شایا گلدوست
جمهوری اسلامی چطور با نفرتپراکنی علیه جامعه رنگین‌کمانی، زمینه سرکوب فراهم می‌کند؟ این گزارش به این سوال جواب می‌دهد.
***
اولین جلسه ارائه گزارش شفاهی هیات حقیقت‌یاب سازمان ملل متحد در مورد بررسی شرایط جمهوری اسلامی، ۱۴تیر۱۴۰۲ [۵جولای۲۰۲۳]در ژنو برگزار شد.
در این جلسه، «شادی امین»، مدیر شبکه «شش‌رنگ» و از مدیران سازمان عدالت برای ایران، به نمایندگی از این دو سازمان در گزارشی، به نقض گسترده حقوق اقلیت‌ها از جمله جامعه رنگین‌کمانی و اقلیت‌های اتنیکی اشاره کرد. جامعه رنگین‌کمانی که حکومت همیشه به روش‌های مختلف علیه آن نفرتپراکنی کرده و سعی در سرکوب آن‌ها دارد.
نفرتپراکنی در واقع گفتاری است که شخص یا گروهی را براساس ویژگی‌هایی نظیر نژاد، جنسیت، دین، قومیت، ملیت، جنسیت، گرایش جنسی یا هویت جنسیتی، مورد حمله قرار دهد. مانند رویکردی که مقامات جمهوری اسلامی در بیش از چهار دهه علیه افراد با گرایش‌های جنسی و هویت‌های و بیان‌های جنسیتی مختلف انجام داده‌اند. از بیمار‌پنداری تا افراد بی‌اخلاق که قصد در ترویج فساد و نابودی نسل بشر دارند.
این جلسه با حضور نمایندگان دولت‌ها و همچنین ده سازمان دیگر برگزار شد. سازمان‌هایی از سوی جمهوری اسلامی نیز در این نشست شرکت داشتند و برای ارائه پاره‌ای از توضیحات، وقت گرفته بودند.
از دیگر سازمان‌های شرکت کننده در این نشست، می‌توان «شرکت توسعه آموزشی بین‌المللی»، «گروه حقوق اقلیت‌ها»، «ماده ۱۹- مرکز بین‌المللی علیه سانسور»، «وکلا برای وکلا»، «دیده‌بان حقوق وکلا در کانادا»، «فدراسیون بین‌المللی اتحادیه‌های حقوق‌بشر» و «انجمن حقوق» را نام برد.
«سازمان دفاع از قربانیان خشونت» و «موسسه خیریه آموزشی مریم قاسمی»، دو سازمان وابسته به جمهوری اسلامی هستند که به‌دلیل داشتن مقام مشورتی در سازمان ملل، می‌توانند در نشست‌های این‌چنینی در سازمان ملل شرکت کرده و به‌نفع حکومت صحبت کنند.
شادی امین، روند ثبت‌نام برای صحبت در این نشست و نشست‌های مشابه را پیچیده می‌داند. فرصت کوتاهی که به شما اجازه می‌دهد در پلتفرم مربوطه ثبت‌نام کرده و جزو ده سازمان اول لیست برای صحبت و ارائه گزارش‌های خود باشید. او به این موضوع اشاره می‌کند که سال‌ها از طریق سازمان عدالت برای ایران در تلاش بوده‌اند تا این مقام مشورتی را کسب کنند و در نهایت در سال ۲۰۲۰ موفق به دریافت آن شده‌اند.
شادی امین در این جلسه، در فرصتی که برای صحبت در صحن علنی شورای حقوق‌بشر داشت، از نتایج تحقیقات سازمان عدالت برای ایران در سرکوب معترضان در اعتراضات اخیر و همچنین گزارش‌های آزار، خشونت و نقض حقوق جامعه رنگین‌کمانی سخن گفت. در این تحقیقات آمده است:
«براساس مستندات موجود در ۳۱ استان از ۳۲ استان کشور، بازوهای سرکوب جمهوری اسلامی از جمله سپاه، بسیج و نیروهای انتظامی، علیه تظاهرات‌کنندگان سلاح گرم استفاده کرده‌اند و روندی که در سرکوب معترضان در اعتراضات اخیر استفاده شده است، مانند دستگیری، زندان، تجاوز و اعدام، غیر‌انسانی بوده و می‌بایست به این روند خاتمه داده شود.»
