«کولبر نیوز»، در تازه‌ترین گزارش آماری خود، از کشته و زخمی شدن صدها کولبر در سال ٢٠٢٢ میلادی در مناطق مرزی کردستان خبر داده است.
بر اساس این گزارش، در سال گذشته میلادی دست‌کم ۴۳ کولبر در پی شلیک مستقیم نیروهای انتظامی و حوادث طبیعی حین کولبری در مناطق مرزی استان‌های کردستان، کرمانشاه و آذربایجان غربی کشته، و بیش از ۲۱۵ کولبر نیز زخمی شده‌اند.
در میان قربانیان کولبری در سال ٢٠٢٢، دست‌کم ١١ کولبر هم‌زمان با سرکوب خشونت‌آمیز اعتراضات سراسری ۱۴۰۱، با شلیک مستقیم نظامیان حکومتی در مناطق مرزی کردستان کشته شده‌اند.
«ایران‌وایر» در گفت‌وگو با «زانا سعیدزاده»، عضو هیات مدیره کولبر نیوز، ضمن بررسی آمار قربانیان کولبری در سال ٢٠٢٢، به وضعیت کولبران در جریان اعتراضات سراسری در مرزهای کردستان هم پرداخته است.
***
کولبران و شروع مرگ‌بار سال جدید میلادی
به گفته زانا سعیدزاده، آغاز سال جدید میلادی ٢٠٢٣، با مرگ دو کولبر در مرز اورامان مصادف بوده است.
او می‌گوید هنوز چهار روز از سال جدید میلادی نگذشته بود که «آرام محمدی» کولبر اهل «سروآباد»، حین کولبری در مرز «نوسود» بر اثر سقوط از ارتفاع جان باخت و«آرش محمدی» شهروند اهل پاوه نیز، ساعاتی بعد از مرگ همکار خود در همان مرز، در پی ضرب‌وشتم نیروهای هنگ مرزی زخمی شد.
افزایش آمار قربانیان کولبری با شلیک مستقیم نیروهای مرزبانی
زانا سعیدزاده، با اشاره به کشته و زخمی شدن ۲۵۸ کولبر در سال گذشته میلادی و ثبت اسامی قربانیان در گزارش سالانه کولبر نیوز در سال ٢٠٢٢ می‌گوید: «در طول سال گذشته، بر اساس مواردی که امکان ثبت آن مقدور بوده، در میان دست‌کم ۴۳ کولبری که کشته شده‌اند، ٢٩ کولبر با شلیک مستقیم گلوله جنگی نیروهای مرزبانی جمهوری اسلامی، یک کولبر به ضرب گلوله نیروهای مرزبانی دولت ترکیه و ١٤ کولبر دیگر بر اثر عواملی چون سقوط از کوه و ارتفاعات، ریزش بهمن و سرمازدگی، انفجار مین‌های به جای مانده از جنگ میان ایران و عراق، غرق شدن در رودخانه، تصادف در مسیر کولبری در مرزهای هر سه استان کردستان، کرمانشاه و آذربایجان غربی، جان خود را از دست داده‌اند.»
او در ادامه با اشاره به آمار کولبرانی که حین کولبری زخمی شده‌اند گفت: «در میان ۲۱۵ کولبری که طی سال ۲۰۲۲ زخمی شده‌اند، ۱۶۰ کولبر در پی شلیک نیروهای هنگ مرزی، ۱۴ نفر بر اثر ضرب‌وشتم توسط همین نیروها، و ۴۱ کولبر نیز در اثر حوادث حین کولبری زخمی شده‌اند.»
به گفته او، آمار قربانیان کولبری در سال ٢٠٢٢ با ۲۵۸ کشته و زخمی، در مقایسه با آمار ثبت شده در سال‌های ٢٠٢٠ و ٢٠٢١ در مرکز آمار این نهاد خبری، نشان می‌دهد که قربانیان کولبری در سال ٢٠٢٢ افزایش یافته و سیر آن صعودی بوده است: «برای مثال، در سال ٢٠٢٠ در مجموع ٢٣٠ کولبر و در سال ٢٠٢١ نیز ٢٢١ کولبر در مناطق مرزی و مسیرهای بین جاده‌ای استان‌های کردستان، کرمانشاه و آذربایجان غربی کشته و زخمی شده‌اند، در حالی که در سال ٢٠٢٢ این رقم به ۲۵۸ افزایش یافته است.»
وضعیت کولبران هم‌زمان با آغاز اعتراضات سراسری ١٤٠١
زانا سعیدزاده می‌گوید از ۲۵شهریور١٤٠١، برابر با ۱۶ سپتامبر۲۰۲۲، هم‌زمان با تجمع مردم معترض به قتل حکومتی «ژینا (مهسا) امینی»، دختر کرد به دست گشت ارشاد در مقابل بیمارستان «کسری» تهران و شروع اعتراضات سراسری تا پایان سال ٢٠٢٢ میلادی، ۲۵ کولبر در مرزهای کردستان کشته و زخمی شده‌اند. از این ۲۵ تن، ١١ کولبر در پی شلیک مستقیم نیروهای مرزبانی جان‌باخته و ۱۴ تن دیگر نیز زخمی شده‌اند.
او با اشاره به روز جان‌باختن مهسا امینی گفت، در همین روز یک کولبر کرد به نام «اسماعیل عبدی» در مرز نوسود هدف گلوله نیروهای مرزبانی قرار گرفت و جان خود را از دست داد. همچنین در میان کولبرانی که هم‌زمان با اعتراضات سراسری در مرزها توسط نیروهای مسلح حکومتی در مرزها کشته شده‌اند، بیش‌ترین آمار مربوط به مرز «هنگژال» بانه است که ۵ قربانی به همراه داشته است.
