چنور آزاد، شهروندخبرنگار، سقز
منابع محلی میگویند سفر تشریفاتی «ابراهیم رئیسی»، رییس جمهوری ایران به کردستان به بهانه افتتاح طرح آبرسانی سنندج در روز پنجشنبه ۱۰ آذر ۱۴۰۱، با چند دیدار سرسری و با عجله انجام شد.
این سفر در یازدهمین هفته اعتراضات سراسری در حالی رخ داد که کردستان در کنار سیستان و بلوچستان، کانون سرکوبی شدید طی این مدت بودهاند. برای همین است که رئيسی به دیدار جمعی از خانوادههای کشته شده این مدت رفت که از نیروهای سرکوب بسیج بودهاند.
او در این دیدار، معترضان را تهدید کرد و گفت: «وحشیگری و بیرحمیهای بانیان و عاملان اصلی اغتشاشات اخیر یادآور رفتارهای داعش است.»
همچنین در ادامه افزود: «همه کسانی که در اغتشاشات اخیر مرتکب قتل و ناامنی شدند، به دست عدالت سپرده خواهند شد.»
حضور رئیسی در کردستان و شهر سنندج که طی چند روز شاهد سرکوب گستردهای از سوی حکومت بود، تهدیدی برای ادامه اعتراضات تعبیر میشود؛ آنهم در استانی که اعتراضات از آن آغاز شدند و شاهد گستردهترین اعتصابات بازاریان در هفتههای گذشته نیز بوده است.
اما در کنار تهدیدی که ابراهیم رئيسی در سفر به کردستان و دیدار با خانوادههای بسیجیان عنوان کرده و تیتر رسانههای حکومتی شده است، اقدام به تطمیع هم کردهاند.
رسانهها در حالی از سفر رئیسی به کردستان برای افتتاح طرح آبرسانی خبر دادهاند که در ۱۷ تیر سال جاری، رییس دولت جمهوری اسلامی در قالب بیست و هفتمین سفر استانی خود به کردستان رفته و پروژه آبرسانی از سد آزاد به تصفیهخانه سنندج نیز از دو هفته پیش آغاز شده بود.
اما چرا آب بهانه مناسبی برای سفر رئیس دولت پس از دو ماه و نیم سرکوب است؟ آیا هدف، تطمیع گروههایی در جهت منافع حکومت خواهد بود؟
تطمیع با طرح آبرسانی به استانی پرآب اما تشنه
استان کردستان دارای ۱.۷ درصد از مساحت کل ایران است که با ۴۵۵ میلیمتر بارندگی سالانه در شرایط عادی اقلیمی، جزو استانهای پرآب ایران به شمار میآید. این میزان برای کل کشور حدود ۲۵۰ میلیمتر است. حتی سرچشمه چند حوزه آبریز اصلی ایران همچون «سفید رود»، دریاچه ارومیه و «کرخه» نیز کردستان است.
با وجود این، سیاست جمهوری اسلامی که هم غیرعلمی و غیرکارشناسی است و هم میتواند از روشهای سرکوب مناطق محروم به شمار آید، واگذاری مدیریت یک سوم سدهای کردستان به استانهای همجوار، از جمله آذربایجان غربی و کرمانشاه است؛ مسالهای که میتواند در شرایط بیآبی، به نزاعی بین اقوام و مناطق جغرافیایی بیانجامد.
از سوی دیگر، آب نوشیدنی در کردستان و کل کشور سهم کمی از مصارف آب را شامل میشود ولی مسالهای دیگر در بخش کشاورزی خود را نشان میدهد که از یک میلیون و ۲۱۷ هزار هکتار اراضی کشاورزی کردستان، تنها ۱۲۶ هزار هکتار آن آبی و مابقی دیم است.
در سالهای اخیر، کردستان شاهد موارد متعددی از اعتراض به بیآبی یا کیفیت پایین آب در شهرهای مختلف، از جمله سنندج، بانه، سقز و حتی روستاها بوده است.
