بازداشت دو هنرمند در آبادان به دلایل نامعلوم

نیروهای قضایی نزدیک به پنج روز پیش دو هنرمند ساکن شهرستان آبادان به نام های «رئوف دلفی» و «سیدحسن موسوی» را بازداشت کردند. تا کنون از محل نگه‎داری، اتهام رسمی و مرجع بازداشت کننده آن ها اطلاعی در دست نیست و خانواده این دو هنرمند در مورد چگونگی بازداشت آن ها اطلاع رسانی نکرده اند.

بنا به گمانه زنی های موجود، این احتمال وجود دارد که این دو شاعر و فعال حوزه سینما به علت فعالیت در شبکه های اجتماعی و انتقاد از شرایط موجود یا شاید هم بنا به دلایل جناحی و در کشاکش انتخابات راهی بازداشتگاه شده باشند.

فعالان مدنی ساکن شهر آبادان در طول چند سال اخیر در خصوص نابسامانی هایی که در منطقه وجود داشته است، به ویژه وضعیت فاضلاب این شهر و مشکلات آب شرب و امکانات شهری، اعتراضات گسترده ای انجام داده اند.

رئوف دلفی، شاعر و بازیگر حوزه سینما است که سابقه همکاری با «انجمن شعر آبادان» و هم‎چنین «انجمن سینمای جوان آبادان» را دارد. سید حسن موسوی نیز شاعر، روزنامه نگار و سردبیر یک شماره هفته نامه محلی به نام «گویش» در شهرستان خرمشهر است که سابقه بازیگری در عرصه سینما را هم در کارنامه خود دارد.

«آرش قلعه گلاب»، روزنامه نگار محلی آبادان به «ایران‎وایر» می گوید: «این قبیل بازداشت ها در آبادان و خرمشهر مسبوق به سابقه نبوده، به همین دلیل هم کسی از ماجرای بازداشت این دو در روزهای نخست خبردار نشده است و من و دوستانم اخیرا متوجه این اتفاق شدیم. ظاهرا چند روزی است آن ها توسط نیروهایی که مشخص نیست به کدام نهاد قضایی یا امنیتی وابسته هستند، بازداشت شده اند.»

این روزنامه نگار محلی می گوید بازداشت دوستانشان باعث نگرانی اهالی فرهنگی در شهرستان آبادان شده است و می خواهند بدانند که واقعا آن ها با چه اتهاماتی و به چه دلایلی بازداشت شده اند؟

به نظر می رسد سیدحسن موسوی به علت پست مطالب انتقادی در کانال تلگرام و صفحه اینستاگرامش مورد غضب قرار گرفته است. یکی از آخرین پست های این شاعر، بعد از بازداشت تعدادی از اعضای «کانون نویسندگان» در مراسم بزرگداشت «محمد مختاری» و «محمدجعفر پوینده»، کشته شدگان قتل های زنجیره ای با عنوان «باز هم گرفتند و بردند و زدند» بوده که در این مطلب، از سیاست های امنیتی نظام حاکم در برخورد با اهالی فرهنگ انتقاد کرده است.

آرش قلعه گلاب احضار و بازجویی برخی افراد حوزه فرهنگ و هنر را مسبوق به سابقه می داند ولی می گوید در طول سال های اخیر، بازداشت و دستگیری در این شهر به علت فعالیت فرهنگی یا مجازی رخ نداده است. او می گوید شاید این اتفاق، یکی از بازی های «پیشا انتخاباتی» است و به شکلی با بازداشت «بکتاش آبتین»، مستند ساز، شاعر و عضو هیات دبیران کانون نویسندگان ایران مرتبط بوده و قطعه های یک پازل را کامل می کند. با این اقدام می خواهند به جامعه مدنی و هنرمندان محلی فشار بیاورند تا درصد نارضایتی از دولت حسن روحانی را در آستانه انتخابات بالا ببرند .

آقای «م.الف»، روزنامه نگار و شاعر دیگری ازاهالی آبادان، در مورد علت بازداشت این دو نفر که فعالیت شاخص سیاسی نداشته اند، می گوید: «قاعدتا بازداشت افراد معروف حوزه فرهنگ و هنر به این دلیل که در رسانه‌ها بازتاب گسترده‌ای داشته و برای حاکمیت هزینه دارد، در شهرهای کوچک کم تر اتفاق می‌افتد. اما دستگیری افراد گم نام،علاوه بر پیامی که در لفافه به فعالان دیگر منطقه می دهد، در رسانه های جمعی هم بازتاب کم تری خواهد داشت.»

او می گوید: «با بازداشت این افراد، نیروهای امنیتی با یک تیر، دو نشان زنده‌اند؛ هم زهر چشم گرفته‌اند و هم لکه سیاهی به سیاست‌ها و فریب‌های انتخاباتی دولت اضافه نکرده‌اند.»

این شاعر بر این باور است که فضای امنیتی در آبادان به این دلیل که این شهر در نقطه صفر مرزی است، همواره  وجود داشته ولی در گذشته بازتاب کم تری داشته است.

شاید بتوان علت بازتاب گسترده این قبیل دستگیری ها را در شکل گیری شبکه‌های اجتماعی هم چون تلگرام، اینستاگرام، توییتر و هم چنین عمومیت آن در بین کاربران جست وجو کرد. این روزنامه نگار معتقد است:« با وجود بستر اطلاع رسانی مجازی، این قبیل اتفاقات بیش تر و پررنگ‌تر به چشم می‌آيند و کارهای صنفی و جمعی بیش تری انجام می‌شود.»

او به بخش دیگری از این فعالیت ها که رسانه های مجازی منجر به گسترش آن ها شده اند، اشاره می کند: «هرسال با نزدیک شدن سال‎روز آتش‌سوزی سینما "رکس" آبادان، افراد فعال حوزه فرهنگ و هنر به شکل خودجوش در کانال‌ها و گروه‌های تلگرامی فراخوان داده و به یاد آن هایی که در این سینما سوختند، دور هم جمع می‌شوند؛ اتفاقی که در گذشته کم تر رخ می داد.»

در خصوص این قبیل فعالیت های خودجوش در آبادان می توان به مساله عکاس‎خانه «ژرژ یونانی» اشاره کرد؛ نخستین عکاس خانه مدرن شهر از سال های دور که حتی در دوران جنگ ایران و عراق هم از بمباران ها و موشک باران های عراق مصون ماند.

ماه گذشته و زمانی که خبر تخریب عکاس‌خانه ژرژ یونانی- که ریشه در خاطرات قدیمی مردم آبادان دارد و بخشی از حافظه این شهر به شمار می رود- در یک گروه تلگرامی منتشر شد، گروهی از هنرمندان آبادان در اعتراض به این تخریب، خطاب به مسولان فرهنگی و شهری آبادان، نامه نوشته و از تخریب آن جلوگیری کردند.

آقای «م. الف» بر این باور است که فضای مجازی منجر به ایجاد نوعی هم‎بستگی بین جوانان و اهالی فرهنگ و هنر شده است که خوشایند حاکمیت نیست. او می گوید احتمالا بازداشت این دو شاعر و احضار چند نفر از فعالان دیگر، با انگیزه ایجاد ترس در بین هنرمندان و فعالان مدنی محلی در منطقه انجام شده است.