مرکز پژوهش‌های مجلس در تازه‌ترین گزارش خود ۹پیامد منفی ازدواج دختران در سنین پائین را زیر سئوال برده و اعلام کرده مسئولان و رسانه‌ها در این زمینه «اغراق» می‌کنند.
این مرکز با بررسی نتایج چندین پژوهش٬ ادعا کرده برخلاف «بزرگنمایی» صورت گرفته، وضعیت موجود در حوزه ازدواج در سنین پایین آن‌گونه كه گفته می‌شود بحرانی و حاد نیست كه «براساس آن، سیاستگذار ملزم به تغییر قانون باشد.»
آن‌طور که این مرکز اعلام کرده، براساس آمار رسمی پنج درصد ازدواج‌های كشور در این گروه سنی [زیر ۱۰ سال] رخ داده و عمده آنها در بازه سنی ۱۰ تا ۱۴سال بوده و در عین حال فاصله سنی زوج و زوجه به طور میانگین بین ۱۰ تا ۱۵سال و پنج تا ۱۰سال بوده است.
این مرکز مدعی شده بررسی‌ها نشان می‌دهد پیامدهای منفی ازدواج دختران در سنین پائین هم‌چون طلاق٬ ترک تحصیل٬ بارداری و مرگ و میر كودكان و مادران٬ نارضایتی جنسی و خشونت خانگی، «نه‌تنها غیرعادی و بحرانی نبوده، بلكه در مواردی نیز مطلوب و مناسب به‌نظر می‌رسد.»
این مرکز برای اثبات ادعای خود متوسل به برخی آمار‌های دولتی و پژوهش‌های میدانی شده و براساس دادههای آنها بسیاری از پیامدهای منفی ازدواج در سنین پائین را زیر سئوال برده است.
۱- مطلقه شدن دختران در سن پایین و خطرات آن
مرکز پژوهش‌های مجلس برای رد این گزارش متوسل به دادههای جدول «نسبت طلاق به ازدواج بر حسب سن زوجه» شده
و بعد نتیجه گرفته نسبت طلاق به ازدواج در گروه سنی دختران ۱۴ سال و كمتر نسبت به گرو‌ه‌های جمعیتی دیگر در پایین‌ترین میزان قرار دارد. این مرکز در ادامه نوشته یک نظریه علت پایین بودن طلاق‌ها را فقدان عاملیت و قدرت انتخاب در این گروه سنی می‌داند. در مقابل، نظریه دوم بر عنصر سازگاری بالا و پذیرش بیشتر زوجین نسبت به خصوصیات اخلاقی یكدیگر تأكید كرده و عامل طلاق كم در این گروه سنی را به ویژگی منعطف بودن آنان نسبت می‌دهد. در نظریه سوم علت پایین بودن طلاق‌ها در این گروه سنی این است كه اگرچه ازدواج‌های این گروه سنی در بازه سنی ۱۰ تا ۱۴ سالگی ثبت می‌شود٬ اما آغاز زندگی مشترک این افراد معمولا بعد از ۱۵ سالگی بوده و به همین خاطر نیز میزان طلاق در این گروه سنی پایین است.
۲- ترک تحصیل بیشتر دختران
این مرکز در ادامه بررسی‌ها خود به موضوع ترک تحصیل و محروم ماندن دختران از آموزش به دلیل ازدواج در سنین پایین پرداخته و وجود چنین مساله‌ای را به طور تلویحی رد کرده است. آن‌طور که ین مرکز ادعا کرده «عوامل اصلی محرومیت از تحصیل را باید در عللی مانند: عدم دسترسی به فضای آموزشی مناسب، توسعه نیافتگی مناطق، شاغل بودن كودكان، نگرش فرهنگی والدین، مختلط بودن فضای آموزشی و در نهایت ساعات آموزشی نامناسب در روستاها» جستجو كرد. این مرکز حتی نتایج کتاب «طنین سكوت» در مورد ترک تحصیل دختران به خاطر ازدواج در سنین پائین را زیر سئوال برده و نوشته «نكته عجیب آنكه كتاب مذكور برای این ادعای خود هیچ‌گونه شواهدی ارائه» نکرده است. کتاب طنین سکوت که سال ۹۶ منتشر شده، یک پژوهش جامع درباره ازدواج کودکان در ایران است و درباره پیامدهای منفی «کودک همسری» هشدار داده است. مرکز پژوهش‌های مجلس همچنین نوشته بازنمایی و برجسته‌سازی تأثیر ازدواج بر ترک تحصیل در حالی منتشر می‌شود كه فاقد «شواهد یا پژوهشی تجربی» است. این مرکز اعلام کرده «در برخی اظهارنظرهای مسئولان بزرگنمایی تأثیر عامل ازدواج بر ترک تحصیل كودكان بارز و برجسته است و نوعی بازنمایی اغراق‌گونه از تأثیر عامل ازدواج در سنین پایین بر محروم ماندن كودكان از تحصیل در رسانه‌ها رخ داده كه چه تعمدی و چه ناآگاهانه باشد٬ فاقد هرگونه پشتوانه تجربی و آماری است.»
