شایا گلدوست
من، «شایا گلدوست»، زن ترنس و کنشگر جامعه رنگینکمانی، هر هفته دوشنبه در اینستاگرام «ایران‌وایر»، با یکی از اعضای جامعه رنگینکمانی درباره مسایل و مشکلات مربوط به این قشر گفت‌وگو می‌کنم. مهمان این برنامه، دکتر «علیرضا حمیدیان»، متخصص جراحی پلاستیک از آمریکا و فوق‌تخصص در جراحی تصدیق جنسیت برای افراد ترنسجندر است و درباره عوارض و دوره نقاهت این جراحی‌ها برای زنان ترنسجندر صحبت می‌کنیم.
***
جراحی تصدیق یا باز‌تایید جنسیت برای افراد ترنس، مانند همه جراحی‌ها می‌تواند عوارض و ریسک‌هایی را برای فرد به‌همراه داشته باشد. این امر به عوامل متعددی مانند آمادگی جسمی فرد، توانایی و تخصص پزشک جراح و متدی که برای جراحی استفاده می‌کند، دوران نقاهت و رعایت نکات بهداشتی و درمانی لازم و عوامل بسیار زیاد دیگری بستگی دارد. امروزه با پیشرفت علم پزشکی، میزان ریسک برای افراد ترنسی که تصمیم به انجام جراحی می‌گیرند بسیار کاهش یافته است، با‌این‌حال در ایران، به‌دلیل عدم وجود امکانات پزشکی لازم برای این افراد و غیرحرفه‌ای بودن برخی از پزشکان جراح، همچنین عدم نظارت دستگاه‌های نظارتی بر کیفیت جراحی، این جراحی‌ها به‌شکلی نادرست انجام شده و آسیب‌های روانی و جسمی را برای فرد ترنس به‌همراه خواهد داشت. آسیب‌هایی که می‌توانند به قیمت زندگی فرد تمام شوند.
«ترنس» یا «ترنسجندر»، یک واژه چتری است و درواقع به شخصی گفته می‌شود که هویت جنسیتی خود را مغایر با جنسیتی که در بدو تولد براساس ظاهر اندام جنسی به او نسبت داده شده است، تعریف می‌کند.
به زبانه ساده‌تر، «زن ترنس» به شخصی گفته می‌شود که با جسم و اندام جنسی منتسب به مردانه متولد شده است و جنسیت مردانه به او نسبت داده می‌شود، در‌صورتی‌که او خودش را یک زن می‌داند و هویت جنسیتی خویش را زنانه تعریف می‌کند.
«مرد ترنس» به شخصی گفته می‌شود که با جسم و اندام جنسی منتسب به زنانه به دنیا آمده و جنسیت زنانه به او نسبت داده می‌شود، درحالی که او هویت جنسیتی خود را مردانه تعریف می‌کند و خویش را یک مرد می‌داند.
البته ترنس‌ها می‌توانند هویت جنسیتی «غیردوگانه» یا «نان‌باینری» نیز داشته باشند و باوجودی که جنسیت نسبت داده شده به خود را نمی‌پذیرند، اما خودشان را متعلق به هیچ‌کدام از دو قالب زنانه و مردانه ندانند.
از مهمان برنامه، دکتر علیرضا حمیدیان درباره این جراحی‌ها و خطرات احتمالی آن پرسیدم. اینکه این جراحی چه عوارضی را می‌توانند برای فرد به‌همراه داشته باشد؟
او می‌گوید: «طبیعت جراحی‌های تصدیق جنسیت، هر روز در حال تغییر، پیشرفت و بهبودی است، باوجودی که جراحی بسیار پیچیده و حساس است، در بیست یا سی سال گذشته، انجام این جراحی‌ها سرعت بیشتری گرفته و از‌این‌رو شاهد تغییرات و پیشرفت‌هایی در این جراحی تخصصی هستیم و نیاز به گذراندن دوره تخصصی برای پزشک‌هایی است که اقدام به انجام این جراحی‌ها می‌کنند؛ به این دلیل که این حوزه با جراحی پلاستیک تفاوت‌های اساسی دارد. از‌این‌رو، تخصص لازم برای پزشک جراح الزامی است.
یکی از اولین نکاتی که باید به آن توجه کرد، تصمیم آزادانه فرد ترنس برای انتخاب جراحی است. متاسفانه در ایران بسیاری از افراد ترنس مجبور به انجام این جراحی‌ها هستند تا بتوانند هویت قانونی مورد تایید را برای زندگی در جامعه به‌دست بیاورند. بسیاری از افراد ترنس نیاز به انجام جراحی را در خود احساس نمی‌کنند، یا اینکه تمایل به انجام برخی از مراحل جراحی و یا ترنزیشن را دارند، اما شرایط جامعه گاهی افراد را مجبور می‌کنند تا خلاف خواسته واقعی خود، اقدام به انجام جراحی‌های تصدیق جنسیت نمایند.
متاسفانه نتایج جراحی‌هایی که در ایران انجام می‌شود، با استانداردهای جهانی بسیار فاصله دارد. بسیاری از این افراد با انجام جراحی، احساس جنسی خود را از دست داده و ارگاسم را تجربه نمی‌کنند و معمولا پس از جراحی، سکس دخولی موفقی نخواهند داشت.»
