شایا گلدوست
سازمان حقوق بشری «هه‌نگاو» روز دوشنبه ۲۹ خرداد ۱۴۰۲ خبر از خودکشی یکی از اعضای جامعه رنگین‌کمانی در ایران داد.
«متین خلیل‌بیگی»، جوان ۲۴ ساله اهل اشنویه روز ۲۸ خرداد ۱۴۰۲ (۱۸ جون ۲۰۲۳) به دلیل آن‌چه بدرفتاری خانواده و فشار اجتماعی عنوان شده، دست به خودکشی زده و به زندگی خود پایان داده است.
به گفته یکی از دوستانش، او طی مدت اخیر بارها با خانواده و نزدیکانش در رابطه با هویت رنگین‌کمانی خود مجادله داشته و به صورت بارزی دچار گوشەگیری و انزوای اجتماعی شدید بوده است.
این سازمان حقوق بشری در ادامه این خبر نسبت به وضعیت بغرنج جامعه رنگین‌کمانی ایرانی هشدار داده و عدم پذیرش هویت منطبق با خواست شخص توسط خانواده و فشارهای اجتماعی را تهدید جدی علیه تمامیت جسمانی و روانی این اشخاص در ایران دانسته است. ممنوعیت‌های قانونی نیز منجر به تشدید فشار و اعمال خشونت بر اعضای جامعه رنگین کمانی شده‌اند.
در آخرین نسخه «قانون مجازات اسلامی» مصوب سال ۱۳۹۲ نیز هم‌چون «قانون مجازات اسلامی» پیشین، رابطه جنسی دو مرد یا دو زن با یک‌دیگر در زمره «حدود» قرار داده شده است. این قوانین با در نظر داشتن جنسیت متهمان و کیفیت و تکرار رابطه جنسی، کیفر ۱۰۰ ضربه شلاق یا اعدام را برای آن‌ها تعیین کرده‌اند.
در ماده ۱۰۹ قانون مجازات اسلامی مصوب ۱۳۷۰، حکم «لواط» (رابطه جنسی دو مرد با یک‌دیگر) اعدام بود، در صورتی که در قانون فعلی شرایط اندکی تغییر کرده و بر اساس ماده ۲۳۴، فرد مفعول در هر صورت اعدام می‌شود و فاعل فقط در صورت «عنف»، «اکراه» و «دارا بودن شرایط احصان» اعدام خواهد شد و در غیر این صورت، حکم آن ۱۰۰ ضربه شلاق است.
با وجود این که سایه خطر صدور حکم اعدام هم‌چنان بر سر زنان هم‌جنس‌گرا نیز وجود دارد، حکم اولیه در نظر گرفته شده برای رابطه جنسی دو زن با یک‌دیگر در ماده ۲۳۹ قانون مجازات اسلامی ۱۰۰ ضربه شلاق است. اما در ماده ۱۳۶ قانون مجازات اسلامی آمده است: «هرگاه کسی سه بار مرتکب یک نوع جرم موجب حد شود و هر بار حد آن جرم بر او جاری گردد، حد وی در مرتبه چهارم اعدام است.»
درباره خبر خودکشی متین خلیل‌بیگی گفته می‌شود مصرف بیش از اندازه قرص باعث مرگ او شده است. به نظر می‌رسد حتی پس از مرگ نیز خانواده در حال انکار هویت رنگین‌کمانی او هستند و مدعی شده‌اند به دلیل افسردگی به زندگی خود پایان داده است.
«شش‌رنگ»، شبکه لزبین‌ها و ترنس‌جندرهای ایرانی نیز به نقل از یکی از دوستان متین نوشته است: «او همه تدارکات سفر به ترکیه را دیده بود و قصد خروج از ایران را داشت. بارها به دلیل انکار هویت رنگین‌کمانی‌اش توسط خانواده و آشنایان، با آن‌ها درگیر شده و به همین دلیل با افسردگی و گوشه‌گیری شدید مواجه بود.»
دوستان متین او را فردی آرام توصیف می‌کنند که در داروخانه مشغول به کار بوده است. به نظر می‌آید به دلیل گرایش جنسی خود، به اندازه‌ای تحت فشار بوده که هیچ‌گاه در مورد هویتش آشکارا صحبت نکرده است، به همین دلیل هنوز نمی‌توان در مورد هویت جنسی یا جنسیتی او با قاطعیت اظهار نظر کرد.
