تعطیلی جشن سده کرمان به بهانه احترام به کشته‌ شدگان

«جشن سده» کرمان که به روایت‌های بسیاری، بزرگ‌ترین و قدیمی‌ترین جشن سده در ایران است، به بهانه حمله مرگبار در سال‌روز کشته شدن «قاسم سلیمانی»، فرمانده کشته شده نیروی «قدس» سپاه پاسداران انقلاب اسلامی، به صورت نیمه‌تعطیل و بسیار محدود برگزار شد تا یک سناریوی قدیمی در ذهن‌ها مرور شود؛ فشار نیروهای افراطی در سرکوب جشن‌های ملی ایرانی و فشار آوردن برای تزریق مراسم خودساخته جدید به ذهن مردم.

****

تعطیلی یا ایجاد محدودیت در برگزاری جشن سده در سال‌های قبل هم به شیوه‌های مختلفی وجود داشت تا حضور مردم در این جشن باسابقه محدود شود. شگردهایی مثل حمل تصویر رهبران نظام پیش از روشن کردن آتش و ایجاد محدودیت در حضور مسلمانان در جشن با ابلاغیه‌های رسمی و نیمه‌رسمی، بخشی از همین محدودیت‌هایی بوده که به جز کرمان، در یزد و تهران هم وجود داشته‌اند. 

محدودیت‌ تازه امسال و فشار آوردن برای برگزار نشدن جشن سده در کرمان، هم‌زمان با ثبت این جشن در فهرست میراث ناملموس بشری یونسکو، نگرانی حکومت جمهوری اسلامی از برگزاری این آیین‌های ملی در سطح گسترده را نشان می‌دهد. 

در سمت مقابل، کشور تاجیکستان که پرونده ثبت جهانی جشن سده را به طور مشترک با ایران به یونسکو ارایه داده بود، امسال این آیین قدیمی را به صورت عمومی و ملی برگزار کرده است. رییس‌جمهوری این کشور نیز در پیامی رسمی، این جشن را به مردم کشورش تبریک گفته است؛ اتفاقی که در ایران هرگز رخ نداد.

«انجمن زرتشتیان کرمان» چهارم بهمن‌ ۱۴۰۲ اطلاعیه داد که جشن سده را در «باغچه بوداغ‌آباد» کرمان، محل برگزاری جشن سده در طول دهه‌های گذشته برگزار نمی‌کند و برنامه کوچک‌تری در «آتشکده کرمان» برگزار می‌شود. این در حالی است که حضور در این جشن ملی، صرفا مختص زرتشتیان است. 

فارغ از رویکرد دینی، جشن سده در سال‌های دور در مناطق مختلفی از ایران - به‌واسطه پاس‌داشت مهار آتش که در داستان «هوشنگ» در «شاهنامه»، اثر «فردوسی» نوشته شده است- جشن گرفته می‌شود و جنبه ملی دارد. اما این جشن در چند سال اخیر به شکلی متفاوت در ایران برگزار شده است که با روال سابق تفاوت جدی دارد؛ از جمله این تفاوت‌ها،‌ حمل عکس‌های «روح‌الله خمینی» و «علی خامنه‌ای»، بنیان‌گذار انقلاب و رهبر کنونی ایران توسط گروهی از جوانان هنگام برگزاری مراسم آتش‌افزوری است؛ اتفاقی که تا پیش‌از آن، حتی در حکومت‌های گذشته سابقه نداشته است.