سیمای برافروخته و بی نقاب کی روش

سیاست جزیی از ذاتش بوده و هست. بازی با کلمات را خوب آموخته است و می فهمد کجا از چه کلمه ای، با چه بار و وزنی به بهترین شکل ممکن استفاده کند. گاهی با ساده ترین کلمه ها، روح و ذهن مخاطبش را به هم می ریزد؛ مثلا چهار سال قبل، در همین روزهایی که جام جهانی در برزیل برگزار می شد، در پاسخ به خبرنگار پرتغالی که می خواست سیستم دفاعی او را با «ژوزه مورینیو» مقایسه کند، لبخند زد و گفت: «ببخشید، متوجه نشدم در مورد چه کسی صحبت می کنید!»

اما همیشه هم کلامش آمیخته به سیاست و بازی های روانی و بعد نتیجه گرفتن از پشت آن نیست. خودش قبل از بازی با پرتغال در جام جهانی روسیه گفته بود: «این مهم‎ترین بازی تمام عمرم است.»

حرکاتش کنار زمین، آن آرامش تصنعی که سعی می کرد مقابل تیم ملی کشورش نشان دهد، یا حتی شادمانی و هیجانی که می بلعید و خفه می کرد، همه نشان می دادند در دنیایی دیگر سیر می کند.

«کارلوس کی روش» خودش نبود. وقتی خواست از لحظه اشتباه داور در اخراج نکردن «کریستیانو رونالدو» حرف بزند، به جای 37 درجه گفت: «لحظه ای که داور کارت زرد را بیرون کشید، دمای بدنم از 45 درجه به 150 درجه رسید.»

دقیقا او در تمام جریان بازی تب داشت. داغ بود. می سوخت. گرما و حرارت وجودش می توانست برخاسته از حس انتقام باشد و هم تاریخ سازی برای ایران و کارنامه خودش. اما در این یک بازی، سیاستی در رفتار و کلامش نبود. تازه به خودش غل و زنجیر هم زد که حسش را بروز ندهد.

اما یک جا در کنفرانس خبری بعد از بازی، از کوره در رفت: «ما سه بازی داشتیم، در سه شهر روسیه. سه بازی کردیم، هر سه ورزشگاه پر شد از ایرانیان.»
بعد صورتش را در هم کشید و روی میکروفنِ جلویش خیمه زد: «شما می دانید ایرانیان برای این که خودشان را به روسیه برسانند، چه بدبختی هایی کشیده اند؟ این حق آن‎ها است؟ این که حتی نفهمند دارد چه اتفاقی برای تیم‏شان می افتد؟»

جملاتش را اتفاقا این بار بدون هیچ منظوری به زبان آورد. آن قدر برافروخته بود که صورتش سرخ شود و بعد دوباره تکرار کند: «من کارلوس کی‌روش هستم؛ یک مربی پرتغالی‌ اما سرمربی تیم ملی ایران. از این که از این دوره از رقابت‌ها حذف شدیم، ناراحتم اما خوشحالم که چنین آزمونی را در ورزشگاه پشت سر گذاشتیم. من به تک تک بچه هایم افتخار می کنم. من افتخار می کنم به تمام آن هایی که برای کشورشان این مدت جنگیدند.»

او قبل از این هم بارها برافروخته شده بود؛ مثل وقتی قبل از جام جهانی برزیل نسبت به تحریم های بانکی علیه فدراسیون فوتبال ایران اعتراض کرد و فدراسیون جهانی فوتبال را سیاست زده دانست. آن روزها، فیفا بخشی از مطالبات مالی ایران را ضبط کرده بود و به ایران نمی داد.
یک بار دیگر همان جملات را در جام ملت های 2015 نیز به زبان آورد: «می گویند فوتبال از سیاست جدا است، اما نیست. ما زیر ناجوانمردانه ترین تحریم ها تمرین می کنیم؛ بدون پول، بدون امکانات و بدون حتی زمین تمرین.»

بخشی از این جملاتش البته سفارش شده بودند. می گفتند وزارت ورزش از فدراسیون خواسته بود تا کی روش را برای موضع گرفتن علیه تحریم های بانکی امریکا و اروپا علیه ایران متقاعد کند.

او در قبال آن چه می گفت، امتیاز هم می گرفت؛ مثلا حمایت دولت برای بقایش یا بالارفتن توقعات و فراهم شدن خواسته هایش. تبدیل شدن کی روش به هفتمین مربی گران قیمت تیم های ملی جهان و هفت سال نشستن بی وقفه روی نیمکت سرمربی‏گری تیم ملی ساده نبوده، کمی هم ملایمت و همراهی از سوی این پرتغالی را نیاز داشته است.

اما این بار داستان تفاوت داشت. کی روش با کلمات بازی نمی کرد، داشت از اشتباهات داوری حرف می زد. او قبل از این که سراغ گرفتاری های مردم ایران برای یک سفر ساده به روسیه برود، گفته بود: «می دانم مردم کشورم دوست ندارند من علیه تیم ملی پرتغال حرف بزنم اما امروز داوری ما را نابود کرد.»
‎کی روش آن شب، پس از بازی با پرتغال، غرق شده بود در احساساتش.

در جام جهانی برزیل، در آخرین روز و آخرین کنفرانس خبری، وقتی با سوال خبرنگاران در مورد تمدید قراردادش روبه رو شده بود، گفته بود این سوال را در پایان پاسخ خواهد داد. در پایان هم گفت: «من بسیار تلاش کردم که با تیم ملی ایران به موفقیت هایی بزرگ برسم. در این راه تنها بودم و حالا زمان خداحافظی با مردم ایران است.»

لبخند زد و بلند شد و رفت و البته سه هفته بعد قراردادش را تمدید کرد.

این بار وقتی همان سوال را از او پرسیدند، با حرکات عصبی صورتش نشان داد که اصلا آمادگی قبلی برای پاسخ دادن به چنین سوالی را ندارد: «من از فدراسیون فوتبال ایران یک پیشنهادی دریافت کرده ام؛ پیشنهادی برای شش ماه. الان وقت مناسبی برای صحبت در این مورد نیست. نه، اصلا زمانش نیست. اجازه بدهید بعدا در موردش فکر می کنم. الان باید از بازیکنان ایران تشکر کرد؛ همین.»

حالا آن جملات کی روش در مورد گرفتاری های ایرانیان برای رسیدن به روسیه در فضای مجازی دست به دست می شود. برای کسی هم مهم نیست که امروز «محمدرضا داورزنی»، معاون توسعه ورزش قهرمانی و حرفه ای وزارت ورزش و جوانان که تا یک ماه قبل مخالف جدی تمدید قرارداد کی روش با فدراسیون فوتبال بود، گفته باشد: «کی روش قطعا تا پایان جام ملت های آسیا می ماند.»

این متفاوت ترین شخصیت کی روش در تمام سال های اخیر بود.