در تابستان گذشته، طعم و بوی نامناسب آب نوشیدنی در سقز، اهالی این شهر را کلافه و آنها را راهی چشمههای سطح شهر کرده بود. دلیل این مساله، کاهش سطح آب سد «چراغویس» و ورود فاضلاب انسانی و فضولات حیوانی ۱۹ روستای بالادست به داخل دریاچه این سد و برخی مسایل فنی عنوان شد. با گذشت چند سال از بهرهبرداری غیرکارآمد از این سد، هنوز مشکل رفع نشده است.
این در حالی است که سقز سهم چندانی از سد دیگر این شهر، یعنی «کاظمی» یا همان «کوروش کبیر» سابق، حداقل در آب نوشیدنی ندارد. لازم به یادآوری است که مدیریت سد کاظمی با بیش از ۷۶۲ میلیون متر مکعب آب در اختیار آذربایجان غربی است. در برخی از فصلهای سال، آب از این سد سرریز میکند و بیش از ۹۰ درصد آب ورودی آن نیز از سقز سرچشمه میگیرد.
در عینحال، علیرغم تاکید بسیار بر مدیریت آب آشامیدنی اما خصوصا از سال گذشته، برخی نقاط شهرهای مختلف، از جمله بانه با جیرهبندی آب نوشیدنی مواجه شدند. حتی برخی از محلهها روزانه کمتر از پنج ساعت آب آشامیدنی داشتند. در سال ۱۴۰۰ اعلام شد که تنها برای ۲۰ روز ذخیره آبی در بانه وجود دارد.
در حال حاضر آب نوشیدنی مورد نیاز ۷۵ روستای کردستان با تانکر و به صورت سیار تامین میشود. این در حالی است که بسیاری از روستاها دارای چشمههای طبیعی هستند و کافی است شرکت آب و فاضلاب ضمن اطمینان از سالم بودن آب این چشمهها و انجام لولهکشی به داخل روستا، این مساله را مدیریت کند.
در سالهای اخیر اما مشکل آب نوشیدنی سنندج به عنوان مرکز و بزرگترین شهر استان کردستان بیش از همه مصائب خودنمایی کرده است. پیشتر، آب نوشیدنی این شهر از سد «قشلاق» تامین میشد. اما تغذیهگرایی سد، ورود فاضلابهای متعدد، رشد جلبک و تبدیل شدن آن به لجن و کاهش عمق آب سد موجب ایجاد طعم و بوی بد در آب نوشیدنی این شهر شد. وضعیت تا جایی پیش رفت که کارزاری در اعتراض به کیفیت آب سنندج شکل گرفت. کنشگران مدنی با به راه انداختن این کارزار، خصوصا در شبکههای اجتماعی، سعی کردند تا نظر مسوولان را به مساله آب در این شهر و البته استان کردستان معطوف کنند.
حکومت برای رفع این مشکل، انتقال آب را از سد آزاد به تصفیهخانه در دستور کار قرار داد و بهمن ۱۳۹۹ پروژه کلید خورد اما هیچ پیش نرفت تا امروز.
فاز نخست این پروژه که پنجشنبه ۱۰ آذر افتتاح شد، درست در یازدهمین هفته اعتراضات سراسری و پس از چندین هفته اعتصاب بازاریان کردستان به جریان افتاد. برای فاز دوم، یعنی اتمام پروژه را نیز پایان سال آینده اعلام کردهاند.
با نگاهی گذرا به این اطلاعات و سفر سرسری ابراهیم رئيسی که توسط مدیران تشریفات به سرعت انجام شد، میتوان دریافت که تهدید از یک سو و تطمیع از سوی دیگر، چماق جمهوری اسلامی بر سر کردستان است؛ وعده تطمیع با ارایه تصویری آرام توسط بازوهای پروپاگاندا از کردستان اما به زبان تهدید معترضان.
از بخش پاسخگویی دیدن کنید
در این بخش ایران وایر میتوانید با مسوولان تماس بگیرید و کارزار خود را برای مشکلات مختلف راهاندازی کنید
ثبت نظر