او همچنین ضمن اشاره بر روش‌های سرکوب جمهوری اسلامی در فضای مجازی از طریق تخریب سازمان و فعالین حقوقبشری گفت: «جمهوری اسلامی سعی می‌کند با بی‌اعتبار کردن فعالیت این سازمان‌ها و فعالین، گفتمان خود را پیش ببرد.»
این شکل از تخریب و سرکوب گسترده در بسیاری از موارد شامل حال فعالین و اعضای جامعه رنگین‌کمانی نیز می‌شود. قشری که به‌دلیل محدودیت‌های بسیار زیاد اجتماعی و قانونی، فضای مجازی و شبکه‌های اجتماعی را، به فرصتی برای آموزش و مشاهده‌پذیری جامعه تبدیل کرده‌اند.
او همچنین با اشاره بر وضعیت اعضای جامعه رنگین‌کمانی و شرایط استان‌هایی مانند بلوچستان و کردستان به‌عنوان مناطق محروم و به حاشیه‌رانده شده، بر لزوم همه‌شمول بودن گزارش‌های هیات حقیقت‌یاب تاکید کرد و گفت که این گزارش‌ها می‌بایست همه گروه‌های به حاشیه‌رانده شده و اقلیت‌ها، من‌جمله اقلیت‌های اتنیکی و جامعه ال‌جی‌بی‌تی‌کیو‌پلاس را که در این تظاهرات‌ها حضور فعال داشته‌اند و هزینه این مشارکت را پرداخت کرده‌اند، در برگیرد.
این نشست پس از جلسه اضطراری اولیه که در ماه نوامبر انجام شد، برگزار شده است. در نشست اولیه، تشکیل چنین هیات حقیقت‌یابی توسط اکثر دولت‌ها تصویب و هزینه‌های این شورا توسط برخی از دولت‌ها مانند آلمان و ایسلند و غیر، تامین شده است.
اجزای این شورا را سه تن از وکلا و حقوق‌دانان بین‌المللی تشکیل می‌دهند. همکاران آن‌ها افراد غیرایرانی و ایرانی هستند که برای دریافت اسناد و مدارک از سازمان‌های حقوقبشری و قربانیان، با این شورا همکاری می‌کنند.
شادی امین در گفت‌وگو با «ایران‌وایر» در خصوص سازوکار این شورا و همکاری شش‌رنگ بیشتر توضیح می‌دهد:
«متاسفانه بسیاری از افراد آسیب‌دیده و قربانیان از داخل ایران به‌دلایل امنیتی، قادر به تماس مستقیم با هیات حقیقت‌یاب نیستند، ازاین رو، شش‌رنگ در نشستی که پیش‌تر با این هیات در ژنو داشت، این موضوع را توضیح داد که بسیاری از اعضای جامعه ال‌جی‌بی‌تی، به‌دلیل تهدیدات قانونی و اجتماعی، امکان ارتباط مستقیم با هویت آشکار با هیات را ندارند و شش‌رنگ به‌عنوان میانجی، گزارش‌هایی از افرادی که به‌واسطه هویت جنسی و جنسیتی خود مورد خشونت و تبعیض قرار گرفته‌اند را، در اختیار هیات حقیقت‌یاب می‌گذارد.»
او بر این موضوع تاکید می‌کند که با‌وجودی که هیات حقیقت‌یاب از دولت ایران تقاضای سفر، گفت‌وگو با مقامات و دسترسی به پرونده زندانیان سیاسی و کشته‌شدگان اعتراضات اخیر را کرده است، هیچ‌گونه همکاری از سوی دولت جمهوری اسلامی برای شفافیت در روند رسیدگی به این پرونده‌ها انجام نشده است.
خانم امین در ادامه توضیحات خود به این موضوع اشاره می‌کند که زمان‌بندی مربوط به گزارش‌ها، از آغاز قتل حکومتی «مهسا[ژینا] امینی» است. متاسفانه این گزارش‌ها مربوط به دوره‌های قبل نمی‌شود، مگر اینکه بسیار در ارتباط با اتفاقات اخیر باشد. این گزارش‌ها شامل حال افراد خارج از کشور که به‌طور مستقیم مورد خشونت و آزار جمهوری اسلامی قرار گرفته‌اند نیز می‌شود.
