«خبرنگاری جرم نیست» سعی دارد تا در سلسله مطالبی با زبان ساده به زوایای مختلف روزنامهنگاری بپردازد. در بخشهای پیشین به «خبر و ارزشهای خبری»، «شش چ خبرنگاران»، «هرم وارونه»، «منابع خبر» و «بیطرفی» و «انصاف» در روزنامهنگاری پرداختیم. در این بخش به مبحث «روزنامهنگاری آنلاین» میپردازیم.
***
روزنامهنگاری آنلاین که به عنوان روزنامهنگاری دیجیتال نیز شناخته میشود، شکل معاصر روزنامهنگاری است که در آن محتوای خبر -برخلاف انتشار از طریق چاپ یا پخش رادیو تلویزیونی- از طریق اینترنت توزیع میشود. محصول این شیوه از روزنامهنگاری، به صورت ترکیبی از متن، صوت، تصویر یا برخی از اشکال تعاملی ارائه میشود و از طریق فناوری رسانههای دیجیتال منتشر میشود.
با این که روزنامهنگاری آنلاین با استفاده از اینترنت و کامپیوتر اولین گامهای خود را برداشت اما خیلی زود انواع موبایلهای هوشمند این عرصه را به تصرف خود در آوردند. در کمتر از ۳۰ سال، تولید در رسانههای آنلاین گوی سبقت را از رسانههای سنتی هم ربود؛ تا جایی که اکنون بسیاری از خبرها بیش از آن که از طریق رسانههای سنتی- روزنامه، رادیو و تلویزیون- به دست مخاطب برسد، از طریق رسانههای دیجیتال در اختیار او قرار میگیرد.
رسانههای آنلاین و دروازهبانی خبر
«جین سینگر»، استاد دانشگاه شهری لندن میگوید تفاوت عمده تولید خبر در روزنامهنگاری آنلاین با تولید رسانههای سنتی، این است که بخش اعظم محتویات آنلاین اصولا توسط روزنامهنگاران تولید نمیشود. همین باعث میشود که نقش تعیین کننده «دروازهبانی خبر» به چالش کشیده شود. به عقیده بسیاری، این روزها که هر فردی با داشتن یک موبایل هوشمند و دسترسی به اینترنت میتواند محتوای تولید شده خود را زودتر از هر روزنامهنگار و شبکه خبری در اختیار مخاطب خود قرار دهد، دیگر دروازهای باقی نمانده تا دیدهبان و یا دروازهبانی از آن محافظت کند. در این شرایط مخاطب خود تشخیص میدهد که میتواند تصاویر یک آتشفشان در جزایر ژاپن را در اکانت توییتر یک عکاس خبری ژاپنی دنبال کند و یا به شبکههای خبری مراجعه کند تا باز پخش همان تصاویر را دنبال کند. همین رقابت گسترده سبب شده تا روزنامهنگار آنلاین ناگزیر به سراغ قالبهای رسانهای مختلفی برود تا بتواند گزارش بهتری ارائه دهد. در این میان ارائه لینک منابع دیگر، بهره گرفتن از عکس و ویدئو و گرافیک از عمدهترین ابزارهای روزنامهنگاری آنلاین محسوب میشود.
مهارتهای لازم برای روزنامهنگاری آنلاین
یک گوشی هوشمند و نرم افزار ویرایش مناسب، وسیله خوبی برای شروع روزنامهنگاری آنلاین است. با این حال، در میدان رقابت رسانهای، بدون توانایی و دانش، مدرنترین ابزارها هم اهمیت زیادی ندارند. برخی از مهارتهایی که میتوانند به روزنامهنگاری در عصر دیجیتال کمک کنند عبارتند از:روایت: روزنامهنگاری در واقع نوعی از داستاننویسی حرفهای به شمار میرود اما روایت یک قصه خوب همیشه به راحتی ممکن نیست. آنها اغلب به ساعتها مصاحبه، تعقیب منابع و سرنخها، رفتن به بنبستها و امتحان مسیرهای جدید نیاز دارند. برای روزنامهنگاری که در یک سازمان خبری بزرگ کار میکند و یا روزنامهنگاری تازهکار، یافتن سر خط خبر و پیگیری آن تا کامل شدنش، ضرورتی قطعی است.
