دوشنبه ۲۰شهریور۱۴۰۲، برخی از ورزشکارانی که قرار است در رقابت‌های آسیایی و پارآسیایی ۲۰۲۲ «هانگژو» حاضر شوند، با «ابراهیم رئیسی» دیدار کردند.
در گزارش وبسایت رسمی پایگاه اطلاع‌رسانی ریاست‌جمهوری از این دیدار، ۱۴ بار از عبارت «دکتر رئیسی» برای تشریح سخنرانی رییس‌جمهوری اسلامی استفاده شده است. سخنرانی که بخشی از آن «نامفهوم» و بخش‌هایی خلاصه شده در وعده‌هایی برای ساخت ورزشگاه‌ها و اماکن ورزشی بود. مهم‌ترین بخش از صحبت‌های ابراهیم رئیسی را اما می‌توان در دستور او به ورزشکاران برای «تبلیغ ایدئولوژی نظام» دید.
واکاوی و بررسی جلسه «غیر ورزشی» رییس‌جمهور و وزیر ورزش و جوانان با برخی ورزشکاران اعزامی به رقابت‌های آسیایی، نشانه‌هایی از نگرانی‌های جمهوری اسلامی از هرگونه کنش یا واکنش احتمالی ورزشکاران در رقابت‌های بین‌المللی خبر می‌دهد.
***
ورزشکاران ایرانی چه تعهدی به حکومت دادند؟
پیش‌از آن‌که ابراهیم رئیسی برای ورزشکاران سخنرانی کند، سوگندنامه‌ای از سوی برخی از ورزشکاران در حضور رییس‌جمهور قرائت شد. سوگندنامه‌ای که ابتدای آن براساس ایدئولوژی‌های مذهبی آغاز می‌شود و پایان‌بندی آن، به یک تعهدنامه امنیتی شباهت دارد.
برای نخستین بار، ورزشکاران ایرانی که قرار است برای حضور در رقابت‌های بین‌المللی اعزام شوند، مقابل رییس‌جمهوری سوگند خورده‌اند که به «قوانین حکومت» پایبند باشند.
در بخش پایانی این سوگندنامه آمده است: «ما فرزندان ایران اسلامی، متعهد می‌شویم همانند همیشه با احترام به قوانین کشور، رقابتی جوانمردانه به‌عنوان جلوه‌ای از روحیه ایران و ایرانی در این آوردگاه به نمایش بگذاریم.»
بخشی از قوانین موردنظر کشور احتمالا خواندن سرود و رعایت حجاب اجباری است. پس از جان باختن «مهسا امینی» و آغاز اعتراضات سراسری در سال گذشته، در رقابت‌های ورزشی بارها شاهد «نخواندن سرود جمهوری اسلامی» یا «بی‌اعتنایی به حجاب اجباری از سوی زنان» بودیم؛ دو موضوعی که بارها پای ورزشکاران زن و مرد ایران را به نهادهای امنیتی باز کرد.
جمهوری اسلامی، حالا نه‌تنها در خفا، که به‌صورت آشکارا در جلسه رسمی با رییس‌جمهور، ورزشکاران را وادار به تعهد برای اجرای قوانین حکومتی در رقابت‌های بین‌المللی کرده است.
ابراهیم رئیسی از ورزشکاران برای حکومت چه می‌خواهد؟
سخنرانی ابراهیم رئیسی برای ورزشکاران اعزامی به رقابت‌های آسیایی هانگژو، با مقایسه کردن آن‌ها با «امام اول شیعیان» آغاز شده است. رییس‌جمهوری اسلامی، نخستین پیشوای شیعیان را فردی با ارزش‌های انسانی، متواضع مقابل مستضعفین و حامی حق دانست و به عجیب‌ترین و ایدئولوژیک‌ترین نتیجه‌گیری ممکن رسید. او گفته بود: «پس به اهتزاز درآوردن پرچم جمهوری اسلامی توسط یک قهرمان ورزشی، فقط بر سکو قرار گرفتنِ او نیست، بلکه تکریم پرچمی است که امروز در دنیا حق‌طلبی را پیشه کرده است.»
این نخستین اشاره مستقیم ابراهیم رئیسی به «خواست حکومت» از ورزشکاران بود، اما آخرین آن به حساب نمی‌آمد.
دقایقی بعد رییس‌جمهوری اسلامی گفته بود: «البته دشمنان نمی‌خواهند این نظامی که خار چشم زیاده‌خواهان و سلطه‌طلبان در عالم است، بماند و قهرمان ما علاوه‌بر جایگاهی که برای خود می‌آفریند، برای کشور و نظام جمهوری اسلامی هم موجب افتخار است.»
مشابه این ادبیات، تابستان سال ۱۳۷۷ بر زبان «علی خامنه‌ای»، رهبر جمهوری اسلامی نشسته بود. او پس از بازگشت تیم ملی فوتبال ایران از رقابت‌های جام‌جهانی ۱۹۹۸ فرانسه، با بازیکنان این تیم دیدار کرد و پیروزی این تیم مقابل آمریکا را «شکست شیطان بزرگ» نامید.
