چشم‌های بسته، چوب‌ سوخته و صورتک‌ لرزان در نمایشگاه آثار قربانیان اسیدپاشی

خطوط منحنی و لرزان چهره‌ها با چشم‌های بسته یا تخریب شده در تابلوهای معرق نمایشگاه «هویت»، روایت قربانیان اسیدپاشی است از هویت متفاوتی که این افراد پس از حادثه کسب کرده‌اند.

از در ساختمان موزه «رضاعباسی» تهران که وارد می‌شوی، سمت راست، نمایشگاه موقتی برپا شده که چهارمین نمایشگاه با عنوان هویت است؛ نمایشگاه آثار چوبی شامل معرق، منبت، مجسمه و لوازم زینتی که در دو بخش آثار قربانیان اسیدپاشی و هنرمندان معلول به نمایش در آمده اند.
جز چند نفر بازدیدکننده، چند نفر از هنرمندان هم در سالن نمایش «آوار» حضور دارند. «محسن مرتضوی»، هنرمندی است که نمایشگاه هویت با تلاش او برگزار شده است. خوش‌برخورد و آرام در فاصله کمی از سه اثر پرتره معرق که خودش ساخته، ایستاده است؛ سه چهره شناخته شده قربانی اسیدپاشی شامل «مرضیه ابراهیمی»، «معصومه عطایی» و محسن مرتضوی.

چهره مرضیه ابراهیمی در تصویر، همان چهره آشنایی است که بارها دیده‌ایم؛ دختر اصفهانی با صورتی که اسید نیمی از آن را از بین برده است اما لبخند شیرینش همه چیز را تحت تاثیر قرار می‌دهد.

به چهره درون تابلوی دوم که نگاه می‌کنی، صورتی خندان می‌بینی با دستی که گوشه شال قرمزش را نزدیک زیرچانه گرفته است و پلک‌هایی که انگار از شرم فرو افتاده اند. این تابلو چهره معصومه عطایی است؛ زنی که هر دو چشمش را در جریان اسیدپاشی از سوی‌ پدرشوهرش از دست داده و پلک‌هایش برای همیشه بسته مانده اند. چهارمین نمایشگاه هویت با رونمایی از همین تابلو افتتاح شد.

اما تابلوی سوم، تصویری است که محسن مرتضوی، خالق این سه اثر از خودش نشان داده است؛ صورتی که نیمی از آن در جریان اسیدپاشی از سوی آبدارچی شرکت شان از بین رفته و جای چشم راستش که تخلیه شده را مخدوش کرده است.

محسن که پیش از حادثه اسیدپاشی، طراحی می‌کرده، مدت‌ها است معرق را به صورت حرفه‌ای ادامه می‌دهد و تدریس می‌کند. می‌گوید: «این تصاویر بخشی از هویت جدید ما هستند. »

علاوه بر این سه اثر که جزو گنجینه آثار شخصی او است، محسن آثار دیگری هم در نمایشگاه دارد؛ تابلویی از چهره لرزان یک مرد، تصویر کودکی که روی پله در مسیر یک دالان نشسته و به گفته او، نمایشی از غم و تنهایی کودک است و کارهای دیگر.

معصومه عطایی، «آرزو هاشمی‌نژاد» و «فاطمه قاسمی»، سه هنرمند دیگر از قربانیان اسیدپاشی هستند که آثارشان به همراه آثار ۱۵ نفر از هنرمندان معلول جسمی و حرکتی در این نمایشگاه ارایه شده اند. تعدادی از این هنرمندان روی صندلی چرخ دار یا با عصا در نمایشگاه حضور دارند و کارهای خود را به حاضران معرفی می‌کنند.

۱۰ تن از اساتید و هنرمندان رشته‌های معرق، منبت، مجسمه و پیکرتراشی نیز در این نمایشگاه شرکت کرده‌اند. در مجموع، حدود ۶۰ تابلو از مناظر طبیعی یا صورت اشخاص و... به صورت معرق در نمایشگاه ارایه شده است.

تابلو‌ها قیمت مناسبی دارند و بنابر نوع کار، هنرمند، نوع اثر و...، قیمت‌های آن ها از حدود 100 هزار تا ۲۵ میلیون تومان برای گران‌ترین اثر متفاوت است.

«می چانگ شین»، هنرمند کره‌ای حامی این نمایشگاه هم در محل حاضر است. او که سال‌های زیادی است در ایران زندگی می‌کند، به زبان فارسی در مورد قیمت متفاوت آثارش نسبت به دیگر هنرمندان می‌گوید: «قیمت‌گذاری از طرف برگزارکنندگان بنابر سال‌های فعالیت هنرمند، نوع کار، چوب‌های به کار رفته و... انجام شده است.»

او با دو تابلوی معرق با تصاویری از بازار ایرانی و تابلوی پلنگی در حال نوازش کودکش در نمایشگاه حضور دارد و گران‌ترین تابلوهای نمایشگاه (بین ۱۸ تا ۲۵ میلیون تومان) متعلق به او هستند.

اما آثار کوچک‌تر و ساده‌تر تزیینی چوبی با قیمت حداقل ۴۰ هزار تومان از آرزو هاشمی‌نژاد، مانند جعبه چوبی دستمال کاغذی، قاب آینه، شانه سر، مجسمه آهو، گردن بند چوبی با اسم سفارش‌دهنده و... هم روی میزهای جداگانه‌ای برای فروش قرار داده شده اند. میزی در بخش وسط نیز به آثار سفالی مانند گلدان، از کارهای معصومه عطایی اختصاص داده شده است.

آرزو هاشمی‌نژاد حدود شش سال پیش توسط زن‌دایی خود قربانی اسیدپاشی شده و حالا دختر نوجوان ۱۶ ساله هنرمندی است که آثارش در این نمایشگاه وجود دارد. او با روسری صورتی رنگ مشغول بازی با کودک دیگری است.

گاهی تک و توک بازدیدکننده‌هایی وارد فضای نمایشگاه می‌شوند و در همین فاصله، دکتر «سیدکمال فروتن»، فوق تخصص جراحی پلاستیک و عضو هیات موسس «انجمن حمایت از قربانیان اسیدپاشی» که خود از بانیان تاسیس «انجمن جراحان پلاستیک ایران» هم هست و عمل‌های بسیاری روی قربانیان اسیدپاشی به صورت رایگان انجام داده است، به جمع حاضران می‌پیوندد.

محسن مرتضوی مجسمه چوبی صورت سوخته شده با اسید را که دستی به نشانه حمایت زیر آن قرار دارد، به دکتر فروتن نشان می‌دهد. این مجسمه لوگوی انجمن حمایت از قربانیان اسیدپاشی است که محسن به خاطر این که تعداد زیادی از قربانیان اسیدپاشی بینایی خود را از دست داده‌اند، آن را به صورت یک مجسمه از چوب تراشیده است تا لمس و تصورش برای این افراد هم ممکن باشد.

تماشا در یوتیوب