظر گرفته‌اند. 

حکم ۱۵ سال حبس در دادگاه انقلاب شهرستان سقز به ریاست «کیوان جهانی» صادر شده است. طبق قانون، محکومیت‌های این فرد تجمیع می‌شوند و اشد آن، یعنی ۱۰ سال حبس برای اتهام اداره جمعیت بیش از دو نفر برای برهم زدن امنیت قابلیت اجرا دارد. 

در واقع، نه پایین کشیدن پرچم و نه اهانت به بنیان‌گذار و رهبر جمهوری اسلامی برای قوه قضاییه ایران به اندازه اداره جمعیت، آن‌هم بیش از دو نفر جرم شناخته نمی‌شود؛ به ویژه برای شهروندی که کارگری معترض به شرایط زندگی است که همین نظام به او تحمیل کرده است. 

ایوب جوان‌پور کیست؟ 

آن‌هایی که ایوب را از نزدیک می‌شناسند، او را فردی جسور و نترس توصیف می‌کنند که سابقه حضور در رویدادهای مختلف اجتماعی را دارد. بنا به تایید نزدیکان ایوب جوان‌پور، این شهروند معترض به خاطر مشارکت در رویدادهای اعتراضی، دارای چندین پرونده قضایی است. 

آخرین باری که او را بازداشت کردند، به ۲۰ خرداد برمی‌گردد که ماموران امنیتی به خانه پدری ایوب ریختند و او را بازداشت و به شهر سنندج منتقل کردند. خانه پدری ایوب در یکی از محله‌هایی قرار دارد که در جریان اعتراضات سراسری، شب‌های ناآرامی را پشت‌ سر گذاشته است. 

ایوب را پس از ۳۵ روز بازداشت در سنندج، به سقز منتقل کردند و در نهایت برای او حکم ۱۵ سال حبس را در نظر گرفتند. قاضی دادگاه، یعنی کیوان جهانی، از قضات دادگستری سقز است که هم‌زمان ریاست دادگستری را هم بر عهده دارد. 

ایوب به شکل پاره‌وقت به کار برق‌کاری مشغول بود. هر از گاهی هم به خاطر مشقت‌های زندگی، دست به کولبری می‌زد؛ یعنی عبور از مسیرهای سخت و گرفتن جان در دست برای لقمه‌ای نان که جمهوری اسلامی از خیل عظیم شهروندان ایران دریغ کرده است. این همان وضعیتی است که بسیاری از شهروندان و کاسب‌کاران کردستان، خصوصا در شهرهای مرزی به آن مشغول هستند. 

ایوب در تیر ماه سال گذشته، در تعقیب و گریز توسط نیروهای مرزبانی در مرز «کیله» شهر بانه از ناحیه پا زخمی شده بود اما جان سالم به در برد. 

او هم‌چنین در زمان برگزاری همه‌پرسی اقلیم کردستان و حضور مردم شهرهای مختلف کردستان، در برپایی جشن‌های خیابانی به همراه چند شهروند دیگر بازداشت و به زندان و شلاق محکوم شد که البته شلاق را بر او بخشیدند اما مدتی در بازداشت به سر برد. 

چه کسی پرچم را پایین کشید؟ 

جوان‌پور در ابتدای اعتراضات سراسری، یعنی ۳۰ شهریور نیز بازداشت شده بود. در آن زمان هم او را مدتی در بازداشت نگه داشتند. اما ایوب جوان‌پور پس از آزادی، باز هم به اعتراضات پیوست؛ خصوصا در جریان مسمومیت‌های سراسری دانش‌آموزان در سقز. 

مدارس سقز در ۲۰ فروردین برای نخستین بار مورد حمله مسموم‌سازی دانش‌آموزان قرار گرفت. اگرچه پیش‌تر و در شهرهای دیگر شاهد حضور آمبولانس‌ها و بی‌تابی والدین دانش‌آموزان در پی حمله‌های شیمیایی بودیم اما حمله به مدارس در سقز با واکنش گسترده‌تری مواجه شد؛ از جمله حضور پررنگ والدین و معترضان در مقابل مدرسه «بنت‌الهدی» در خیابان «شاناز»، اوج گرفتن شعارهای ضدحکومتی و پایین کشیده شدن پرچم جمهوری اسلامی از سر در مدرسه. پس از آن بود که بازاریان برای یک روز اعتصاب عمومی اعلام کردند و دانش‌آموزان و معلم‌ها در کلاس حاضر نشدند. 

البته در تصاویر موجود به درستی مشخص نیست که چه کسی پرچم را پایین می‌کشد. آیا فرد مورد نظر، ایوب جوان‌پور است یا فرد دیگری است. اما در اتهام‌های او چنین آمده است و اگر تنها تصویر موجود همان باشد که در شبکه‌های اجتماعی منتشر شده است، مثل بسیاری از پرونده‌سازی‌های دیگر، اتهام‌زنی به وضوح دیده می‌شود. 

در هر حال، بسیاری بر این باورند که با توجه به روحیه جسورانه‌ ایوب، احتمال می‌رود که او همان شخصی است که پرچم جمهوری اسلامی را در بحبوحه اعتراضات و پس از حمله‌های شیمیایی به دختران دانش‌آموز پایین کشیده است؛ اقدامی که برای آن ۳۵ روز در بازداشت بود و سپس روانه زندان سقز شد. البته، بزرگ‌ترین اتهام وارده در مجموعه اتهام‌های ایوب نیست. 

به گفته نزدیکان ایوب جوان‌پور، زمانی‌که مادر او در زندان با فرزندش ملاقات کرد، نتوانست باور کند فردی که مقابل او نشسته، همان پسرش است. ضعف جسمانی چنان بر ایوب چیره شده بود و آثار شکنجه چنان بر او مشهود بود که مادرش به سختی پذیرفت پسرش جلوی او نشسته است. 

این همان رنج مضاعفی است که می‌تواند مصداق شکنجه خانواده‌های زندانیان سیاسی باشد.