این ادعا درحالی مطرح شده بود که تا ساعاتی قبل از دیدار تیم‌های ملی فوتبال ایران و آمریکا، مقامات سیاسی ایالات متحده، از این مسابقه به‌عنوان «یک دیدار صرفا ورزشی» یاد کرده بودند.
ساعاتی قبل از دیدار تیم‌های ملی ایران و آمریکا، صداوسیما جمهوری اسلامی به نقل از «وارن کریستوفر»، وزیر وقت امور خارجه آمریکا گفت: «بازی امروز، یک جنگ است، نه بازی فوتبال.» هرچند که این ادعای رسانه رسمی حکومت ایران از سوی ایالات متحده تکذیب شد، اما وزارت خارجه ایران به همین ادعایی که وجود نداشت پاسخ داد و آن را نشانه‌ای از «دشمنی با مردم ایران» دانست.
حالا ابراهیم رئیسی، میان انبوهی از جملات نامفهوم و فاقد جمله‌بندی صحیح خود در مورد «مجموعه‌های دانش‌بنیان ورزش»، «مصادیق تسهیل‌گری در امر ورزش» و «تسهیل قوانین و مقررات در مدیریت ورزش»، به ورزشکاران گفته است که باید مراقب رفتار خود در رقابت‌های برون مرزی نیز باشند.
نگرانی از هرگونه کنش یا واکنش سیاسی و اجتماعی ورزشکاران ایرانی در رقابت‌های بین‌المللی را نه فقط در کلام ابراهیم رئیسی، که می‌توان در متن سخنرانی «کیومرث هاشمی»، سرپرست وزارت ورزش و جوانان و «سوگندنامه ورزشکاران» دید.
نگاه حکومت به زنان ورزشکار از زبان سرپرست وزارت ورزش
کیومرث هاشمی که ۱۰مرداد۱۴۰۲ به‌جای «حمید سجادی»، وزیر وقت ورزش و جوانان، به‌عنوان سرپرست این وزارتخانه معرفی شد، در مراسم دیدار برخی از ورزشکاران با ابراهیم رئیسی، بخش‌هایی از برنامه‌های خود در این وزارتخانه، به‌صورت اهم برای حضور در رقابت‌های آسیایی هانگژو و بازی‌های المپیک تابستانی ۲۰۲۴ پاریس را بیان کرد.
او از عبارت «قرارگیری ریل ورزش کشور در مسیر پیشرفت و مدال‌آوری پایدار»، به‌عنوان هدف خود در تدوین برنامه‌ای ۱۰ بندی نام برد.
اهم برنامه‌های او که در رسانه‌های رسمی جمهوری اسلامی نیز منتشر شده، در کلید واژه‌هایی همچون «ترویج فرهنگ، اخلاق اسلامی و معنویت در جامعه ورزش»، «توجه خاص به توسعه ورزش بانوان با تاکید بر رعایت پوشش و ارزش‌های اسلامی»، «استفاده بهینه از ظرفیت نخبگان، جامعه بسیج و جوانان مومن انقلابی در عرصه‌های تصمیم‌سازی و مدیریتی ورزش کشور» و «آگاهی بخشی و توجه به پیوست نگاری فرهنگی و اخلاق اسلامی در محیط‌ها و اماکن ورزشی» خلاصه می‌شد.
سرپرست وزارت ورزش و جوانان جمهوری اسلامی تاکید کرده است که ورزشکاران ایرانی «قرار است» با الگو قرار دادن «قاسم سلیمانی»، فرمانده پیشین و کشته شده سپاه قدس (شاخه برون مرزی سپاه پاسداران)، جلوی آنچه او «فرافکنی» و «تفرقه‌افکنی در جامعه» خوانده را بگیرند.
کیومرث هاشمی مشخص نکرده است که به‌صورت نمونه وزنه‌برداران یا کاراته‌کاهای ایران در رقابت‌های آسیایی چگونه قرار است راهی که به گفته او قاسم سلیمانی به آن‌ها نشان داده را ادامه بدهند، اما در همین سخنرانی، به رییس‌جمهور اسلامی تعهد داده که ورزشکاران زن ایرانی، با حجاب کامل، به ادعای خودش، «تصویر عظمت زن مسلمان را در مقیاس جهانی» به نمایش بگذارند.
او مدعی شده که زنانی که بدون حجاب اسلامی وارد رقابت‌ها می‌شوند، نمونه‌ای از «ورزش بدون ارزش» هستند و گفته بود: «این‌چنین ورزشی برای نظام جمهوری اسلامی ایران، فاقد اعتبار است.»
طی دهه‌های اخیر، ورزشکاران ایرانی به‌کرات پیش یا پس از حضور در رقابت‌های بین‌المللی به دیدار روسای جمهور رفته‌اند، اما چنین سخنرانی‌های سیاست‌زده، تشویق به تبلیغ ایدئولوژی نظام و «برده خواندن ورزشکاران برای حکومت»، در نوع خود بی‌سابقه بوده است.
از بخش پاسخگویی دیدن کنید
در این بخش ایران وایر می‌توانید با مسوولان تماس بگیرید و کارزار خود را برای مشکلات مختلف راه‌اندازی کنید
با ایران‌وایر همکاری کنید
ویدیوها و مطالب خود را برای ما بفرستید
ثبت نظر