رویارویی با گرایش جنسی و هویت جنسیتی چالشی بزرگ برای اکثر افراد رنگین‌کمانی به حساب می‌آید؛ احساس تفاوت با آن‌چه خانواده، جامعه، فرهنگ، مذهب و قانون آن را هنجار و به اصطلاح «طبیعی» تعریف می‌کنند. احساس تنهایی و سردرگمی نسبت به هویت جنسی و جنسیتی در افراد مختلف به شکل‌ها و در بازه‌های زمانی متفاوت بروز می‌کند.
روان‌شناسان و متخصصان سلامت روان معتقدند خانواده اولین اجتماع کوچکی است که هر شخصی آن را تجربه می‌کند و نقش خانواده و تاثیر درک، پذیرش و حمایت آن را در سلامت روحی، روانی و جسمی اشخاص بسیار حیاتی می‌دانند.
دکتر «محمد‌رسول یادگارفرد»، دکترای روان‌شناسی از دانشگاه «بدفورد‌شایر» انگلستان در گفت‌وگو با «ایران‌وایر» می‌گوید: «شواهد در پژوهش‌های موجود حاکی از آن هستند که افراد رنگین‌کمانی بیشتر از گروه‌های دیگر در خطر مشکلات مرتبط با روان مانند افسردگی، اضطراب اجتماعی و افکار خودکشی قرار دارند. دلیل این امر را پژوهش‌گران به فشارهای روانی ناشی از تبعیض، ننگ اجتماعی، آزار و اذیت، طرد از خانواده، خشونت، نبود حمایت‌های اجتماعی و جرم شناختن آن مرتبط دانسته‌اند. مشکلات سلامت روان در زمان رشد هویت جنسی و جنسیتی در دوران نوجوانی خود را نشان می‌دهند و بدون حمایت‌های مناسب ممکن است در طول تمام بزرگ‌سالی، فرد درگیر آن‌ها باقی بماند.»
او هم‌چنین به این واقعیت اشاره می‌کند که در بسیاری از پژوهش‌های اخیر که در میان افراد ال‌جی‌بی‌تی‌کیو‌پلاس در ایران انجام شده، تقریبا تمام شرکت کنندگان گفته‌اند به نوعی تبعیض و خشونت را به دلیل گرایش جنسی و جنسیتی خود تجربه کرده‌اند.
این تبعیض و خشونت نه تنها در خانواده بلکه در مدرسه، محل کار و حتی در مراکز خدمات بهداشتی و درمانی نیز تجربه شده‌اند. هم‌چنین در همین پژوهش‌ها، رابطه مستقیمی بین تبعیض و خشونت و خودکشی نشان داده شده است.
دکتر یادگارفرد در ادامه می‌گوید: «شیوع بالای خودکشی در جمعیت‌های مورد مطالعه را ناشی از میزان بالای خشونت و عدم حمایت خانواده و جامعه دانسته‌اند که با تحقیقات بین‌المللی در بین این گروه در جاهای دیگر دنیا هم‌خوانی دارد. تمام پژوهش‌های موجود نشان داده‌اند که حمایت خانواده از فرزندان رنگین‌کمانی خود، مانند گرمی و نزدیکی عاطفی و لذت بردن از زمان باهم بودن، رابطه مستقیمی با افسردگی کمتر، احساس خودکشی کمتر و مصرف مواد و الکل کمتر دارد. همه این پژوهش‌های انجام شده در بین افراد ال‌جی‌بی‌تی‌کیو‌پلاس نشان از این حقیقت دارند که حمایت‌های خانواده از فرزندان رنگین‌کمانی خود تاثیر بسیار بزرگی بر سلامت جسم و روان ان‌ها دارد که آثار این تاثیرات در تمام طول زندگی با فرد همراه خواهد بود.»
از بخش پاسخگویی دیدن کنید
در این بخش ایران وایر می‌توانید با مسوولان تماس بگیرید و کارزار خود را برای مشکلات مختلف راه‌اندازی کنید
ثبت نظر