شادی امین، شش‌رنگ را واسطه‌ای برای ارائه اسنادی درباره نفرتپراکنی علیه جامعه ال‌جی‌بی‌تی می‌داند. او‌می‌گوید «ما نفرت‌پراکنی‌ها علیه جامعه ال‌جی‌بی‌تی، با استفاده از تابوهای اجتماعی و ایجاد این گفتمان که همجنسگرایان افراد بی‌اخلاقی هستند و این بی‌اخلاقی توسط جنبش زن، زندگی، آزادی در جامعه در حال ترویج است را، به‌عنوان یکی از لایه‌های سرکوب این جنبش مطرح کردیم.»
او پس از پایان نشست در دیداری که با اعضای هیات حقیقت‌یاب داشت، بر اهمیت حضور و صدای جامعه رنگین‌کمانی ایرانی در مجامع بین‌المللی بسیار تاکید کرده و می‌گوید:
«تنها کسی که درباره جامعه ال‌جی‌بی‌تی و گروه‌های اتنیکی صحبت کرد، من بودم. به‌عنوان نماینده شش‌رنگ و سازمان عدالت برای ایران که این موضوع مورد توجه اعضای هیات حقیقت‌یاب قرار گرفت، از نظر من، بسیار اهمیت دارد که ما در این هیات صدا داشته باشیم، چون هربار که اسم جامعه ال‌جی‌بی‌تی در گزارش‌های ارائه شده می‌آید، همه هیات‌ها و نمایندگان شرکت‌کننده معتقد هستند که موضوع جامعه ال‌جی‌بی‌تی یکی از موضوعاتی است که جمهوری اسلامی مایل نیست درباره آن سخن بگوید. متاسفانه بسیاری از کشورها نیز در این رابطه سکوت می‌کنند، به همین دلیل، مسوولیت و وظیفه ما در این رابطه بیشتر می‌شود.»
شادی امین معتقد است که ما نمی‌توانیم تنها به سازوکارهای بین‌المللی دل ببندیم. واقعیت این است که اتفاق اصلی درون جامعه ایران و توسط مردم ایران خواهد افتاد.»
به عقیده او، آنچه برای حکومت اهمیت دارد، وجه جمهوری اسلامی در نهادهای بین‌المللی و حقوقبشری است که حکومت بسیار سعی در حفظ آن دارد. حکومتی که دهه‌هاست به سرکوب و حذف و کشتار جامعه رنگین‌کمانی می‌پردازد.
با ارائه چنین سند‌ها و گزارش‌هایی، می‌توان افکار عمومی جوامع غربی را برای جلوگیری از ارائه هر‌گونه همکاری و مراوده سیاسی و اقصادی با جمهوری اسلامی تحریک کرد.
خانم امین می‌گوید «به همین دلیل، حضور و صدای ما بسیار حائز اهمیت است. از آن نظر که وجه حامی حقوقبشری جمهوری اسلامی و دروغ‌هایی که به سازمان‌های بین‌المللی ارائه می‌دهد را شکسته، و آنچه در حقیقت برای جامعه رنگین‌کمانی در ایران رخ می‌دهد را، مطرح کنیم. این امر رفته‌رفته فشارهای بین‌المللی را به حکومت افزایش می‌دهد.»
شش‌رنگ با ایجاد پلتفرم «همیشه رنگین‌کمان»، این فرصت را در اختیار اعضای جامعه رنگین‌کمانی قرار داده است تا بتوانند تجربیات خود از آزار و خشونت‌هایی که به‌واسطه هویت جنسی و جنسیتی‌شان متحمل شده‌اند را، ثبت کنند. نتایج تجربیات ثبت شده به‌شکل گزارش‌هایی، با حفظ امنیت و محفوظ ماندن هویت اشخاص، در اختیار سازمان‌ها و نهادهای بین‌المللی قرار داده می‌شود.
هیات حقیقت‌یاب، گزارش نهایی خود را در اسفند ۱۴۰۲ به شورای حقوق‌بشر سازمان ملل متحد ارائه خواهد داد.
از بخش پاسخگویی دیدن کنید
در این بخش ایران وایر می‌توانید با مسوولان تماس بگیرید و کارزار خود را برای مشکلات مختلف راه‌اندازی کنید
ثبت نظر