این عضو هیات مدیره کولبر نیوز، ضمن برشمردن اسامی کولبران جان‌باختگان هم‌زمان با اعتراضات سراسری، تاکید کرد که این افراد همگی با شلیک مستقیم گلوله جنگی نیروهای مسلح حکومتی کشته شده‌اند: «اسماعیل عبدی اهل جوانرود، بهاالدین احمدی، اهل سقز، کریم آسمانی، اهل بانه در فاصله بین ۲۵ تا ۳۰شهریور، مختار میرویسی اهل ثلاث باباجانی، شوانه مرادی‌اقدم اهل پیرانشهر، سامان زارعی اهل بانه، شهرام واصلی اهل بانه، میکائیل تالانه اهل پیرانشهر، کاروان گلزاری اهل مریوان، رحمان مام‌خضری اهل پیرانشهر در مهر و اسماعیل علیزاده، اهل سردشت نیز ۵ آبان سال جاری در پی شلیک مستقیم نیروهای مرزبانی در مناطق مرزی استان‌های کردستان، کرمانشاه و آذربایجان غربی کشته و ٢٣ کولبر دیگر نیز زخمی شده‌اند.»
سعیدزاده در ادامه اشاره می‌کند در روزهای ٢٩ و ٣٠شهریور که به ترتیب «بهاالدین احمدی»، اهل سقز و «کریم آسمانی»، اهل بانه با شلیک مستقیم نیروهای هنگ مرزی بانه کشته شدند، این دو شهر صحنه اعتراضات وسیع مردمی و سرکوب شدید معترضان توسط نیروهای مسلح حکومتی بوده است.
کنترل نظامی مرزها و تهدید کولبران توسط سپاه پاسداران
به گفته سعیدزاده، سپاه پاسداران هم‌زمان با اوج‌گیری اعتراضات سراسری به‌ویژه در شهرهای کردستان، با آغاز حملات پیاپی موشکی در اوایل مهر به اردوگاه‌های احزاب کرد مخالف خود در مناطق عمقی خاک اقلیم کردستان عراق، و همچنین استقرار نیروهای مسلح وابسته به این نهاد نظامی در مرزها، عملا معابر و گذرگاه‌های عبور و مرور کولبران را در مرزهای بانه، سردشت و پیرانشهر مسدود کرده‌اند.
او در همین رابطه توضیح می‌دهد: «هم‌زمان با آغاز حمله موشکی به اردوگاه احزاب کرد در اقلیم کردستان، سپاه پاسداران برای جلوگیری از عبور و مرور کولبران در مناطق مرزی با انتشار اطلاعیه از کانال‌های خبری محلی در شهرهای مرزی از ممنوعیت رفت و آمد کولبران در نوار مرزی خبر داده بود.»
او در ادامه هشدار سپاه پاسدارن به کولبران اضافه می‌کند: «در همین ایام گزارش‌هایی از کاسبکاران و کولبران در بازارچه‌های مرزی، به‌ویژه در مرزهای پاوه، سردشت و بانه دریافت کردیم که نشان می‌داد سپاه پاسداران علاوه بر ایجاد پست‌های ایست و بازرسی و تفتیش ماشین حمل و نقل کولبران در بازارچه‌های مرزی، کولبران و کاسبکاران را تهدید کرده که در صورت تردد در مرزها نه تنها کالاها و اجناس‌شان را ضبط، بلکه به سمت آن‌ها شلیک هم خواهد کرد. به نظر می‌رسد تهدیدات سپاه پاسداران تاحدودی موجب افت فعالیت بارخانه‌های مرزی و مالکان بار در آن سوی مرزها شده است.»
کشتار اسب کاسبکاران و مصادره بار کولبران در مرز بانه
زانا سعیدزاده در ادامه توصیف خود از وضعیت کولبران در مرزهای کردستان به موازات اعتراضات سراسری، از مصادره بار کولبران و کشتن ١٠ راس اسب کاسبکاران در مرز بانه توسط هنگ مرزی این شهر در اواخر آذر خبر داد.
به گفته او، ٣٠آذر نیروهای مسلح هنگ مرزی در مرز هنگژال بانه علاوه بر مصادره بار کولبران، دست‌کم ١٠ راس اسب که متعلق به کولبران و کاسبکاران در مرز بوده، به گلوله بسته و جان‌شان را گرفته‌اند.
او می‌گوید کشتن اسب کولبران و کاسبکاران در مرز بانه، واکنش فعالان مدنی، زیست‌محیطی و مردم بانه را هم به دنبال داشته است.
تحسین میری؛ کولبری که در اعتراضات سراسری کشته شد
زانا سعیدزاده در ادامه گفت‌وگو، با اشاره به تداوم اعتراضات سراسری ١٤٠١ به «ایران‌وایر» می‌گوید در میان جان‌باختگان اعتراضات سراسری، یک کولبر کرد نیز در جریان تظاهرات خیابانی به ضرب گلوله نظامیان حکومتی جان خود را از دست داده است.
به گفته آقای سعیدزاده، «تحسین میری»، شهروند اهل جوانرود که به شغل کولبری در مرز اورامان مشغول بوده، ٣٠آبان١٤٠١، در جریان اعتراضات سراسری در جوانرود، به ضرب گلوله نیروهای مسلح حکومتی در این شهر کشته شده است.
با ایران‌وایر همکاری کنید
ویدیوها و مطالب خود را برای ما بفرستید
ثبت نظر