امریکا، مکزیک و کانادا میزبان جام جهانی ۲۰۲۶؛ ایران به هیچ کس رای نداد

مهم‏ترین اتفاق، یک روز قبل از افتتاحیه جام جهانی رخ داد. کنگره ویژه فیفا طبق قرار قبلی، در مسکو برگزار شد تا میزبان جام جهانی 2026 مشخص شود. دو جبهه مقابل هم قرار داشتند؛ امریکا، کانادا و مکزیک طرح میزبانی مشترک را به فیفا داده بودند و مراکش هم سوی دیگر، برای بازگرداندن این میزبانی به آفریقا می جنگید.

نکته ویژه اما شکل رای دادن ایران بود. «مهدی تاج»، رییس فدراسیون فوتبال ایران به هیچ یک از طرفین برای میزبانی جام جهانی 2026 رای ندا رییس فدراسیون فوتبال ایران تنها رای دهنده ای بود که رای سفید به صندوق انداخت دلیل آن به سیاست زدگی فدراسیون ایران برمی گردد. یک سوی داستان، امریکا و کانادا قرار داشتند؛ دو کشوری که طی سال های اخیر، روابط دیپلماتیک خود با ایران را قطع کرده اند. سوی دیگر اما مراکش نشسته بود.

ولی ایران چرا باید از رای دادن به مراکش امتناع می کرد؟ یازدهم اردیبهشت ماه، «ناصر بوریطه»، وزیر خارجه مراکش خبر داد که سفارت این کشور در تهران بسته شده است و سفیر ایران در رباط هم اخراج خواهد شد.

بوریطه اعلام کرده بود گروه «حزب الله» لبنان که متحدان ایران به شمار می‌آید، با جبهه «پولیساریو» در ارتباط است و سفارت ایران در الجزایر نیز زمینه دیدار این دو گروه را فراهم کرده است.

جبهه پولیساریو، سازمانی سیاسی نظامی در صحرای غربی است که تشکیل جمهوری خودخواندهٔ دمکراتیک عربی صحرا را داده و جزو گروه های مقابل دولت مراکش به شمار می رود.

ایران با تمام طرفین این انتخابات در دعوای سیاسی است. جام جهانی البته چندان هم دور از سیاست و سیاست زدگی نیست. قرار بود روسای فدراسیون های فوتبال عضو فیفا برنده این مبارزه را انتخاب کنند اما اتفاقاتی سیاسی هم در این بین نقش داشت.

مهم‎ترین اتفاق در نبرد این دو جبهه را «دونالد ترامپ»، رییس جمهوری امریکا رقم زد. او اردیبهشت ماه امسال در حساب توییتری خود، مراکش را تهدید کرد. با این تفاوت که این بار در موضع‌گیری تند ترامپ، پای مساله سیاست در میان نبود. او می‌خواست پیروز یک نبرد ورزشی باشد. ترامپ در توییتر خود نوشته بود: «امریکا به همراه کانادا و مکزیک، برنامه خیلی بزرگی برای جام جهانی ۲۰۲۶ ریخته است. باعث ناراحتی است اگر کشورهایی که ما همیشه از آن ها حمایت می‌کنیم، علیه خودمان لابی کنند. چرا باید از این کشورها حمایت کنیم وقتی آن ها حتی در سازمان ملل هم از ما حمایت نمی‌کنند؟»

اظهارات ترامپ، واکنش «نویر لوبرانت»، رییس فدراسیون فوتبال فرانسه را در پی داشت. او از میزبانی احتمالی مراکش در جام جهانی ۲۰۲۶ حمایت کرد و گفت: «من خودم را درجایی نمی‌بینم که به میزبانی مراکش، کشوری که از هر نظر به ما نزدیک است، حمایت نکنم. ما باید از برگزاری جام جهانی برای دومین بار در افریقا حمایت کنیم چرا که معمولاً در این مناسبات، کشورهای آفریقایی دست‌کم گرفته می‌شوند.»

برای کشور فرانسه، مسلما میزبانی مراکش منافع بیش‏تری داشت. فرانسوی ها قول داده بودند حمایت بخش عمده ای از اروپا را برای مراکش همراه کنند. در این بین، بخشی از آرای کشورهای آسیایی هم اهمیت پیدا می کرد.
اظهارات رییس فدراسیون فوتبال فرانسه اما باز هم باعث واکنشی دیگر از سوی رییس جمهوری امریکا شد که با تمام قوا وارد جنگ شده بود: «آرزو می‌کنم همه کشورهای آفریقایی و همه دنیا پرونده اتحاد ۲۰۲۶ را حمایت کنند. ما همه‌چیز را در این مورد تحت بررسی قرار می‌دهیم و اعلام می‌کنیم کمک‌هایی که برای گرفتن میزبانی به ما می‌شود، بلاعوض نخواهد ماند.»

این آخرین توییت دونالد ترامپ در قبال آرای تعیین کننده میزبان جام جهانی بود اما آخرین واکنش او نبود. یک روز بعد، رییس جمهوری امریکا گفت: «افریقا و دیگر کشورهای دنیا شریک‌های اقتصادی امریکا هستند و همه دارند می‌بینند که در تجارت امریکا چه خبر است.»

اوایل خردادماه و در آخرین روزهای باقی مانده تا انتخاب میزبان نهایی، «احمد احمد»، رییس کنفدراسیون قاره افریقا از کشورهای مختلف خواست که به مراکش برای میزبانی مسابقات جام جهانی رأی بدهند. او گفت کشورهایی که به میزبانی مراکش رأی می دهند، رأی کشورهای آفریقایی را در دوره‌های بعدی درحمایت از خود خواهند داشت.

اما سه کشور امریکا، مکزیک و کانادا (ملقب به «یونایتد») در همان مقطع زمانی موفق شدند نظر 10 کشور امریکای جنوبی به همراه کشورهای «کونکاکاف» و دریای «کاراییب» را برای حمایت از پرونده یونایتد ۲۰۲۶ جلب کنند.

امریکا پیش از این هم موفق شده بود در به دست آوردن میزبانی جام جهانی 1994، مراکش را شکست دهد. اما در اخذ میزبانی سال 2022، از قطر شکست خورد. شکست امریکا به باز شدن پرونده های فساد مالی گسترده ای رسید که مدیران فیفا را از کار برکنار کرد.

بهمن ماه سال 1394، «سپ بلاتر»، رییس برکنار شده فدراسیون جهانی فوتبال در گفت‌و‌گو با خبرگزاری «تاس»(TASS) روسیه اعتراف کرد: «اگر امریکا میزبان جام جهانی می‌شد، خبری از افشاگری درباره فساد فیفا نبود.»
آیا باز هم امریکا می توانست شکست بخورد؟ یک هفته قبل از برگزاری کنگره فیفا در روسیه، فدراسیون جهانی فوتبال در گزارشی مدعی شد که بسته پیشنهادی امریکایی ها، نمره ۴ از ۵ و پیشنهاد مراکش برای چگونگی برگزاری جام جهانی، نمره ۲.۷ از ۵ را به دست آورده است. با همین مقدمه، می شد حدس زد که احتمال پیروزی نامزد آفریقایی کم‎تر از رقیبان متحد باشد.

رای گیری چهارشنبه برگزار شد. تمامی کشورهای عضو فدراسیون جهانی فوتبال در این نشست حاضر شدند و میزبان نهایی جام جهانی 2026 را انتخاب کردند. در نهایت، امریکا با 134 رای میزبان شد و مراکش نتوانست بیش از 65 رای از اعضای کنگره فیفا بگیرد.