دکتر حمیدیان معتقد است که معمولا افراد ترنس، که البته در اینجا به‌طور اختصاصی درباره زنان ترنس صحبت می‌کنیم، با تصمیم به انجام جراحی تصدیق جنسیت، سه هدف کلی را دنبال می‌کنند که پزشکان باید به این نکات توجه لازم را داشته باشند:
«یک اینکه ظاهر اندام جنسی آن‌ها بیشترین شباهت را به ظاهر اندام جنسی یک زن غیر‌ترنس داشته باشد و پس از بهبودی زخم‌ها، مشخص نباشد که جراحی کرده است. نکته دوم مربوط به عمق واژن در اندام جنسی منتسب به زنانه است. زنان ترنس با انجام جراحی تصدیق جنسیت می‌بایست به عمق کافی واژن برای داشتن یک رابطه دخولی موفق دست پیدا کنند. مهم‌ترین نکته اما رسیدن به لذت جنسی و تجربه ارگاسم با اندام جنسی زنانه‌ای است که با هویت جنسیتی او منطبق است. این موضوع یکی از مهم‌ترین نکات در انجام جراحی‌های تصدیق جنسیت است و متاسفانه در گفت‌وگو با افراد ترنس داخل ایران، به این نتیجه رسیده‌ام که بسیاری از آن‌ها این تجربه را پس از جراحی نخواهند داشت.
اگر این اهداف کلی سه‌گانه در جراحی یک فرد ترنس تحقق نیافته باشد، انجام جراحی‌های ترمیمی برای پزشک دیگر، کاری بسیار دشوار و در مواردی غیرممکن است. با‌این‌حال، روش‌هایی وجود دارد که می‌توانند درصدی از خطای انجام شده در جراحی اول را جبران کند. از‌این‌رو، بسیار اهمیت دارد که افراد با تحقیق پزشک جراح را انتخاب کرده و اگر اطمینان لازم و کافی را نسبت به جراح و روش جراحی ندارند، از انجام آن اجتناب کنند.»
درباره دوران نقاهت و مراقبت‌های بهداشتی و پزشکی چه نکات لازم و ضروری وجود دارد که فرد ترنس و یا پزشک جراح ملزم به رعایت آن‌ها هستند؟
دکتر حمیدیان در پاسخ به این سوال می‌گوید: «یکی از وظایف جراح قبل از انجام جراحی این است که فرد را برای انجام جراحی آماده کند، مراحل بهبودی و دوران نقاهت را برای فرد توضیح داده و ترسیم کند. یکی از این موارد درباره زنان ترنس این است که باید به فرد توضیح داده شود که اگر مایل به داشتن فرزند بیولوژیک خود در آینده است، قبل از انجام جراحی، اسپرم خود را فریز کند.
نکته مهم دیگر این است که فرد باید به این موضوع آگاه باشد که با انجام جراحی واژینوپلاستی، می‌بایست تا آخر عمر دیلاتاسیون انجام داره و از مسدود شدن واژن جلوگیری کند.
از دیگر نکاتی که توصیه می‌شود، برداشتن موهای کیسه بیضه در جراحی واژینوپلاستی برای زنان ترنس است، به این دلیل که از پوست کیسه بیضه برای ساخت لابی‌ها و پوست دهانه واژن استفاده می‌شود.
انجام فیزیوتراپی عضلات لگن بسیار توصیه می‌شود. این عمل برای کنترل و دفع ادرار بعد از جراحی بسیار کمک‌رسان است. علاوه‌بر این، برای داشتن عمق اید‌ه‌آل واژن، انقباض عضلانی یکی از موارد بازدارنده است که با انجام این فیزیوتراپی‌ها، از وقوع این انقباض جلوگیری می‌شود.
دوره نقاهت در بیمارستان حدود یک هفته است. افراد بعد از انجام واژینوپلاستی بهتر است در بیمارستان بستری بوده و از مراقبت‌های تخصصی استفاده کنند. حرکت کردن و راه رفتن، یکی از مواردی است که در روزهای ابتدایی بعد از عمل توصیه می‌شود و فوائد زیادی دارد. توصیه می‌شود که فرد حداقل دوبار در روز راه برود. برای دفع مدفوع مشکل نداشته باشد و اگر نیاز به دارو است، برایش تجویز می‌شود.
پس از یک هفته معمولا سوند ادراری نیز برداشته شده و پس از آن فرد قادر به کنترل و انجام ادرار با اراده است. مصرف مجدد هورمون‌ها نیز پس از دو تا سه روز بعد از جراحی، می‌تواند از سر گرفته شود.»
این نکات به‌صورت کلی برای زنان ترنسی که اقدام به انجام جراحی‌های تصدیق جنسیت می‌کنند رعایت می‌شود، اما موارد ذکر شده می‌تواند برای هر فرد، بسته به شرایط جسمی و‌نوع جراحی، جزییات بیشتری داشته باشد. در برنامه بعد، به جراحی‌های تصدیق جنسیت در مردان ترنس می‌پردازیم.
مطلب مرتبط:
از بخش پاسخگویی دیدن کنید
در این بخش ایران وایر می‌توانید با مسوولان تماس بگیرید و کارزار خود را برای مشکلات مختلف راه‌اندازی کنید
ثبت نظر