خالص‌سازی به خبرنگاران استان کردستان رسید

تارا اورامی، شهروندخبرنگار

در نخستین روز از شهریور  و در آستانه سالگرد «مهسا ژینا امینی»، «علی‌اصغر دریایی»، مدیرکل فرهنگ و ارشاد اسلامی استان کردستان، خبر از «پالایش خبرنگاران» در این استان داده است. این درحالی است که حذف اساتید دانشگاه‌ها و وکلا از عرصه فعالیت‌های تخصصی و حرفه‌ای‌شان به‌راه افتاده و حالا نوبت به خانواده رسانه‌ای‌ها رسیده است. این سری اقدامات حذف منتقدان، معترضان، جامعه مدنی و مستقل اگرچه همواره جریان داشته است، اما به‌نظر می‌رسد نزدیکی به سالگرد آغاز اعتراضات سراسری ۱۴۰۱، بهانه‌ای دیگر به دست حکومت داده است تا حالا فشار بر رسانه‌ها را در ابعادی دیگر پیش ببرند.

***

به گفته علی‌اصغر دریایی، تا پایان سال جاری قرار است ۳۰ تن از اعضای خانه مطبوعات کردستان حذف شوند. مدیرکل فرهنگ و ارشاد استان کردستان، نام این اقدام را «پالایش خبرنگاران» گذاشته که «برای اصالت دادن به خبرنگاران حرفه‌ای»، در دستور کار این نهاد حکومتی قرار گرفته است. 

طبق اظهارات این فرد، از لیست ۱۳۴ نفره اعضای خانه مطبوعات استان، «تعدادی عکاس و مابقی به نام خبرگزاری‌ها و نشریات عضویت پیدا کرده‌اند که در پالایش امسال، کسانی که فعال نیستند حذف خواهند شد.» 

در ادامه صحبت‌های دریایی آمده است که افرادی حذف نمی‌شوند که در سامانه جامع عضو هستند و مورد تایید حکومت قرار گرفته‌اند. این اظهارات به معنای حذف خبرگزاری‌ها و خبرنگاران مستقل خواهد بود. 

یکی از خبرنگاران شهر «سقز» که سال گذشته ازجمله حذف‌شدگان از خانه مطبوعات استان بوده است، به شهروندخبرنگار «ایران‌وایر» گفت: «برای عضویت در این خانه بایستی مدارکی ازجمله عدم سوءپیشینه در سایت مربوطه بارگذاری شود. من چون نتوانستم این گواهی را دریافت کنم، از خانه مطبوعات حذف شدم.» 

اقدامات وزارت فرهنگ و ارشاد در کردستان درحالی پیش می‌رود که در اساس‌نامه خانه مطبوعات آمده است: «خانه مطبوعات به‌عنوان موسسه‌ای فرهنگی، صنفی، غيردولتی، غیرتجاری و مستقل، از میان دست‌اندرکاران مطبوعات و رسانه‌های استانی دارای مجوز فعالیت از وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، نمایندگان نشریات سراسری، خبرگزاری‌ها و پایگاه‌های خبری تشکیل می‌شود.»

در واقع تنها ارتباط آن با وزارت ارشاد، اخذ مجوز رسانه‌ها از این وزارتخانه است و این وزارتخانه و ادارات کل در استان‌ها، تسهیل‌گر فعالیت خبرنگاران عضو خانه مطبوعات محسوب می‌شوند.

گروهی از فعالان رسانه‌ای استان کردستان در گفت‌وگو با شهروندخبرنگار ایران‌وایر، این اقدام و به‌اصطلاح پالایش را، در راستای ایجاد محدودیت‌های بیشتر برای خبرنگاران و اهالی رسانه می‌بینند. 

یکی از خبرنگاران استان به شهروندخبرنگار ایران‌وایر گفت: «به‌نظر می‌رسد که دولت سعی دارد با ترفندهایی، همه را همراه خود کند و اگر نشد، آن‌ها را محدود یا حذف سازد.» 

سیاست حذف این‌بار در استان کردستان علیه خبرنگاران درحالی پیش می‌رود که در مرداد سال جاری، هم‌زمان با روز خبرنگار در ایران، مقامات شهر سقز ازجمله فرماندار و شهردار، از طرق مختلف خواستار حضور خبرنگاران در یک نشست با این مقامات شده‌اند، اما عمده این خبرنگاران حاضر به حضور در این نشست نشدند. 

در سقز و متعاقب شروع جنبش «زن، زندگی، آزادی»، فشار بر روی رسانه‌ها و خبرنگاران محلی بیشتر شد، به‌طوری‌ که هیچ‌کدام از این رسانه‌ها حق انتشار مطالب مرتبط با اعتراضات را نداشتند و از همین‌رو، بسیاری از این رسانه‌ها دست از کار کشیدند و این وضعیت تا چند ماه ادامه داشت. در ادامه و با شروع فعالیت‌های رسانه‌ای نیز، آن‌ها مجبور به خودسانسوری شده و نه‌تنها اجازه صحبت از خیزش سراسری را نداشتند، بلکه حتی در بیان مشکلات و معضلات اقتصادی و اجتماعی نیز با مشکل مواجه شدند و در برخی موارد، کار به احضار، بازجویی و توقیف پاسپورت روزنامه‌نگاران رسید.
ازجمله در روزهای گذشته، «فردین مصطفایی» از خبرنگاران این شهر، توسط اداره اطلاعات احضار، بازجویی و پاسپورت او توقیف شد.