۳- بارداری زودهنگام و خطرات آن برای سلامتی مادر و كودک
مرکز پژوهش‌های مجلس در این مورد هم نوشته هرچند افزایش خطر مرگ به علت باروری در سنین پایین، بخشی از گزاره‌های پذیرفته شده در نظام سلامت است٬ اما چنین خطری در سطح ناچیزی برای دختران در سنین پائین وجود دارد و قابل استناد نیست.
۴- نارضایتی جنسی
این مرکز در مورد این پیامد هم نوشته که ما برای بررسی رضایت جنسی در ازدواج‌های سنین پایین با كمبود منابع مواجه هستیم. مرکز پژوهش‌ها نوشته «این ادعا كه افراد زیر ۱۸سال تمایلی به برقراری ارتباط جنسی ندارند، نه‌تنها قابلیت اثبات ندارد، بلكه شواهد و تحقیقات موجود خلاف چنین ادعایی را نشان می‌دهد.»
این مرکز در عین حال اضافه کرده «رضایت جنسی در افرادی كه ازدواج زودهنگام را تجربه كرده‌اند، از درصد بالایی برخوردار است.»
۵- خشونت خانگی
مرکز پژوهش‌های مجلس می‌گوید آمار رسمی قابل استنادی در این زمینه وجود ندارد، اما نتایج حاصله از پژوهش‌های صورت گرفته نشان می‌دهد ادعای «منتقدین ازدواج زودهنگام در مورد ارتباط سن پایین با افزایش خطر خشونت علیه زنان فاقد شواهد تجربی است.»
۶- رعایت نشدن حقوق كودكی
در بخش دیگری از این گزارش آمده که استدلال رعایت نشدن حقوق کودک پس از ازدواج در سنین پائین «صرفا یك گمانه‌زنی ذهنی است.» این مرکز این پرسش را مطرح کرده که «اساسا این افراد در خانواده خود و در شرایط قبل از ازدواج تا چه حد از این حقوق بهره‌مند بوده‌اند كه پس از ازدواج از آن محروم شده‌اند؟» پرسش دوم این مرکز این است که «در صورتی كه با اجبار قانونی از ازدواج آنها جلوگیری شود، آیا شرایط زندگی آنها بهبود می‌یابد یا اینكه بدتر خواهد شد؟»
۷- ناتوانی در اداره امور زندگی
مرکز پژوهش‌ها در مورد این گزاره هم نوشته «به‌طور كلی به صرف رسیدن یا نرسیدن فرد به یك سن خاص نمی‌توان در مورد توانایی او برای پذیرش نقش‌های اجتماعی تصمیم گرفت.» آن‌طور که این مرکز نوشته «اظهارنظر در خصوص توانایی فرد، وابسته به شرایط محیطی، جسمی و فرهنگ منطقه‌ای اوست. بنابراین استناد به یك سن مشخص، فاقد هرگونه مبنای استدلالی است.»
۸- مداخلات آسیب زننده خانواده‌های زوجین
مرکز پژوهش‌ها هم در این مورد نوشته «مسئله دخالت آسیب زننده خانواده‌های زوجین، ارتباط مستقیم با مهارت‌های رفتاری یك فرد و توانایی مدیریت رفتاری او دارد. چه بسا افرادی كه در سنین بالا اقدام به تشكیل خانواده می‌كنند بیشتر از افرادی كه در سنین پایین ازدواج می‌كنند از این مشكل رنج ببرند.» «اجباری بودن و فقدان بلوغ فكری و اجتماعی» پیامد دیگر ازدواج در سنین پائین است که مرکز پژوهش‌های مجلس به طور تلویحی این گزاره را هم رد کرده است.
مطالب مرتبط:
از بخش پاسخگویی دیدن کنید
در این بخش ایران وایر می‌توانید با مسوولان تماس بگیرید و کارزار خود را برای مشکلات مختلف راه‌اندازی کنید
با ایران‌وایر همکاری کنید
ویدیوها و مطالب خود را برای ما بفرستید
ثبت نظر