تحقیق: ردیابی سرنخها و منابع کاری برای یافتن اطلاعات جدید، مطالعه کتابها، روزنامههای قدیمی و سایر رسانهها به عنوان پسزمینه داستانها از جمله این مرحله است. میشود. مراحل تحقیق ممکن است هفته ها یا ماه ها طول بکشد تا پیشینه کامل یک داستان را کشف کنید، یا درک درستی از تصویر بزرگتر به دست آورید.
نوشتن متن: شما میتوانید یک مصاحبهگر یا ویرایشگر ویدیویی عالی باشید، اما بدون توانایی نوشتن یک فیلمنامه یا داستان جذاب، تواناییهای فنی اهمیتی نخواهد داشت. نوشتن همیشه یک اصل اصلی روزنامهنگاری بوده و خواهد بود. بهترین روزنامهنگاران همگی این توانایی را دارند که در یک مهلت تعیین شده، متنی قوی ارائه کنند.
گرافیک: روزنامهنگاران با استفاده از برنامههای مانند فتوشاپ یا انواع سادهتر مانند گیمپ، برای تکمیل کار خود از جلوههای گرافیکی که خود خلق میکنند استفاده کنند.
ویرایش صوتی/تصویری: روزنامهنگاران دیجیتال باید بدانند که چگونه ویدئو، صدا، تصاویر و گرافیک را در روایتهای چند رسانهای آموزنده، جذاب و فشرده – که در اخبار «پکیج» نامیده میشود – برای پخش یا انتشار در وب گردآوری کنند. درک اصول اولیه فیلمبرداری و کادربندی و نورپردازی مناسب محصول را حرفهایتر و جذابتر میکند.
اخبار رسانههای اجتماعیروزنامهنگاران رسانههای اجتماعی تنها از زمان ظهور روزنامهنگاری دیجیتال به وجود آمدهاند. در بخش شهروندخبرنگاران به بخشی از آنان خواهیم پرداخت. روزنامهنگاران رسانههای اجتماعی در پلتفرمهایی مانند فیسبوک و توییتر رشد کردند. اکنون برخی از آنان بسته به نوع تخصص خود، پلتفرمهای دیگری را مانند اینستاگرام، یوتیوب یا کانالهای تلگرامی انتخاب کردهاند.
آینده روزنامهنگاری دیجیتال
تغییر، اجتنابناپذیر است. واضح است که در کنار سرعت یافتن اینترنت و پیشرفت عصر دیجیتال، بشر همچنان به یافتن راههای جدیدی برای ارتباط و تعامل در قرن بیست و یکم ادامه خواهد داد.کاهش مشاغل روزنامهنگاری و حمله به رسانهها با اتهام انتشار «اخبار جعلی»، برخی رسانهها را با این پرسش روبرو کرده که آیا اصولا روزنامهنگاری آیندهای دارد؟ مهمترین نکته این است که پایه روزنامهنگاری نه در ابزار بلکه بر مهارتهای حرفهای یک روزنامهنگار بنا شده است. خبرنگاران در عصر دیجیتال باید به سازگاری خود ادامه دهند. فناوریها، پلتفرمها و ابزارهای جدید مطمئناً در طول سالها کاملتر میشوند و روزنامهنگاران راههایی برای اضافه کردن آنها به قابلیتهای خود پیدا خواهند کرد. به گفته مؤسسه پوینتر، روزنامهنگاران درسالهای آینده به کنجکاوی، مهارت نوشتاری و توانایی تشخیص وقایع -مانند روزنامه نگاران امروز- نیاز مبرمی خواهند داشت. آنها باید روز به روز بر مهارتهای فیلم دیجیتال، عکس و ویرایش خود بیفزایند.
ثبت نظر